پرش به محتوا

زیگوت (رویان‌شناسی): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌تر
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز Arado1 صفحهٔ سلول تخم را به یاختهٔ تخم منتقل کرد
 
(۴۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{Short description|یک سلول دیپلوئیدی که توسط رویداد بارورسازی بین دو گامت تشکیل شده است.}}
'''سلول تخم''' یا '''زیگوت'''، سلولی است که از [[لقاح]] یا باروری (در جاندارانی که [[چرخه دیپلوئیدی]] دارند) یا [[همجوشی (زیست‌شناسی)|همجوشی]] (در جاندارانی که [[چرخه هاپلوئیدی]] دارند) گامت‌های نر و ماده بوجود می‌آید و همواره یک سلول [[دیپلوئید]] به حساب می‌آید. این سلول نیمی از کروموزوم‌های خود را از والد و نیمی دیگر را از والدهٔ خود دریافت کرده‌است و صفات بینابین والدین خود را بروز می‌دهد.
[[File:Zygote1.jpg|thumb|زیگوت: [[تخمک|سلول تخم]] بعد از بارورسازی با اسپرم. پیش‌هسته‌ای‌های (pronuclei) مذکر و مؤنث درحال همگرایی‌اند، اما ماده ژنتیکی هنوز یکی نشده اند.]]
{{Infobox embryology
| Name = سلول زیگوت
| Caption =
| Image2 =
| Caption2 =
| System =
| CarnegieStage =
| Days = 0
| Precursor = [[گامت]] ها
| GivesRiseTo = [[بلاستومر]] ها
}}
{{نوارکناری رشد و تکوین انسان}}


'''زاگ'''<ref>مصوب فرهنگستان</ref> یا '''زیگوت''' {{انگلیسی|Zygote}} (از [[یونانی باستان|یونانی]] ζυγωτός با تلفظ zygōtos به معنای "پیوسته شده" یا "جفت شده" که آن هم از ζυγοῦν با تلفظ zygoun به معنای "پیوستن" یا "جفت شدن" می‌آید)<ref>{{cite web | url=http://www.etymonline.com/index.php?term=zygote | title=English etymology of zygote | work=etymonline.com | url-status=live | archive-url=https://web.archive.org/web/20170330174125/http://www.etymonline.com/index.php?term=zygote | archive-date=2017-03-30 }}</ref> سلول [[یوکاریوت|یوکاریوتی]] است که توسط رویداد [[لقاح]] بین [[گامت]]<nowiki/>‌ها تشکیل شده. [[ژنوم]] زیگوت ترکیبی از [[DNA]] در هر گامت بوده، و شامل تمامی اطلاعات ژنتیکی مورد نیاز برای تشکیل یک فرد جدید می باشد. در [[جانداران چندسلولی|جاندارن چند سلولی]]، زیگوت، جزو اولین مراحل [[زیست‌شناسی تکوینی|تکوین]] است. در [[جاندار تک‌سلولی]]، زیگوت قادر است تا به صورت غیر-جنسی توسط میتوز تقسیم شده و تولید زاده‌های یکسانی کند.
در انسان، سلول زیگوت در داخل [[لوله فالوپ]] ایجاد می‌شود. دانشمندان بر این باورند که پس از باروری سلول تخم توسط اسپرم ها، سلول تخم به سرعت شروع به تقسیم سلولی و تمایز سلولی می نماید و به سمت رحم حرکت می کند، تا اینکه وقتی به رحم می‌رسد یک توده سلولی است که با آزاد کردن آنزیم‌های خاصی، با عمل [[جایگزینی]] در داخل دیواره رحم قرار می‌گیرد و در آنجا رشد می‌کند تا اینکه جنین کامل حاصل شود.

[[جانورشناسی|جانورشناسان]] آلمانی به نام اوسکار و ریچارد هرتویگ، در اواخر قرن نوزدهم، برخی از پیشرفت‌های اولیه را در مورد زیگوت‌های جانوری صورت دادند.

==واژه شناسی==
فرهنگستان زبان واژگان زاگ، دگرزاگ، جورزاگ، پارزاگ و غیره را برای مشتقات این واژه برگزیده است.

==قارچ‌ها==
در [[قارچ ها|قارچ‌ها]]، جوش خوردن جنسی سلول‌های هاپلوئیدی را [[کاریوگامی]] نامند. نتیجه کاریوگامی، تشکیل سلول [[دیپلوئید|دیپلوئیدی]] به نام زیگوت یا زیگوسپور است. این سلول بسته به چرخه زندگی گونه مورد نظر، ممکن است وارد چرخه میوز یا میتوز شود.

==گیاهان==
در [[گیاهان]]، اگر بارورسازی بین [[گامت]]<nowiki/>‌های تقلیل نیافته رخ دهد، زیگوت ممکن است [[پلوئیدی|پولیپلوئیدی]] شود.

در [[رویان‌داران|گیاهان خشکی]]، زیگوت در اتاقکی به نام [[مامه‌دان|مامه دان]] (آرکگونیوم) تشکیل می شود. در گیاهان بدون دانه، آرکگونیوم اغلب به شکل فلاسک (شبیه قمقمه یا [[بالن حجمی|بالن]] در شیمی) است که گردن توخالی بلندی داشته و سلول اسپرم از طریق آن وارد می گردد. تقسیم و رشد زیگوت در داخل آرکگونیوم نیز ادامه می یابد.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|چپ‌چین=بله}}
* anatomy of Human body، Henry Grey
* کتاب زیست‌شناسی سال سوم دبیرستان، فصل ۱۱.


* {{یادکرد-ویکی
⚫
[[رده:باروری انسان]]
|پیوند = https://en.wikipedia.org/wiki/Zygote
[[رده:تولید مثل]]
|عنوان = Zygote
⚫
[[رده:دستگاه تناسلی]]
|زبان = انگلیسی}}
⚫
[[رده:زیست‌شناسی رشد]]


{{رویان‌شناسی}}
[[ar:لاقحة]]
{{تخم‌ها}}
[[az:Ziqot]]
{{تکوین انسان}}
[[be:Зігота]]

[[be-x-old:Зыгота]]
⚫
[[رده:باروری انسان]]
[[ca:Zigot]]
[[رده:تولیدمثل]]
[[cs:Zygota]]
⚫
[[رده:دستگاه تولیدمثل]]
[[cy:Sygot]]
[[رده:دستگاه تولیدمثل زنانه در انسان]]
[[da:Zygote]]
⚫
[[رده:زیست‌شناسی تکوینی]]
[[de:Zygote]]
[[رده:بارداری انسان]]
[[el:Ζυγωτό]]
[[en:Zygote]]
[[eo:Zigoto]]
[[es:Cigoto]]
[[et:Sügoot]]
[[eu:Zigoto]]
[[fi:Tsygootti]]
[[gl:Cigoto]]
[[he:זיגוטה]]
[[hi:युग्मज]]
[[hr:Zigota]]
[[id:Zigot]]
[[io:Zigoto]]
[[is:Okfruma]]
[[it:Zigote]]
[[ja:受精卵]]
[[lt:Zigota]]
[[lv:Zigota]]
[[mk:Зигот]]
[[ms:Zigot]]
[[nl:Zygote]]
[[nn:Zygote]]
[[no:Zygote]]
[[pl:Zygota]]
[[pt:Zigoto]]
[[ru:Зигота]]
[[sh:Zigot]]
[[simple:Zygote]]
[[sk:Zygota]]
[[sr:Зигот]]
[[sv:Zygot]]
[[ta:கருவணு]]
[[tg:Зигота]]
[[tl:Saygot]]
[[tr:Zigot]]
[[uk:Зигота]]
[[ur:لاقحہ]]
[[zh:受精卵]]

نسخهٔ کنونی تا ۸ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۴۱

زیگوت: سلول تخم بعد از بارورسازی با اسپرم. پیش‌هسته‌ای‌های (pronuclei) مذکر و مؤنث درحال همگرایی‌اند، اما ماده ژنتیکی هنوز یکی نشده اند.
سلول زیگوت
جزئیات
روزها0
ساخته ازگامت ها
سازندهبلاستومر ها
شناسه‌ها
MeSHD015053
TEE2.0.1.2.0.0.9
FMA72395
بخشی از سری مقاله‌ها درباره
تکوین و رشد بدن انسان
مراحل
رویدادهای مهم زیست‌شناختی
روان‌شناسی تکوینی

زاگ[۱] یا زیگوت (به انگلیسی: Zygote) (از یونانی ζυγωτός با تلفظ zygōtos به معنای "پیوسته شده" یا "جفت شده" که آن هم از ζυγοῦν با تلفظ zygoun به معنای "پیوستن" یا "جفت شدن" می‌آید)[۲] سلول یوکاریوتی است که توسط رویداد لقاح بین گامت‌ها تشکیل شده. ژنوم زیگوت ترکیبی از DNA در هر گامت بوده، و شامل تمامی اطلاعات ژنتیکی مورد نیاز برای تشکیل یک فرد جدید می باشد. در جاندارن چند سلولی، زیگوت، جزو اولین مراحل تکوین است. در جاندار تک‌سلولی، زیگوت قادر است تا به صورت غیر-جنسی توسط میتوز تقسیم شده و تولید زاده‌های یکسانی کند.

جانورشناسان آلمانی به نام اوسکار و ریچارد هرتویگ، در اواخر قرن نوزدهم، برخی از پیشرفت‌های اولیه را در مورد زیگوت‌های جانوری صورت دادند.

واژه شناسی

[ویرایش]

فرهنگستان زبان واژگان زاگ، دگرزاگ، جورزاگ، پارزاگ و غیره را برای مشتقات این واژه برگزیده است.

قارچ‌ها

[ویرایش]

در قارچ‌ها، جوش خوردن جنسی سلول‌های هاپلوئیدی را کاریوگامی نامند. نتیجه کاریوگامی، تشکیل سلول دیپلوئیدی به نام زیگوت یا زیگوسپور است. این سلول بسته به چرخه زندگی گونه مورد نظر، ممکن است وارد چرخه میوز یا میتوز شود.

گیاهان

[ویرایش]

در گیاهان، اگر بارورسازی بین گامت‌های تقلیل نیافته رخ دهد، زیگوت ممکن است پولیپلوئیدی شود.

در گیاهان خشکی، زیگوت در اتاقکی به نام مامه دان (آرکگونیوم) تشکیل می شود. در گیاهان بدون دانه، آرکگونیوم اغلب به شکل فلاسک (شبیه قمقمه یا بالن در شیمی) است که گردن توخالی بلندی داشته و سلول اسپرم از طریق آن وارد می گردد. تقسیم و رشد زیگوت در داخل آرکگونیوم نیز ادامه می یابد.

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ مصوب فرهنگستان
  2. ↑ "English etymology of zygote". etymonline.com. Archived from the original on 2017-03-30.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=زیگوت_(رویان‌شناسی)&oldid=40284500»