Kabineto Mihály Károlyi
Kabineto Mihály Károlyi | ||
---|---|---|
registaro de Hungario | ||
Jurisdikcio | Hungario | |
Lando | Hungario | |
Kabineto Mihály Károlyi | ||
Dum | 31-a de oktobro 1918 - 11-a de januaro 1919 | |
Antaŭulo | Kabineto Hadik | |
Sekvanto | Kabineto Berinkey | |
Kabineto Mihály Károlyi estis la unua registaro en Hungario dum la Kalistefa revolucio. Ĝi gvidis la landon en la jaroj 1918 kaj 1919 malpli ol 3 monatojn. Estas okulfrape, ke inter la ministerioj malaperis Kroatio-Slavonio-Dalmatio jam forlasinta Hungarion, aliflanke aperis ministerio pri eksteraj aferoj, ministerio pri nacimalplimultoj kaj ministerio pri Rutenlando.
Historio
[redakti | redakti fonton]Alvenis amase soldatoj el la milito, kiuj en la 31-an de oktobro 1918 faris kalistefan revolucion, dume soldatoj murdis simbolon de la milito István Tisza. La soldatoj ĵuris al Hungara Nacia Konsilio. Jozefo Aŭgusto de Habsburgo-Loreno tuj nomumis ĉefministro Mihály Károlyi-n. Post la oficialiĝo li ripetis-redonis sian ĵuron al la palatino kaj li denove ĵuris jam al la Hungara Nacia Konsilio. Tiel la kabineto iĝis plene sendependa. Károlyi havis 3 ideojn:
- fini ĉiujn batalojn
- netuŝebleco de limoj de Hungario
- federala landosistemo
Ili estis naivaj, eĉ Károlyi mem retiris ilin post monatoj.
En la 16-an de novembro Hungara Nacia Konsilio deklaris Hungarion popolrespubliko. La kabineto kreis leĝon pri rajto pri baloto, kiu okazos en aprilo de 1919. Sekvis leĝoj pri la socialaj viveblecoj kaj en februaro leĝo pri la tero. Tamen la terdivido okazis nur en bieno de Károlyi. Tiutempe rumanaj, ĉeĥaj kaj serbaj soldatoj okupis jam duonon de la lando. Károlyi ne povis halti la okupojn, tamen en januaro Hungara Nacia Konsilio nomumis Károlyi-n respublika prezidanto, tial li transdonis la titolon ĉefministro al Dénes Berinkey.
Listo de membroj
[redakti | redakti fonton]- Mihály Károlyi – ĉefministro kaj ministro pri eksteraj aferoj
- Tivadar Batthyány ministro pri enlandaj aferoj iom pli, ol monaton, poste Vince Nagy (politikisto)
- Mihály Károlyi – ministro pri financo malpli ol monaton, poste Pál Szende
- Dénes Berinkey - ministro pri justico
- Béla Linder - ministro pri defendo nur semajnon, poste monaton Albert Bartha, poste semajnon mem Mihály Károlyi, poste semajnon Vilmos Böhm, fine Sándor Festetics
- Márton Lovászy – ministro pri religio kaj eduko preskaŭ 2 monatojn, poste Sándor Juhász Nagy
- Barna Buza – ministro pri agrikulturo
- Ernő Garami – ministro pri komerco
- Oszkár Jászi – senpostena ministro pri nacimalplimultoj
- Zsigmond Kunfi – senpostena ministro pri laboro
- Ferenc Nagy (urbestro) – senpostena ministro pri nutro
- Oreszt Szabó – ministro pri ruteniaj aferoj
- Béla Linder - ministro pri Antanto