2022ko Frantziako Hauteskunde Presidentzialak

2022ko Frantziako Hauteskunde Presidentzialak
Gertaera-data	2022ko apirilaren 10a; 2022ko apirilaren 24a
Mota	Frantziako hauteskunde presidentzial
Hautatu duen kargua	Frantziako Errepublikako presidente. Izendapenaren iraupena: 5 urte
Webgune ofiziala	resultats-elections.interieur.gouv.fr…
Parte-hartzea
Hauteskunde emaitza
	Emmanuel Macron — Renaissance
1	9.783.058 27.42٪
2	18.768.639 58.55٪
	Marine Le Pen — Fronte Nazionala
1	8.133.828 22.8٪
2	13.288.686 41.45٪
	Jean-Luc Mélenchon — Frantzia Intsumisoa
1	7.712.520 21.62٪
Inbestidura
	Frantziako Errepublikako presidente
← 2017 2027 →

2022ko frantziar hauteskunde presidentzialen lehen itzulia, apirilaren 10ean izan zen. Lehenengo itzulian inork botoen %50 lortu ez zuenez, bigarren itzulia apirilaren 24an izan zen, lehenengo itzuliko bi hautagai nagusien artean. Lehen itzulian nagusitu ziren bi hautagaiak Frantziako presidente Emmanuel Macron eta Marine Le Pen ultraeskuindarra izan ziren, 2017ko aurreko hauteskundeetan lehiatutako bi hautagai ber-berak. 2017an bezala Emmanuel Macronek irabazi zuen buruz burukoa.

Lehen itzulian, Jean-Luc Mélenchon ezkertiarra Le Penengandik oso hurbil geratu zen, baina ez zuen bigarren itzulira igarotzea lortu botoen %1,2gatik. Frantziako zentru-ezkerreko eta eskuineko alderdi tradizionalak (PS eta LR) bigarren itzulitik at geratu ziren beste behin, 2017an bezala. Izan ere, bi alderdien hautagaiek (Anne Hidalgo eta Valérie Pécresse hurrenez hurren) inoizko emaitzarik okerrenak eskuratu zituzten, eta ez ziren %5era ere iritzi.

Frantziako hauteskunde presidentzialetan lehenengo aldiz botoen %30eko langa gainditu zuten eskuin muturreko hautagaiek (Marine Le Pen eta Eric Zemmour), eta hauteskundeak baino lehen argitaratutako inkestek lehia estua iragartzen zuten Macronen eta Le Penen artean. Aurreko hauteskundeetan ez bezala, Le Penek garaitzeko aukerak zituela adierazten zuten egindako inkesta askok.

Azkenean, Macron gailendu zen bigarren itzulian botoen %58,55ekin, eta horrela bere bigarren legealdirako izan zen hautatua. V. Errepublikan berrautatua izatea lortzen duen laugarren presidentea da Macron, Charles de Gaulle, François Mitterrand eta Jacques Chirac-en ondoren. Haren inbestidura maiatzaren 7an izan zen.

Presidentetzarako hauteskundeak hauteskunde legegileak baino bi hilabete lehenago dira, zeinetan Frantziako herritarrek Nazio Biltzarraren 577 biltzarkideak hautatuko dituzten.

Testuingurua

Politika

Emmanuel Macronen lehenengo presidentzia

2017ko hauteskundeetan Emmanuel Macron izan zen garaile, buruz burukoan Marine Le Pen Fronte Nazionaleko hautagaia gainditu ostean. Frantziako Konstituzioaren 6. artikuluaren arabera, Frantziako presidenteak ezin ditu bi legealdi baino gehiago bete, eta Macronek legealdi bakarra bete zuenez bigarren legealdi baterako aurkezteko eskubidea zuen.^[1]

Benalla auziak eta Jaka Horien mugimenduak Macronen legealdi hasiera markatu zuten. Legealdiaren bigarren erdia berriz beste hainbat gertakarik markatu zuen: porrot egindako erretretaren erreforma, klima larrialdia, COVID-19 pandemia, eta 2022ko Ukrainako inbasioa. Macronen legealdian zehar onartutako lege eta erreformen artean honako hauek dira nabarmenenak: lan-zuzenbidearen aldaketak, SNCFren erreforma, aitatasun-bajaren luzera bikoiztea, langabezia aseguruaren erreforma, ondasun-zergaren murrizketa, derrigorrezko eskolaratzea hiru urtetik gora. Legealdian zehar, Jaka Horien mugimenduari erantzuteko batez ere, erosahalmena babesteko neurriak bultzatu zituen, eta pentsio minimoa zein enplegu sariak 100 eurotan handitu zituen. Gainera, gobernuak "Macron" bonusa deitutako 1000 eurorainoko ezohiko sariak banatu zituen langileen artean.^[2]

COVID-19 pandemiaren hasieran musukoen horniketan akatsak egin ondoren, Macronen presidentetza eta Édouard Philipperen eta Jean Castexen gobernuek neurri murriztaile ugari hartu zituzten, hala nola osasun ziurtagiria, establezimendu publiko askoren itxiera (antzokiak, zinemak, dantzalekuak...), eta hiru itxialdi ezartzea. Pandemiaren eraginez, herrialdearen BPGak %8 egin zuen behera 2020an, baina 2021eko bukaerarako %7 egin zuen gora berriz ere.^[3]

Macronen 2017ko garaipenetik haren alderdiak maila lokalean eta eskualdeetan errotzeko arazoak izan ditu, eta 2020ko udal hauteskundeetan zein 2021eko eskualde eta departamendu hauteskundeetan LREMeko hautagaiek emaitza kaskarrak eskuratu zituzten. Hala ere, hauteskunde presidentzialetarako egindako inkesta gehien-gehienek Macronen garaipena iragartzen zuten. Le Figaro egunkariaren arabera, haren lehen hauteskundeetatik eskuinera lerratu egin da, eta bigarren legealdirako hautesle eskuindarren botoak erakartzen saiatu da.^[4]

2022ko otsailaren 3an, Kontseilu Konstituzionalak Macronek hauteskundeetara aurkeztu ahal izateko beharrezko 500 sinadurak bildu zituela iragarri zuen, baina Presidenteak martxoaren 3ra arte itxaron zuen haren hautagaitza ofizialki aurkezteko.^[5]^[6]

Eskuin muturraren goraldia eta Fronte Errepublikarraren egoera

Hauteskundeak egiteko hiru hilabete falta direnean, Marine Le Pen eta Éric Zemmour eskuin muturreko hautagaiek botoen % 30 baino gehiago lortuko zutela aurreikusten zen^[7].

2021eko otsailean, Libération egunkariak jakinarazi zuen Emmanuel Macronen eta Marine Le Penen arteko bigarren itzuliaren kasuan, ezkerreko boto-emaile askok ez ziotela botoa emango kargua utzi zuen estatuburuari, 2017an baino jarrera eskuindarragoa zuelako, eta horrek hautsi egingo zuela "Fronte errepublikanoa", tradizionalki eskuin muturraren aurrean aplikatu izan dena^[8].

Eskuin tradizionalaren barne zatiketak

2007an eta 2012an Nicolas Sarkozyrekin ez bezala, eta 2017an bezala, Errepublikanoak eskuineko alderdi tradizionalean ez zen aho bakarrez aukeratu alderdiaren presidentegaia. François Fillonek 2017ko hauteskundeetan jasandako porrotaren ondoren bi ildo bereizi ziren alderdi barnean: Macronen gehiengoarekin bat egitearen aldekoak, eta izaera kontserbadoreago baten aldekoak. 2017an Ildo kontserbadoreko Laurent Wauquiez‎‎ hautatu zutenean alderdiko buruzagi, alderdikide ugarik alderdia uztea erabaki zuten, Xavier Bertrand Frantzia Garaiko lehendakaria barne. 2019ko Europako Parlamenturako hauteskundeetako porrotak Laurent Wauquiez dimititzera behartu zuen, eta Christian Jacob‎‎ hautatu zuten buruzagi berri gisa 2019ko urriko kongresuan.

Hauteskunde presidentzialetara begira, Xavier Bertrand zen hautagai faboritoa inkesten arabera. 2021ean bere eskualdeko lehendakaritzarako berriz hautatua izan ostean, bere presidentetzarako hautagaitza iragarri zuen.^[9] Hala ere, alderdiak primarioak antolatu zituen 2021eko abenduan, eta azkenean Valérie Pécresse izan zen garaile, alderdiaren ildo eskuindarrekoa. Horrela, Frantziako eskuin tradizionalak emakumezko presidentegai bat izan zuen lehenengo aldiz.^[10]^[11]

Ezkerreko batasun eza eta hautagaitza kopuru handia

Frantziar ezkerrean, berriz, bi ildo nagusi bereizi ziren, Antoine Bristielle ikerlariaren arabera: Alderdi Sozialista (PS) eta Europa Ekologia-Berdeak (EELV) alde batetik, eta Frantzia Intsumisoa (LFI) bestetik. Bristielleren iritziz, bi ildo horien arteko ezberdintasun nagusiak politika ekonomikoak eta Europar Batasuna ziren; eta desadostasun horiek hautagaitza bateratu baten aukera murrizten zuten, baita hautagai ezkertiar bat bigarren itzulira igarotzeko aukerak ere.^[12] Polo Ekologistaren primarioak 2021eko irailean hasten dira, eta Yannick Jadotek irabazten ditu. 2021eko abenduan, Anne Hidalgo hautagai sozialistak ezkerraren primario bateratu baten alde egin zuen, ezkerreko hautagai bakar bat adosteko helburuarekin, baina gainerako ezkerreko alderdi nagusien hautagaiek proposamena baztertu zuten,^[13]^[14] eta azkenean ez zen hautagai bateraturik adostu.^[15]

Martxoaren erdialdetik aurrera, Jean-Luc Mélenchonek gainerako ezkerreko hautagaitzei aurrea hartu zion, inkestetan %12 eta %15 arteko sostengua lortuz. ^[16]^[17]

Kontseiluaren kabinetearen erabilera

Mandatu inperatiboa

Osasuna

Ekonomia

Ingurumena

Nazioartea

Europar Batasunaren kontseiluaren lehendakaritza frantziarra

Ukrainako inbasioa

Hauteskunde motak

Bozkatzeko modua

Hautagaitzak aurkezteko irizpideak

Hautagai bakoitzak hainbat baldintza bete behar ditu^[18]:

Frantziar nazionalitatea izatea
Hautagarritasunari buruzko eskubide zibikoak ez kentzea.
Gutxienez 18 urte izatea
Hauteskunde-errolda batean inskribatuta egotea;
Zerbitzu nazionalaren kodeak ezarritako betebeharrak betetzea;
Tutoretzapean edo kuradoretzapean ez egotea;
Aktiboen eta pasiboen aitorpena egin dute;
Kanpainarako banku-kontu bat izatea;
Errepublikako presidente izateko hirugarren agintaldi jarraiturako hautagai ez izatea;
Parlamentarien edo tokiko hautetsien 500 "babesle" jasotzea: babes horiek gutxienez hogeita hamar itsasoz haraindiko edo departamentu edo kolektibitatetatik etorri behar dira, eta sinatzen duten hautetsien hamarrenak baino gehiagok ez dute izan behar departamentu berekoak edo itsasoz haraindiko kolektibitate berekoak. 2016ko apirilaren 25eko lege organikoak eskatzen du izen guztiak argitaratzea, 500 zozketaturen ordez, lehen egiten zen bezala^[19]. Konstituzio Kontseilura bidali behar dira zuzenean, postaz, eta hark argitaratzen ditu, hauteskunde honetarako sortutako webgunean jaso ahala.

Datak

Hautagaiak

Hauek dira hauteskundeetara aurkeztu ziren hamabi hautagaiak: 2022ko martxoaren 7an, Konstituzio Kontseiluak hauteskundeetan ondorengo hamabi hautagai hauek aurkeztuko zirela iragarri zuen:^[20]

	Alderdia	Kokapena	Ideologia	Aurreko emaitza (lehen itzulian)
Emmanuel Macron	Errepublika Martxan	Zentro-eskuina	Liberalismo Liberalismo ekonomiko Europazaletasun	%24,01
Marine Le Pen	Bilgune Nazionala	Eskuin muturra	Frantses nazionalismo Kontserbadurismo nazionalista Eskuindar populismo Protekzionismo	%21,30
Valérie Pecresse	Errepublikanoak	Eskuina	Gaullismo Kontserbadurismo Kristau-demokrazia	%20,01*
Jean-Luc Mélenchon	Frantzia Intsumisoa	Ezkerra	Ekosozialismo Sozialismo demokratiko	%19,58
Anne Hidalgo	Alderdi Sozialista	Zentro-ezkerra	Aurrerakoitasun Sozialdemokrazia	%6,36*
Nicolas Dupont-Aignan	Frantzia Altxatuta	Eskuin muturra	Gaullismo Kontserbadurismo nazionalista Eskuindar populismo	%4,70
Jean Lassalle	Résistons!	Zentro-eskuina	Agrarianismo Ruralismo Erregionalismo Humanismo	%1,21
Philippe Poutou	Alderdi Berri Antikapitalista	Ezker muturra	Antikapitalismo Sozialismo Ekosozialismo Internazionalismo	%1,09
Nathalie Arthaud	Langile Borroka	Ezker muturra	Troskismo Marxismo Antikapitalismo	%0,64
Éric Zemmour	Errekonkista!	Eskuin muturra	Frantses nazionalismo Identitarismo Kontserbadurismo nazionalista Eskuindar populismo	Berria
Yannick Jadot	Europa Ekologia-Berdeak	Zentro-ezkerra	Ekologismo	Berria
Fabien Roussel	Frantziako Alderdi Komunista	Ezkerra	Komunismo Eurokomunismo	Berria

* 2017an alderdiak beste hautagai bat aurkeztu zuen.

Lehen itzulia

Kanpaina

Eztabaidak eta elkarrizketak

Analisia

Itzulien arteko tartea

Aurreko emaitzen balorazioak

Eztabaidak eta elkarrizketak

Hauteskunde kanpainaren kontrol batzordearen esku-hartzea

Emaitzak

Parte-hartzea

Hauteskundeen parte-hartzea (Metropolitar Frantzian)
Parte-hartzea	1. itzulia			2. itzulia			Bi itzulien arteko aldea
Parte-hartzea	2017	2022	Aldea	2017	2022	Aldea	Bi itzulien arteko aldea
12:00	%28,54	%25,48	▼3,06	%28,23	%26,41	▼1,82	▲0,93
17:00	%69,42	%65,00	▼4,42	%65,30	%63,23	▼2,07	▼1,77
Behin-betikoa	%77,77	%73,69	▼4,08	%74,56	%71,99	▼2,57	▼1,70

Emaitzak Frantzia mailan

2022ko apirilaren 10eko eta 24ko Frantziako hauteskunde presidentzialak^[21]

Hautagaia		Alderdia	1. itzulia		2. itzulia
Hautagaia		Alderdia	Botoak	%	Botoak	%
	Emmanuel Macron	Errepublika Martxan (LREM)	9.783.058	27,85	18.779.641	58,54
	Marine Le Pen	Batasun Nazionala (RN)	8.133.828	23,15	13.297.760	41,46
	Jean-Luc Mélenchon	Frantzia Intsumisoa (LFI)	7.712.520	21,95
	Éric Zemmour	Errekonkista! (R!)	2.485.226	7,07
	Valérie Pécresse	Errepublikanoak (LR)	1.679.001	4,78
	Yannick Jadot	Europa Ekologia-Berdeak (EELV)	1.627.853	4,63
	Jean Lassalle	Résistons! (RES)	1.101.387	3,13
	Fabien Roussel	Frantziako Alderdi Komunista (PCF)	802.422	2,28
	Nicolas Dupont-Aignan	Frantzia Altxatuta (DLF)	725.176	2,06
	Anne Hidalgo	Alderdi Sozialista (PS)	616.478	1,75
	Philippe Poutou	Alderdi Berri Antikapitalista (NPA)	268.904	0,77
	Nathalie Arthaud	Langile Borroka (LO)	197.094	0,56
Guztira			35.132.947	100,00	32.077.401	100,00
Boz zuriak			543.609	1,51	2.228.044	6,35
Boz baliogabeak			247.151	0,69	790.946	2,25
Parte-hartzea			35.923.707	73,69	35.096.391	71,99
Abstentzioa			12.824.169	26,31	13.656.109	28,01
Errolda			48.747.876		48.752.500

Lehenengo itzulia
Hautagaia			Ehunekoa
Macron			27.85%
Le Pen			23.15%
Mélenchon			21.95%
Zemmour			7.07%
Pécresse			4.78%
Jadot			4.63%
Lassalle			3.13%
Roussel			2.28%
Dupont-Aignan			2.06%
Hidalgo			1.74%
Poutou			0.76%
Arthaud			0.56%

Emaitzak Euskal Herrian

2022ko apirilaren 10eko eta 24ko Frantziako hauteskunde presidentzialak Euskal Herrian^[22]

Hautagaia		Alderdia	1. itzulia		2. itzulia
Hautagaia		Alderdia	Botoak	%	Botoak	%
	Emmanuel Macron	Errepublika Martxan (LREM)	53.396	28,7	106.054	65,48
	Jean-Luc Mélenchon	Frantzia Intsumisoa (LFI)	33.969	18,26
	Marine Le Pen	Batasun Nazionala (RN)	29.161	15,67	55.907	34,52
	Jean Lassalle	Résistons! (RES)	21.598	11,61
	Éric Zemmour	Errekonkista! (R!)	12.886	6,93
	Yannick Jadot	Europa Ekologia-Berdeak (EELV)	10.345	5,56
	Valérie Pécresse	Errepublikanoak (LR)	9.135	4,91
	Fabien Roussel	Frantziako Alderdi Komunista (PCF)	4.614	2,48
	Anne Hidalgo	Alderdi Sozialista (PS)	3.808	2,05
	Philippe Poutou	Alderdi Berri Antikapitalista (NPA)	3.454	1,86
	Nicolas Dupont-Aignan	Frantzia Altxatuta (DLF)	2.876	1,55
	Nathalie Arthaud	Langile Borroka (LO)	833	0,45
Guztira			186.075	100,00	161.961	100,00
Boz zuriak			2.731	1,44	16.079	8,77
Boz baliogabeak			1.111	0,58	5.241	2,86
Parte-hartzea			189.917	77,69	183.281	74,98
Abstentzioa			54.540	22,31	61.175	25,02
Errolda			244.457		244.456

Lehenengo itzulia
Hautagaia			Ehunekoa
Macron			28.7%
Mélenchon			18.26%
Le Pen			15.67%
Lassalle			11.61%
Zemmour			6.93%
Jadot			5.56%
Pécresse			4.91%
Roussel			2.48%
Hidalgo			2.05%
Poutou			1.86%
Dupont-Aignan			1.55%
Arthaud			0.45%

Analisi geografikoa

Lehen itzulia

Bigarren itzulia

Kulturan

Erreferentziak

↑ (Frantsesez) Article 6 de la Constitution de la Cinquième République française. .
↑ (Frantsesez) «Bilan du quinquennat Macron : les principales réformes à retenir» François Vignal.
↑ (Frantsesez) «Le PIB progresse de +0,7% au quatrième trimestre 2021. En moyenne en 2021, il rebondit de +7,0%» INSEE.
↑ (Frantsesez) «Présidentielle 2022 : les grandes manœuvres de Macron pour séduire la droite» Le Figaro 2021/03/22.
↑ (Frantsesez) «Présidentielle 2022 : comment Emmanuel Macron peut-il avoir ses 500 parrainages alors qu'il n'est pas encore officiellement candidat ?» Franceinfo 2022/02/05.
↑ (Frantsesez) «Document - La lettre aux Français d'Emmanuel Macron, dans lequel (sic) il annonce sa candidature» BFMTV 2022/03/03.
↑ (Frantsesez) «Ce que disent les sondages à trois mois du premier tour grâce à notre compilateur» Le HuffPost 2022-01-10 (Noiz kontsultatua: 2022-04-24).
↑ (Frantsesez) Belaïch, Charlotte; Laïreche, Rachid. «Macron-Le Pen : le barrage mal barré» Libération (Noiz kontsultatua: 2022-04-24).
↑ (Frantsesez) «Cinq prétendants de la droite pour 2022 se mettent d’accord pour envisager une « candidature unique» Le Monde 2021/07/20.
↑ (Frantsesez) «Présidentielle 2022 : la victoire de Valérie Pécresse, "une belle dynamique" pour "une droite sans complexe", selon ses soutiens» Franceinfo 2021/12/04.
↑ (Frantsesez) «Valérie Pécresse, première femme investie par la droite pour la présidentielle» Le Monde 2021/12/04.
↑ (Frantsesez) «Gauche: l’illusion de l’union?» Fondation Jean-Jaurès 2021/02/26 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2021/03/29).
↑ (Frantsesez) «Présidentielle 2022: au 20H de TF1, Anne Hidalgo appelle à "une primaire de la gauche"» LCI 2021/12/08.
↑ (Frantsesez) «Des militants et amis de LFI interpellent Mélenchon: «Participons à la Primaire populaire»» L'Obs 2021/12/16.
↑ (Frantsesez) «Présidentielle 2022: Anne Hidalgo maintient sa candidature, sans passer par la primaire» BFMTV 2022/01/07.
↑ (Frantsesez) «Sondage exclusif - Présidentielle: Jean-Luc Mélenchon profite à plein du vote utile à gauche» Les Echos 2022/03/22.
↑ (Frantsesez) «SONDAGE BFMTV - Présidentielle: Macron reste en tête mais recule, Le Pen et Mélenchon progressent» BFMTV.
↑ «Conditions pour être élu président : âge, parrainages, 500 signatures| Vie publique.fr» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2022-04-24).
↑ «Loi no 2016-506 du 25 avril 2016 de modernisation de diverses règles applicables à l'élection présidentielle, article 2» www.legifrance.gouv.fr (Noiz kontsultatua: 2022-04-24).
↑ «Hamabi hautagai lehiatuko dira presidentetzarako hauteskundeetan» Berria 2022-03-07.
↑ (Frantsesez) «Election présidentielle 2022» interieur.gouv.fr (Noiz kontsultatua: 2022/4/11).
↑ «Hauteskunde Presidentzialak 2022» naiz: (Noiz kontsultatua: 2022/4/11).

Kanpo estekak

Datuak: Q30638578
Multimedia: French presidential election (2022) / Q30638578

[r1-1] (Frantsesez) Article 6 de la Constitution de la Cinquième République française. .

[r2-2] (Frantsesez) «Bilan du quinquennat Macron : les principales réformes à retenir» François Vignal.

[r3-3] (Frantsesez) «Le PIB progresse de +0,7% au quatrième trimestre 2021. En moyenne en 2021, il rebondit de +7,0%» INSEE.

[r8-4] (Frantsesez) «Présidentielle 2022 : les grandes manœuvres de Macron pour séduire la droite» Le Figaro 2021/03/22.

[r10-5] (Frantsesez) «Présidentielle 2022 : comment Emmanuel Macron peut-il avoir ses 500 parrainages alors qu'il n'est pas encore officiellement candidat ?» Franceinfo 2022/02/05.

[r11-6] (Frantsesez) «Document - La lettre aux Français d'Emmanuel Macron, dans lequel (sic) il annonce sa candidature» BFMTV 2022/03/03.

[7] (Frantsesez) «Ce que disent les sondages à trois mois du premier tour grâce à notre compilateur» Le HuffPost 2022-01-10 (Noiz kontsultatua: 2022-04-24).

[8] (Frantsesez) Belaïch, Charlotte; Laïreche, Rachid. «Macron-Le Pen : le barrage mal barré» Libération (Noiz kontsultatua: 2022-04-24).

[r14-9] (Frantsesez) «Cinq prétendants de la droite pour 2022 se mettent d’accord pour envisager une « candidature unique» Le Monde 2021/07/20.

[r15-10] (Frantsesez) «Présidentielle 2022 : la victoire de Valérie Pécresse, "une belle dynamique" pour "une droite sans complexe", selon ses soutiens» Franceinfo 2021/12/04.

[r16-11] (Frantsesez) «Valérie Pécresse, première femme investie par la droite pour la présidentielle» Le Monde 2021/12/04.

[r17-12] (Frantsesez) «Gauche: l’illusion de l’union?» Fondation Jean-Jaurès 2021/02/26 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2021/03/29).

[r18-13] (Frantsesez) «Présidentielle 2022: au 20H de TF1, Anne Hidalgo appelle à "une primaire de la gauche"» LCI 2021/12/08.

[r19-14] (Frantsesez) «Des militants et amis de LFI interpellent Mélenchon: «Participons à la Primaire populaire»» L'Obs 2021/12/16.

[r23-15] (Frantsesez) «Présidentielle 2022: Anne Hidalgo maintient sa candidature, sans passer par la primaire» BFMTV 2022/01/07.

[r27-16] (Frantsesez) «Sondage exclusif - Présidentielle: Jean-Luc Mélenchon profite à plein du vote utile à gauche» Les Echos 2022/03/22.

[r28-17] (Frantsesez) «SONDAGE BFMTV - Présidentielle: Macron reste en tête mais recule, Le Pen et Mélenchon progressent» BFMTV.

[18] «Conditions pour être élu président : âge, parrainages, 500 signatures| Vie publique.fr» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2022-04-24).

[19] «Loi no 2016-506 du 25 avril 2016 de modernisation de diverses règles applicables à l'élection présidentielle, article 2» www.legifrance.gouv.fr (Noiz kontsultatua: 2022-04-24).

[20] «Hamabi hautagai lehiatuko dira presidentetzarako hauteskundeetan» Berria 2022-03-07.

[emaitzakF-21] (Frantsesez) «Election présidentielle 2022» interieur.gouv.fr (Noiz kontsultatua: 2022/4/11).

[emaitzakEH-22] «Hauteskunde Presidentzialak 2022» naiz: (Noiz kontsultatua: 2022/4/11).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]