Huqin
Huqin-a (胡琴; pinyin: húqín) Txinako musikan erabiltzen den hari instrumentuen familia bat da. Zubi luze bat lotzen zaion erresonantzia-kaxa biribil, hexagonal edo oktogonal batez osatuta dago. Familiako instrumentuek bi hari dituzte, binaka afinatutako lau hari dituen sihua izan ezik. Kaxak normalean suge-larruaz edo egurrezko laminatuz estaltzen dira. Bi afinazio-larako dituzte, bat hari bakoitzeko. Gehienek arkua harien artean igarotzea ahalbidetzen dute.
Hugin arruntenak erhu deitzen dira, funtsean txinatar biolin gisa deskribatu daitekeena, zhonghu-a edo txinatar biola, eta gaohu-a, Kantoneko musikan erabili ohi den soinu altuagoko instrumentua. Hogeita hamar huqin mota baino gehiago dokumentatu dira.
Familia xiqin (奚琴) izeneko instrumentuaren ondorengoa dela uste da, jatorriz Xi -ek, Asia erdiko herri nomada batek, erabilia.
XX. mendean, dihu-a, gehu-a eta diyingehu-a bezalako baxu-instrumentuak garatu ziren Txinako orkestra modernoan erabiltzeko. Horietatik, gehu-a eta diyingehu-a, funtsean, biolontxelo eta kontrabaxuen bertsioak dira, huqin tradizionalaren soinuarekin bat egiten duen tinbrea izateko diseinatuta. Oro har, lau hari eta traste dituzte, eta mendebaldeko instrumentuen antzera jotzen dira.
Oso antzeko musika-tresnak erabiltzen dira inguruko herrialdeetan, hala nola Mongolian, Korean, Japonian, Vietnamen, Laosen, Thailandian eta Kanbodian.
Txinako familiako instrumentuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Erhu (二胡)
- Gaohu (高胡)
- Banhu (板胡)
- Jinghu (京胡)
- Zhonghu (中胡)
- Yehu (椰胡)
- Erxian (二弦)
- Tiqin (提琴)
- Daguangxian (大广弦)
- Datong (大筒)
- Datongxian (大筒弦)
- Hexian (和弦)
- Huluhu (tradizionala: 葫盧胡; sinplifikatua: 葫芦胡)
- Maguhu (tradizionala: 馬骨胡; sinplifikatua: 马骨胡)
- Tuhu (土胡)
- Jiaohu (角胡)
- Zhuihu (tradizionala: 墜胡; sinplifikatua: 坠胡)
- Zhuiqin (tradizionala: 墜琴; sinplifikatua: 坠琴)
- Leiqin (雷琴)
- Sihu (四胡)
- Sanhu (三胡)
- Dahu (大胡)
- Dihu (低胡)
- Zizhonghu
- Gehu (革胡)
- Diyingehu (低音革胡)
- Laruan (拉阮)
- Dalaruan (大拉阮)
- Paqin
- Xiqin (奚琴)
- Niutuiqin edo niubatui (牛腿琴 edo 牛巴腿) (Guizhou)
- Matouqin (馬頭琴) (mongolia)
- Aijieke (艾捷克) (Xinjiang) [1]
- Sataer (萨它尔) (Xinjiang)
Asiako beste nazio batzuetan erlazionatutako tresnak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Đàn gáo (Vietnam)
- Đàn hồ (Vietnam; hồ txinera hutik dator)
- Đàn nhị (Vietnam; đàn cò ere deitua)
- Haegeum (korea; xiqin-etik eratorria)
- Kokyu (Japonia)
- Saw duang (Thailandia)
- Saw ou (Thailandia)
- Saw sam sai (Thailandia)
- Tro (Kanbodia)
- Tro Khmer (Kanbodia)
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Huqin argazkiak (1. orrialdea)
- Huqin argazkiak (2. orrialdea)
- Huqin argazkiak (3. orrialdea)