Fanny Rubio

Fanny Rubio
Bizitza
Jaiotza	Linares, 1949ko urriaren 18a (75 urte)
Herrialdea	Espainia
Hezkuntza
Heziketa	Facultad de Filosofía y Letras (Universidad de Granada) (en) ; Madrilgo Complutense Unibertsitatea
Hezkuntza-maila	doktorea
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	unibertsitateko irakaslea, idazlea, literatura-kritikaria, sindikalista eta poeta
	Parte-hartzailea Q77664920 ;
Enplegatzailea(k)	Al-Qarawiyyin Unibertsitatea ; Madrilgo Complutense Unibertsitatea
Genero artistikoa	eleberria; olerkigintza
	fannyrubio.com

Francisca Rubio Gámez,ezagunagoa Fanny Rubio izenez (Linares, Jaén, 1949ko urriaren 18a), unibertsitateko katedraduna da, ikertzailea eta idazlea, Espainiako poesia garaikidean aditua.

Biografia

Linaresen jaio zen 1949ko urriaren 8an, eta unibertsitate-ikasketak Granadan hasi zituen, baina Hispaniar Filologian lizentziatu zen 1971n Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean. Filologia Erromanikoan doktorea da Granadako Unibertsitatean, 1975eko abenduan. Bere doktore-tesia poesia-aldizkariei buruzkoa izan zen frankismoan. 1971n Granadako Unibertsitateari lotuta egon zen ikerketa-bekadun gisa. 1974an Fezera joan zen Bernabé López senarrarekin batera, Historia eta Kultura Arabiarrean aditua. Fanny Rubiok bi urtez irakatsi zuen Fezko Unibertsitatean. 1976-77 ikasturtean Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitatea Nazionalak (UHUN) kontratatutako irakasle laguntzailea izan zen eta 1977az geroztik, Madrilgo Unibertsitate Komplutentsekoa; lehenbizi, kontratatutako albokoa; gero, titularra, eta, azkenik, Espainiako Literaturako katedraduna, 2009az geroztik.^[1] 1971n Bernabé López Garcíarekin ezkondu zen. Alaba bat du.^[2]

Ibilbidea

1966an bere Primeros poemas liburua argitaratu zuen, eta 1970ean Unibertsitate Konplutentseko Poesia Saria lortu zuen Acribillado amor liburuarekin. Urte haietan, Granadan, Espainiako Alderdi Komunistarekin eta Comisiones Obreras sindikatuarekin harremanetan jarri zen, eta alderdiaren bizitza organikoan parte hartzera iritsi zen Kultura Batzordearen bidez. Esparru horretan ezagutu zituen Juan Genovés, Armando López Salinas, Cristina Almeida (Carabancheleko kartzelan bisitatu zuena), Elisa Serna kantautorea eta Teresa Rial (Yeserías espetxeko presoak), eta Dulcinea Bellido, Carmen Rodríguez, Josefina Samper. Egunkari horretan, ezkerreko prentsan lagundu zuen: Mundo Obrero, Nuestra Bandera, baita Argumentos, Materiales, Mientras tanto… aldizkarietan ere. 1982an PCEtik banandu zen, baina ez militantzia sindikaletik. Urte horretan Retracciones argitaratu zuen.^[3]

1985ean Alemaniara joan zen Basilio Martín Patinorekin eta lagun-talde batekin, eta esperientzia horretatik sortu zen Dresde poesia-liburua, geroago argitaratua (1990). 1980ko hamarkadaren amaieran, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko giza zientzietako udako ikastaroak koordinatu zituen.^[4] Poesia-liburu berriak argitaratu zituen: Reverso (1988), En re menor (1990), Urbes (1991), Cuadrantes…, kontakizun-liburuak: A Madrid por capricho (1988), eta literatura-kritikakoak: Dámaso Alonso, Hijos de la ira (1990). 1992an argitaratu zuen bere lehen eleberria, La sal del chocolate, bertan Trantsizio aldia kontatu zuen. Handik hiru urtera, La casa del halcón nobela argitaratu zuen, non kazetari bat hura gainditzen duen egoera baten konplizea den.^[5]^[6] Aldi horretan, Televisión Españolako Esta es mi tierra dokumental-seriea egin zuen, Jon Juaristi eta Luis Landero idazleekin batera.^[7]

1998an, El dios dormido eleberria argitaratu zuen, eta, haren aurkezpenean, Madrilgo Círculo de Bellas Artes-en, hamabi emakumek omenaldia egin zioten Maria Magdalenari, lanaren protagonistari: Carmen Alborch, Amalia Iglesias, Rosa Pereda, Isabel Vilallonga, Cristina Sánchez, Dulce Chacón Gutiérrez, Ángeles Caso, Marina Rosetsell, Ana Rosetti, Margarita Pinto, Beatriz Herranz eta Clara Janés.^[8]^[9]

El hijo del aire (2001) eleberria memoria garaikidea berreskuratzeko trilogia baten zatia da, eta Argentinako diktadurako desagerpenen gaia jorratzen du. José Luis Fernándezek eta Jaéneko Escalinata antzerki taldeak egin zuten 2002an.^[10]

Cervantes Institutua

2006an Erromako Cervantes Institutuko zuzendari izendatu zuten, César Antonio Molina zuzendariak proposatuta. Kargu horretan bi urte eman zituen.^[11] 2009an Isabel Katolikoaren Encomienda jaso zuen, Espainiatik kanpo egindako lanarengatik.^[12]

Memoria historikoa

2006an, Valentziako Udalak herriko hilerri zibilean ehortzitako aitona-amonen gorpuzkiak tratu txarrez salatu zituen.^[13] Ekainean, Joan Oleza, Cristina Almeida edo Matias Alonso bezalako intelektual progresistekin batera, Aita Santuari Valentziako hobi komunaren babesean bitartekari aritzeko eskatu zioten.^[14]

Feminismoa

Bere obran feminismo originala nabarmentzen du, eta ez du zerikusirik feminismoarekin. Fanny Rubio ordezkaritza duen emakumeak nortasun propioa duen subjektuari egindako aldaketa ikertu du. Aldaketa hori gure gizartearen maila guztietan gertatu da. Eta erakutsi nahi izan du, Literaturaren Historian zehar, emakumeak lurraldez kanpoko hizkuntza hartzen duela. Kixoteren argitalpenaren mendeurrena zela eta, El Quijote en la clave de mujeres izeneko ikerketa zuzendu zuen. Lan horretan emakumeak duen paperari buruzko hogei bat saiakera bildu zituen. Hitzaldi batean hauxe esan zuen:

"Miguel de Cervantes aurreilustratua eta emakumeentzako askatasunaren erreferentea izan zen".^[15]

Aintzatespenak

2007an Andaluziako Juntako Emakumearen Andaluziako Institutuaren Meridiana saria.^[16]

2009an Espainiako Ministroen Kontseiluak Isabel Katokikoaren encomienda delakoa eman zion, Espainatik anpo egindako lanarengatik.

Paco Ibáñez kantautoreak El rey Almutamid poema musikatu zuen.^[17]

Lanak

Hauexek dira bere lan batzuk:^[18]

Eleberria

La sal del chocolate, Bartzelona, Seix Barral, 1992.

La casa del halcón, Madril, Alfaguara, 1995.

El dios dormido, Madril, Alfaguara, 1998.

El hijo del aire, Bartzelona, Planeta, 2001.

Fuegos de invierno bajo los puentes de Madrid, Madril, 2006.

Poesia

Dresde. Devenir. 1990. ISBN 978-84-86351-10-6.
Retracciones. Madrid: Ayuso. 1982. ISBN 978-84-336-0199-5.
Reverso. Granada: Diputación provincial de Granada. 1987. ISBN 978-84-505-5692-6.
Urbes. UIB. 1991. ISBN 978-84-7632-432-5.

Erreferentziak

Kanpo estekak

Fanny Rubioren web pertsonala

Datuak: Q22082533

[1] Historial académico de fanny Rubio, en su web prsonal, consultado el 02/01/2016

[2] Un coche/un viaje. Fanny Rubio, Fez (Marruecos), en diario El Mundo, consultado el 02/01/2016

[3] Aproximación a la biografía de Fanny Rubio, por Ana Moreno Soriano, en la web de la autora, consultada el 01 de enero de 2016

[4] «El frío invierno de los cursos de verano», en diario El País, 25 de julio de 2014

[5] Fanny Rubio novela el antifranquismo para la "generación del sinsabor", en el diario El País, 16 de septiembre de 1992

[6] Baltasar Garzón, asesor literario, en el diario El País, 02/06/1995

[7] «Las críticas del PNV son fascistas y extravagantes», dice Jon Juaristi, en el diario El País, 10 de marzo de 1998

[8] «Los Santos Evangelios son el Quijote del siglo I»", en el diario El País, 13 de mayo de 1998

[9] «Las Magdalenas de fin de milenio», en el diario El País, 19 de junio de 1998

[10] «La Escalinata lleva al teatro El hijo del aire, de Fanny Rubio», en el diario El País, 16 de noviembre de 2002

[11] Fanny Rubio, nueva directora del Instituto Cervantes en Roma, en el diario El País, 17/05/2006

[12] «Italia nos odió, hoy nos ama. Pero es difícil entenderse», entrevista con Fanny Rubio en el diario El País, 24 de junio de 2008

[13] La escritora Fanny Rubio pide que se respete la tumba de sus abuelos, en el diario El País, 30/04/2006

[14] La plataforma civil por la memoria dirige una carta al Papa para que proteja la fosa común de Valencia, en el diario El País, 03/06/2006

[15] Fanny Rubio dice que Cervantes fue un referente para las mujeres, en el diario El País, 29/06/2005

[16] Amparo Rubiales obtiene el Premio Especial Meridiana del IAM, en el diario El País, 03/03/2007

[17] El rey Almutamid en la web oficial de Paco Ibáñez Consultado el 7 de octubre de 2020.

[18] Bibliografía en Dialnet, consultada el 01/01/2016

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]