Edukira joan

Giovio Bilduma

Wikipedia, Entziklopedia askea
Zabaiaren azpian agertzen diren margolan txikiak dira Giovio Bildumaren erretratuak,Uffizin.

Giovio Seriea, Giovio Bilduma edo Giovio Erretratuak XVI. mendeko 484 erretratu dira, Paolo Gioviok Italiako Errenazimentuko historialari eta biografoak bildutakoak. Artxibo publiko gisa pentsatua, bilduma Comoko aintziran eraikitako museo batean kokatu zen. Jatorrizko bildumak bere horretan iraun ez duen arren, Cosimo I.a Medicirentzat egindako kopia-multzo bat Florentziako Uffizi galerian ikus daiteke.

Bildumaren jatorri eta historia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Giovio 1512. urtearen inguruan hasi zen erretratuak biltzen.[1] Hasieran, letra-gizonak biltzen zituen baina ondoren bilduma handitu egin zuen militarrak, errege-erreginak, aita santuak, artistak eta izen handiko zenbait emakume sartzeko.[2] Gioviok bere galeria erregistro publiko iraunkorra izatea nahi zuen, eta erretratu errealisten alde egin zuen, bizirik zeuden pertsonaiak lehenetsiz. Posible ez bazen, txanponetatik, bustoetatik edo haurtzaroan eta gaztaroan egindako erretratuetatik egindako konparazioak onargarriak ziren.[3] Gioviok gogotsu aritu zen bere bildumarako lanak erosteko, Europa osoko eta Ekialde Hurbileko dozenaka pertsonai publikori argazkiak eskatzeko. Bere korrespondentziak erakusten duenez, subjektuak ezagutu, konbentzitu eta eroskeria baliatu zuen, margolanetako asko berak ordaindu zituen.[4]

Giovioren bilduma berezia izan zen jendaurrean zabaltzeko asmoa zuelako.[5] Hainbat aurrekariren inspirazioa jaso zuen, besteak beste, Poggio Bracciolini humanistarena.[6] Antzeko bildumen adibideak arakatu egin daitezke XIV. mendearen hasieran, baina horietako bakar bat ere ez zen sortu jendartean zabaltzeko helburu espresarekin.[7][8][9] Gioviok maiz aipatu zuen bere proiektua virtutis tenplomatiko edo "bertutearen tenplu" gisa, bere helburu didaktikoaren isla gisa.[3]

Museoa 1537an hasi eta 1543an osatu zuen. Erretratuak lau kategoriatan antolatu zituen, subjektuen lorpenen arabera: idazle bizidunak (poetak eta filosofoak barne), idazle hilak, artista handiak eta dignatarioak (erregeak, aita santuak eta jeneralak). Talde horietan, argazkiak kronologikoki antolatu zituen, heriotzaren dataren arabera, edo jaiotza-urtearen arabera, pertsona oraindik bizirik bazegoen.[10] Azken ukitu gisa, Gioviok biografia laburrak konposatu zituen erretratuak laguntzeko; Elogia veris clarorum virorum imaginibvs apposita, quae Mvsaeo Ioviano Comi spectantur (1546) eta Elogia virorum bellica virtute illustrium veris imaginibus supposita, quae apud Museaeum spectantur (1551). Biografiak gehitzea nahiko berritzailea izan zen.[11]

1552an, Giovioren heriotzaren ondoren, jatorrizko bilduma sakabanatu eta galdu egin zen. Erretratu batzuk Pinacoteca Civica di Palazzo Volpi-n gordetzen dira, Comon.[12] Cosimo I.ak urte horretan agindutako kopiak gordetzen dira. Cristofano dell'Altissimo artistak 37 urte eman zituen erretratuak kopiatzen, 1552tik 1589ra. Kopia horiek Uffizi Galeriaren lehen korridorean ikus daitezke 1587tik.[13]


Cristofano dell'Altissimoren kopien galeria

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Aleci 1998, 68
  2. ↑ Burke, Peter. The European Renaissance: Centres and Peripheries. Malden, Mass.: Blackwell Publishers, 1998, 190
  3. ↑ a b Zimmermann 1995, 160
  4. ↑ Zimmermann 1995, 206
  5. ↑ Zimmermann 1995, 159
  6. ↑ Quoted in Joost-Gaugier 1985, 58. The instructive value of portrait collections during the Renaissance, an aspect of "civic humanism", was explored with particular reference to Poggio Bracciolini by Christiane L. Joost-Gaugier, "Poggio and Visual Tradition: 'Uomini Famosi' in Classical Literary Description" Artibus et Historiae 6.12 (1985), pp. 57-74; Bracciolini is quoted p58.
  7. ↑ Campbell 1990, 41
  8. ↑ On this associative and commemorative practice among Roman literati see E. Bartman, "Sculptural collecting and display in the private realm", in E.K. Gazda, ed. Roman Art in the Private Sphere (Ann Arbor) 1991, pp 71-88.
  9. ↑ Pliny's Natural History, xxxv.9-10; for the instructive power of images to Romans, see P. Gregory, "'Powerful images': responses to portraits and the political use of images in Rome" Journal of Roman Archaeology 7 (1994) pp 80-99
  10. ↑ Giovio 1935, 28-29
  11. ↑ Zimmermann 1995, 207
  12. ↑ lombardiabeniculturali.it. .
  13. ↑ Fossi 2001, 32

Bibliografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Aleci, Linda Kinger. "Images of Identity: Italian Portrait Collections of the Fifteenth and Sixteenth Centuries." "The Image of the Individual: Portraits in the Renaissance" Eds. Nicholas Mann and Luke Syson. London: British Museum Press, 1998. 67–79.
  • Campbell, Lorne. Renaissance Portraits: European Portrait-Painting in the 14th, 15th and 16th Centuries. New Haven: Yale University Press, 1990.
  • Fossi, Gloria. Uffizi Gallery: Art, History, Collections. Firenze: Firenze Musei, 2001.
  • Giovio, Paolo. An Italian Portrait Gallery. Translated by Florence Alden Gragg. Boston: Chapman & Grimes, 1935.
  • Haskell, Francis. History and its Images: Art and the Interpretation of the Past. Yale University Press. 1995. ISBN 0-300-05949-3ISBN 0-300-05949-3, ISBN 978-0-300-05949-6
  • Müntz, Eugène. "Le Musée de portraits de Paul Jove. Contributions pour servir à l’iconographie du moyen âge et de la renaissance," Mémoires de l'Institut nationale de France, Académie des inscriptions et belles-lettres (in French), Vol. 36, no. 2, 1900. 249–343.
  • Zimmermann, T. C. Price. Paolo Giovio: The Historian and the Crisis of Sixteenth-Century Italy. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1995.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Giovio_Bilduma&oldid=9333205"(e)tik eskuratuta