پرش به محتوا

ابن زیله

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ابومنصور حسین بن محمد بن عمر بن زَیله اصفهانیاصفهان_۴۴۰ق) ریاضی‌دان، موسیقی‌شناس و فیلسوف ایرانی است.[۱]

ابومنصور بن زیله یکی از برجسته‌ترین شاگردان ابن سینا بوده‌است. هانری جورج فارمر او را در محل تولد قطعاً ایرانی می‌داند. او دارنده رساله‌ای بلند و با ارزش در موسیقی به نام کتاب الکافی فی الموسیقی است.[۲] زرتشتی بودن او که به همین خاطر او را مجوسی‌اش گفته‌اند مورد تردید است؛ بیهقی می‌نویسد زرتشتی بودن او برای من محقق نشده.[۱]

آثار

[ویرایش]

آثار او بر این پایه‌اند:[۳]

موسیقی

[ویرایش]

ابن زیله در موسیقی از استاد خود ابن سینا پیروی کرده هرچند در مواردی به نگاشته‌های ابن سینا در مورد هنر عملی افزوده است. او و ابن سینا در مورد روش‌ها و تئوری‌های موسیقی که مرتبط با هنر عملی بوده‌است مطالبی نگاشته‌اند که پس از آن‌ها تا حدود دو سده (تا زمان صفی‌الدین ارموی) اسناد مربوط به تئوری موسیقی کمتر مشاهده می‌شود.[۴]

ابن زیله به همراه ابن سینا ایده نمادسازی و ثبت موسیقی که از یونان قدیم برگرفته شده را یادآوری و استفاده نمودند تا در زمان صفی‌الدین ارموی راهی برای ثبت ملودی پیدا گردید. همچنین ابن زیله در اثار خود از سیستم‌های موسیقی ایران قدیم مانند دستانات خراسان و اصفهان یاد کرده‌است.[۵]

پانویس

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ستایشگر، ص۲۷
  2. Farmer, 220
  3. ستایشگر، ص۲۸
  4. Farmer, 202
  5. Farmer, 205-206

منابع

[ویرایش]
  • ستایشگر، مهدی (۱۳۷۶نام نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد سوّم، تهران: اطلاعات، شابک ۹۶۴-۴۲۳-۳۷۷-۸
  • Farmer, Henry George (۱۹۲۹A history of Arabian music to the XIIIth century، London: Luzac

پیوند به بیرون

[ویرایش]

دائرة المعارف بزرگ اسلامی - ابن زیله