Paxtunera
Paxtunera[1] (پښتو, pashtoera edo pashto ere deitua) Afganistanen, Pakistango mendebaldean eta Irango ipar-ekialdean mintzatzen den hizkuntza indoeuroparra da. Afganistango hizkuntza ofiziala da,[2] dariarekin batera,[3] 2004ko konstituzioaren arabera. 42 milioi lagunek dute ama-hizkuntza.[4][5]
Paxtunera | |
---|---|
پښتو ژبه | |
Datu orokorrak | |
Lurralde eremua | Afganistan, Pakistan, Irango ipar-ekialdea |
Hiztunak | 42.000.000. |
Rankinga | 48 |
Ofizialtasuna | Afganistan, Pakistango Khyber Pakhtunkhwa eta AFTE |
Eskualdea | Hegoaldeko eta Erdialdeko Asia |
Araugilea | Afganistango Zientzien Akademia |
Hizkuntza sailkapena | |
giza hizkuntza indoeuropar hizkuntzak Indo-irandar hizkuntzak Irandar hizkuntzak Ekialdeko irandar hizkuntzak | |
Informazio filologikoa | |
Hizkuntza-tipologia | SOV hizkuntza eta hizkuntza fusionatzailea |
Alfabetoa | arabiar alfabetoa eta Arabic script (en) |
Hizkuntza kodeak | |
ISO 639-1 | ps |
ISO 639-2 | pus |
ISO 639-3 | pus |
Ethnologue | pus |
Glottolog | pash1269 |
Wikipedia | ps |
Linguasphere | 58-ABD-a |
ASCL | 4102 |
IETF | ps |
Banaketa geografikoa
aldatuAfghanistan
aldatuAfghanistaneko hizkuntza nazionala da,[6] nagusiki ekialde eta hegoaldean hitzegina, iparraldeko eta mendebaldeko gune baztuez gain. Hizkuntza hitz egiten dutenen zenbaki zehatza ez dago argi, baina estimazioen arabera paxtuera afganoen %45-60aren ama-hizkuntza da.[7][8][9][4]
Pakistan
aldatuPakistanen, paxtunera populazioaren %15ak hitz egiten du, gehienbat Khyber Pakhtunkhwa iparmendebaldeko probintziako eta Balutxistan probintziako iparraldean.[10][11]
Beste komunitateak
aldatuAfghanistan eta Pakistanez gain, beste paxtunera hizlarien komunitateak daude. Indiako. Hauez gain, Tajikistan.[12] Baita hegoekialdeko Iranen.[13]
Erreferentziak
aldatu- ↑ 53. araua - Munduko estatuetako hizkuntza ofizialak. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2010-12-29).
- ↑ Banting, Erinn. (2003). Afghanistan. The land. Crabtree Pub. Co ISBN 0-7787-9335-4. PMC 51581264. (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ Ioannesi︠a︡n, I︠U︡liĭ Arkadʹevich. (2009). Afghan folktales from Herat : Persian texts in transcription and translation. Cambria Press ISBN 978-1-61336-663-9. PMC 796857110. (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ a b (Ingelesez) Foundation, Encyclopaedia Iranica. «Welcome to Encyclopaedia Iranica» iranicaonline.org (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ «Chants Populaires des Afghans, by James Darmesteter | The Online Books Page» onlinebooks.library.upenn.edu (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ (Ingelesez) «Pashto language | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ Concise encyclopedia of languages of the world. (1st ed. argitaraldia) Elsevier 2009 ISBN 978-0-08-087774-7. PMC 264358379. (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ (Ingelesez) Afghanistan. Central Intelligence Agency 2022-04-26 (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ «UCLA Language Materials Project: Language Profile» web.archive.org 2009-01-03 (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ (Ingelesez) Pakistan. Central Intelligence Agency 2022-04-24 (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ «POPULATION BY MOTHER TONGUE» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ «Ethnologue 14 report for language code:PBT» web.archive.org 2008-06-26 (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).
- ↑ «Ethnologue report for Iran» web.archive.org 2012-02-04 (Noiz kontsultatua: 2022-05-02).