Saltu al enhavo

Ernst Mach

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ernst Mach
Persona informo
Ernst Mach
Naskiĝo 18-an de februaro 1838 (1838-02-18)
en Brno-Chrlice
Morto 19-an de februaro 1916 (1916-02-19) (78-jaraĝa)
en Vaterstetten
Mortis pro Naturaj kialoj Redakti la valoron en Wikidata vd
Mortis per Kojlorektuma kancero Redakti la valoron en Wikidata vd
Tombo Nordfriedhof (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Religio ateismo vd
Lingvoj germana vd
Loĝloko Vaterstetten vd
Ŝtataneco Reĝlando Bohemio Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Universitato de Vieno (1855–1860)
Piaristické gymnázium v Kroměříži (en) Traduki (1852–1855)
convent Gymnasium in Seitenstetten (en) Traduki (1847–1848) Redakti la valoron en Wikidata vd
Subskribo Ernst Mach
Familio
Edz(in)o Ludovica Aloisia Carolina Marussig (en) Traduki (1867–) Redakti la valoron en Wikidata vd
Infanoj Ludwig Mach (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo fizikisto
profesoro
fotisto
pedagogo
filozofo
politikisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Fiziko, filozofio de scienco, naturscienco, eduko kaj filozofio Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en Kroměříž vd
Doktoreca konsilisto Andreas von Ettingshausen vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Ernst Waldfried Josef Wenzel MACH (/mɑːx/; germanlingva prononco: [ˈɛɐ̯nst ˈmax]; 18a de Februaro 1838 – 19a de Februaro 1916) estis aŭstria[1] fizikisto kaj filozofo, fama pro siaj kontribuoj al fiziko, ekzemple al la studo de ŝokondoj. La maĥ-nombro (nomumita laŭ Ernst Mach), aŭ mallonge maĥo, estas fizika unuo de la rapideco. Kiel filozofo de scienco, li estis de grava influo super la logika empirismo kaj la usona pragmatismo.[2] Pere de sia kritiko al la teorioj de spaco kaj tempo de Newton, li antaŭsentis la teorion de la relativeco de Einstein.[3]

En fiziologio, en 1873, sendepende unu de la alia[4] Mach kaj la fiziologo kaj kuracisto Josef Breuer malkovris kiel la senso de ekvilibro (t.e., la percepto de la ekvilibro en la kapo) funkcias, nome kiel la cerbo ricevas la informon de la movo el fluidaĵo en la duoncirklaj kanaloj de la interna orelo.

En psikologio li esploris pri la optikaj iluzioj. Li profesoris ĉe la Germana Universitato de Prago ĝis 1895.

Liahonore estas nomita la asteroido 3949 Mach.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. "Ernst Mach". Encyclopædia Britannica. 2016. Alirita la 7an de Aprilo 2021.
  2. Blackmore 1972.
  3. Sonnert, Gerhard (2005). Einstein and Culture (ilustrita eld.). Humanity Books. p. 221. ISBN 978-1-59102-316-6.
  4. Hawkins, J.E. kaj Schacht, J. "The Emergence of Vestibular Science" Arkivita la 21an de Julio 2011 en Wayback Machine (Parto 8 de "Sketches of Otohistory") en Audiology and Neurotology, Aprilo 2005.

Literaturo

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]