بلوچ‌های ایران
 تصویر کودک بلوچ در جنوب کرمان | |
| کل جمعیت | |
|---|---|
| ۴٫۸ میلیون[۱] | |
| مناطق با جمعیت چشمگیر | |
| بلوچستان ایران(استان سیستان و بلوچستان _ شرق استان هرمزگان _ جنوب استان کرمان) مناطقی از استان گلستان | |
| زبان‌ها | |
| زبان بلوچی (گویش رخشانی، سراوانی، مکرانی، لاشاری) گویش رودباری زبان فارسی | |
| دین | |
| اهل سنت | |
| قومیت‌های وابسته | |
| مردم بلوچ و دیگر مردمان ایرانی‌تبار |
بلوچ‌های ایران بیشتر در منطقه بلوچستان ایران زندگی می‌کنند همچنین در هرمزگان[۲][۳] ، کرمان[۴]، خراسان (خراسان رضوی و خراسان جنوبی)[۵] و سایر استان‌های ایران به سر می‌برند.[۶][۷] و به گویش‌های رخشانی و سراوانی و براهویی هوتی که دارای دسته بندیهای قومیتی و منطقه ای است سخن گفته و به زبان بلوچی، که خود یک زبان ایرانی است، سخن می‌گویند.[۸] بلوچستان یک منطقه کوهستانی است و به همین دلیل، بلوچ‌ها موفق به حفظ فرهنگ خود شده‌اند. دین اکثر آن‌ها اسلام است؛ اکثریت بلوچ‌ها در ایران پیرو اهل سنت حنفی هستند، با این حال در میان ایشان یک جمعیت انگشت شماری نیز دارای مذهب تشیع هستند نیز وجود دارد.
براساس آمارهای نظرسنجی سراسری وزارت فرهنگ ایران در سال ۲۰۱۰ میلادی و ۱۳۸۹ شمسی بر اساس زبان مادری گویشوران بیش از (۲٫۵۷۶٫۰۰۰)دو میلیون و پانصد و هفتاد و شش هزار نفر از مجموع اقوام بلوچ در جغرافیای فعلی ایران زندگی می‌کنند. البته در این آمار گیری بلوچ های کرمان که به گویش رودباری و بشاگردی تکلم می کنند لحاظ نشدند.
با وجود اینکه بلوچ یک قوم ایرانی‌تبار است، اکثریت آن‌ها در پاکستان زندگی می‌کنند. بلوچ‌های ایران دارای دو شاخه مکرانی و سرحدی هستند. بلوچستان سرزمین وسیعی است که فرهنگ‌های متفاوت دارد این تفاوت را می‌توان در مثلاً پخت و پز و نوع عروسی‌ها دید ولی در واقع همه از یک فرهنگ کلی و بزرگ سرچشمه می‌گیرند و تبعیت می‌کنند و تفاوت‌های بین جاهای مختلف به صورت کم مشاهده می‌شود.
عدهٔ اندکی از ساکنان چابهار و کنارک و زرآباد و جاسک دارای پیشینهٔ مهاجرین کوچ یافته توسط نیروهای نظامی انگلیسی و پرتقالی و اصالت آفریقایی وزنگباری هستند، همچنین نوعی از اقوام شبهه قارهٔ هند مانند بنگالی، کشمیری و هندی و عرب نیز در اقوام بلوچ ساکن در استان سیستان و بلوچستان وجود دارد.
جستارهای وابسته
[ویرایش]
- بلوچ‌های دور از وطن
- مردمان ایرانی‌تبار
- بلوچ‌های خراسان
- بلوچ‌های افغانستان
- بلوچ‌های عمان
- بلوچ‌های ترکمنستان
- بلوچ‌های آمریکا
- اهل سنت در ایران
منابع
[ویرایش]- ↑ «West Balochistan Population: Approximately 4.8 million in the Iranian part of Balochistan». unpo.org. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۲۴.
- ↑ فرهنگ جغرافىاىى آبادىهاى استان هرمزگان. 2004.
- ↑ احمدی, کامیل (1400). پژوهشی جامع در باب هویت و قومیت در ایران از مرز تا مرز.
- ↑ کرمان در آینه گردشگری، سیدمحمدعلی گلاب زاده، صفحهٔ ۱۴
- ↑ "خراسان . گروههای قومی". دانشنامه ایرانیکا (به انگلیسی).
- ↑ عبداللهی، محمد و حسین بر، محمد عثمان. گرایش دانشجویان بلوچ به هویت ملی در ایران. مجله جامعه‌شناسی ایران، شماره ۴، ص ۱۰۱–۱۲۶.
- ↑ «"Iran Minorities 2: Ethnic Diversity". iranprimer.usip.org. Retrieved 2021-02-24».
- ↑ Frawley, William (2003). International Encyclopedia of Linguistics: 4-Volume Set (به انگلیسی). Oxford University Press, USA. p. 308. ISBN 978-0-19-513977-8.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Baloch of Iran». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۸ اکتبر ۲۰۱۹.
| مردمان ایرانی‌تبار (هشتاد درصد) | .svg) | |
|---|---|---|
| مردمان ترک و مردمان عرب (نوزده درصد) | ||
| سایر مردمان (یک درصد) | ||
