-em-

sufikso en Esperanto, esprimanta inklinon
Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.

La esperantlingva sufikso "-em-" aldonatas al vortradikoj por indiki "inklinon aŭ preferon al io" (kutime al ago). Povas temi pri natura, ĉiama tendenco aŭ pri momenta prefero.

Sufiksoj en Esperanto
Tipo Oficialaj Neoficialaj
Verbaj -ant-, -int-, -ont-
-at-, -it-, -ot-
-unt-, -ut-
Seksaj -in- -iĉ-, -ip-
Aliaj -aĉ-, -ad-, -aĵ-, -an-, -ar-,

-ĉj-,
-ebl-, -ec-, -eg-, -ej-, -em-, -end-, -er-, -estr-, -et-,
-id-, -ig-, -iĝ-, -il-, -ind-, -ing-, -ism-, -ist-,
-nj-,
-obl-, -on-, -op-,
-uj-, -ul-, -um-.

-ab-, -ac-, -al-, -ari-, -ator-,
-e-, -ed-, -el-, -en-, -enz-, -esk-, -ez-,
-i-, -if-, -ik-, -ilion-, -iliard-, -it-, -iv-, -iz-,
-j-,
-nomial-,
-ofon-, -oid-, -ol-, -olog-, -ologi-, -ometr-, -otek-, -oz-
-pj-,
-t-, -tet-, -uk-.

vdr

Ekzemploj

redakti

Natura, ĉiama tendenco:

  • mensogi → mensogema = inklina al mensogado, ofte mensoganta
  • timi → timema = inklina al timado, ofte timanta
  • manĝi → manĝema = inklina al ofta aŭ multa manĝado
  • kompreni → komprenema = tia, ke oni ĉiam volas kompreni
  • servi → servema = tia, ke oni ofte volas servi al aliaj
  • venĝi → venĝema = tia, ke oni volas venĝi, nepardonema
  • pura → puri = esti pura → purema = tia, ke oni volas esti pura
  • dogmo → dogmi = prezenti siajn opiniojn kiel dogmojn → dogmema = inklina al dogmado[1]

Momenta prefero aŭ volo:

  • Ŝi sentis fortan manĝemon. (= ... fortan malsaton.)
  • Subite li fariĝis terure dormema. (= ... terure dorme laca.)[1]
  1. 1,0 1,1 ekzemploj cititaj el PMEG

Eksteraj ligiloj

redakti