Nitrometano

Nitrometano
Plata kemia strukturo de la Nitrometano
Tridimensia kemia strukturo de la Nitrometano
Alternativa(j) nomo(j)
Nitrokarbolo
Kemia formulo	H3CNO2
CAS-numero-kodo	75-52-5
ChemSpider kodo	6135
PubChem-kodo	6375
Merck Index	15,6698
Fizikaj proprecoj
Molmaso	61,04 g·mol-1
Denseco	1,1371g cm−3
Fandpunkto	-28°C
Bolpunkto	101°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,3817
Ekflama temperaturo	35 °C
Memsparka temperaturo	417 °C
Mortiga dozo (LD50)	125 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R5 R10 R22
Sekureco	S41
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero E Eksplodo- danĝera C Koroda
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H226, H302, H319, H332, H351, H361, H371, H373, H412
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P201, P202, P210, P233, P240, P241, P242, P243, P260, P261, P264, P270, P271, P273, P280, P281, P301+312, P303+361+353, P304+312, P304+340, P305+351+338, P314, P330, P337+313, P370+378, P403+235, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Nitrometano, CH₃NO₂, estas la plej simpla organika nitrokombinaĵo. Ĝi estas nitroalkano kaj konstitucia izomero de la karbaminacido.

Proprecoj

Nitrometano estas senkolora, malforte odoranta, facile bruligebla likvaĵo kun degelpunkto de -29 °C kaj bolpunkto de 100,8 °C. Ĝiaj vaporoj efikas je la centra nerva sistemo, la pli longa restado en la vaporo aŭ engluto de la likvaĵo kaŭzas damaĝojn ĉe la hepato kaj reno.

Sintezo

• Preparado de nitrometano per traktado de la kloroacetata acido kaj natria nitrito:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{varmo}}\,}}$++

Apliko

Nitrometano estas uzata kiel solvaĵo por spektroskopio kaj HPLC, por produktado de raketa pelaĵo, eksplodaĵoj (PLX, ANNM), insekticidoj kaj kiel aldonaĵo por motoraj fueloj (ĉefe en la 1930-aj jaroj por atingi rapidan pinton sed nune en la motorsporto aŭ en la veturilaj modeloj).