باغشمال
| باغشمال | |
|---|---|
 | |
| نام | باغشمال |
| کشور | ایران |
| استان | استان آذربایجان شرقی |
| شهرستان | تبریز |
| بخش | منطقهٔ ۳ |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | کاخ |
| دیرینگی | آق‌قویونلو |
| دورهٔ ساخت اثر | آق‌قویونلو |
| بانی اثر | سلطان یعقوب آق‌قویونلو |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ثبت نشده |
.jpg)
باغْ‌شُمال یا باغ شازده (به زبان ترکی آذربایجانی: شازدا باغی) یا عشرت‌آباد یکی از باغ‌ها و کوی‌های تاریخی و معروف شهر تبریز است که در جنوب خاوری این شهر است. این باغ به‌دستور یعقوب آق‌قویونلو ساخته شده و در دوران صفوی و قاجار شاهزادگان میهمانی‌های خود را در آن برگزار می‌کردند. عباس میرزا و دیگر شاهزادگان قاجار در زمان شاهزادگی خود با ساختن ساختمان‌ها و کاخ‌های گوناگون در محوطهٔ باغشمال بیشترین رونق و آبادانی را به آن بخشیدند به گونه‌ای که این باغ پس از عباس میرزا به «باغ شاهزاده» مشهور شد. در سال ۱۳۰۸ خورشیدی باغشمال به تملک شهرداری درآمد و سرانجام برای گذشت زمان و فرسودگی و عدم رسیدگی ویران شد، همچنین ورزشگاه تختی نیز در بخشی از این باغ بزرگ و تاریخی ساخته شد.[۱]
فرهاد میرزا در این رابطه می‌نویسد:
طول باغشمال تبریز یک هزار و پنجاه ذرع تبریز و عرض آن پانصد و بیست و چهار ذرع تبریز است.
اجزا و بناهای این مجموعه از این قرار بوده اند:
- باغ بزرگ
- باغ بادام
- باغ گلستان
- باغ فرهاد و شیرین
- گلزار
- عمارت قدیم (عمارت نایب‌السلطنه یا حرمخانه)
- عمارت جدید
- کلاه‌فرنگی
- عمارت اعتضادیه[یادداشت ۱]
- سردر[یادداشت ۲]
این عمارت در سال ۱۴۰۱ خورشیدی توسط شهرداری تبریز در حال بازسازی بوده‌است.[۲]
یادداشت
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ ذوقی، نیکنام، تبریز در گذر تاریخ.
- ↑ «شهردار: عمارت کلاه فرنگی تبریز احیا می‌شود». خبرگزاری ایرنا. دریافت‌شده در ۱ مه ۲۰۲۲.
منابع
[ویرایش]- ذوقی، فریبرز و نیکنام لاله، ایوب (۱۳۷۴)، تبریز در گذر تاریخ، تبریز: انتشارات یاران
- بانی مسعود، امیر، «بازسازی نقشهٔ باغشمال تبریز بر اساس اسناد و مدارک تاریخ دورهٔ قاجار»، هنرهای زیبا، ۱۳۸۶، شمارهٔ ۲۹
 | این یک مقالهٔ خرد تبریز است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |