Μετάβαση στο περιεχόμενο

Στεπανακέρτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Στεπανακέρτ[1] (αρμενικά:Ստեփանակերտ), αλλιώς Χανκεντί (αζερικά: Xankəndi), είναι πόλη φάντασμα[1] στην περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν. Η πόλη αποτελούσε επί τρεις περίπου δεκαετίες και μέχρι το 2023 την μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της de facto Δημοκρατίας του Αρτσάχ, χτισμένη σε υψόμετρο 813 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο πληθυσμός του, στο σύνολό του σχεδόν αρμενικός, υπολογιζόταν στους 55.000 κατοίκους.

Μετά την στρατιωτική επιχείρηση-αστραπή του Αζερμπαϊτζάν στον θύλακα τον Σεπτέμβριο του 2023, ανακοινώθηκε τέλη του ίδιου μήνα πως οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν ανακατέλαβαν τον έλεγχο της πόλης, με την Δημοκρατία του Αρτσάχ να ανακοινώνει αυτοδιάλυση την 1η Ιανουαρίου 2024 και με τον πληθυσμό της περιοχής να έχει εν τω μεταξυ εγκαταλείψει την πόλη με προορισμό την Αρμενία.[2] Η μαζική έξοδος των Αρμενίων του Στεπανακέρτ αλλά και όλου του Ναγκόρνο-Καραμπάχ έγινε σε κλίμα τρόμου, καθώς παρά τις διαβεβαιώσεις των αζερικών αρχών, υπήρχαν εκτεταμένοι φόβοι για επικείμενη εθνοκάθαρση.[3][4]

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη αναφορά στην περιοχή γίνεται κατά το Μεσαίωνα, οπότε και υπήρχε κοινότητα με την ονομασία Βαραράκν. Το 1847 μετονομάστηκε σε Χανκεντί και το 1923 σε Στεπανακέρτ (δηλαδή Στεφανόπολη) προς τιμήν του Αρμένιου μπολσεβίκου πολιτικού, Στεπάν Σαχουμιάν. Το ίδιο έτος ορίστηκε ως πρωτεύουσα της ευρύτερης περιοχής του Καραμπάχ. Η πόλη έχει σχεδιαστεί από τον διάσημο Αρμένιο αρχιτέκτονα, Αλέξανδρο Ταμανιάν, και με βάση το σχέδιό του πραγματοποιήθηκαν άλλες δύο επεκτάσεις στις δεκαετίες του 1930 και 1960. Αρκετά εκπαιδευτικά ιδρύματα, δύο πολυκλινικές καθώς και ένα αρμένικο θέατρο, το οποίο έλαβε το όνομά του από τον Μαξίμ Γκόρκυ, ιδρύθηκαν το 1932. Το Στεπανακέρτ αποτέλεσε τον κύριο οικονομικό κόμβο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, και στα μέσα της δεκαετίας του 1980 υπήρχαν ήδη δεκαεννέα μεγάλες βιομηχανικές παραγωγικές μονάδες στην πόλη.

Γεωγραφία και κλίμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Στεπανακέρτ βρίσκεται στο οροπέδιο του Καραμπάχ, σε μέσο υψόμετρο 813 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.[5]

Η πόλη έχει υγρό υποτροπικό κλίμα (Cfa) σύμφωνα με το σύστημα κλιματικής ταξινόμησης Κέππεν[6] και ημίξηρο κλίμα (BS) σύμφωνα με το σύστημα κλιματικής ταξινόμησης Τρεουάρθα.[7] Τον Ιανουάριο, η μέση θερμοκρασία πέφτει στους 0,5 °C. Τον Αύγουστο, η μέση θερμοκρασία είναι περίπου 22,6 °C.[8]

Σύγχρονη εποχή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Στεπανακέρτ είχε την έδρα του το κοινοβούλιο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, και ήταν σε λειτουργία το Εθνικό Μουσείο του Αρτσάχ και τα κυριότερα κυβερνητικά κτήρια. Λειτουργούσαν ακόμη έως το 2023 πλήθος εκπαιδευτικά ιδρύματα, μεταξύ των οποίων ένα δημόσιο πανεπιστήμιο (το Πανεπιστήμιο Αρτσάχ) και τέσσερα ιδιωτικά.

Συγκοινωνία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Χανκεντί συνδέεται με τακτική συγκοινωνία με όλα τα χωριά και τις πόλεις του Καραμπάχ καθώς και με το Γερεβάν, από το οποίο απέχει έξι ώρες. Διαθέτει επίσης αεροδρόμιο, το οποίο όμως δεν λειτουργεί λόγω των απειλών του Αζερμπαϊτζάν ότι θα καταρρίψει όποιο αεροπλάνο προσεγγίσει τον αερολιμένα.

Το κοινοβούλιο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ

Δημογραφικά στοιχεία και θρησκεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Εκκλησία του Αγίου Ιακώβου
Έτος Αρμένιοι Αζέροι Άλλοι Σύνολο
1926[9] 2.724 85,4% 343 10,8% 122 3,8% 3.189
1939[9] 9.079 86,8% 672 6,4% 708 6,8% 10.459
1959[9] 17.640 89,5% 1.143 5,8% 920 4,7% 19.703
1970[9] 26.684 88,1% 2.762 9,1% 847 2,8% 30.293
1979[9] 33.898 87,0% 4.303 11,0% 747 2,0% 38.948
1989[9] 48.200 85,0% 7.900 14,0% 600 1,0% 56.705
2005[10] 49.848 99,7% 2 0,0% 136 0,3% 49.986
2010[11] 52.900 52.900
2013[11] 54.500 54.500
2015[11] 55.200 55.200

Κατά τη διάρκεια της σοβιετικής εποχής δεν υπήρχαν παραδοσιακές εκκλησίες στο Στεπανακέρτ, αν και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της πόλης ήταν μέλη της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας. Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα, καταστράφηκε τη δεκαετία του 1930 για να χτιστεί το Θέατρο Δράματος του Στεπανακέρτ. Παλαιότερα ζούσε μια σημαντική αζερική και ρωσική μειονότητα, οι οποίες εγκατέλειψαν την πόλη μετά τον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Η εκκλησία του Αγίου Ιακώβου που άνοιξε το 2007 ήταν για χρόνια η μοναδική εκκλησία της πόλης. Χρηματοδοτήθηκε από τον δωρητή Νερσές Γεπρεμιάν από το Λος Άντζελες. Η εκκλησία αφιερώθηκε στις 9 Μαΐου 2007 προς τιμήν της 15ης επετείου της απελευθέρωσης της πόλης Σουσί της ομώνυμης επαρχίας του Ναγκόρνο Καραμπάχ.[12]

Η κατασκευή του καθεδρικού ναού της Αγίας Σκέπης της Θεοτόκου ξεκίνησε στις 19 Ιουλίου 2006. Το κόστος του έργου υπολογίζεται στα 2 εκατομμύρια ευρώ και αρχιτέκτονας της εκκλησίας είναι ο Γκαγκίκ Γερανοσιάν.[13]. Τα εγκαίνια της εκκλησίας αναμένονταν αρχικά να πραγματοποιηθούν το Σεπτέμβριο του 2016[14], η διαδικασία κατασκευής ήταν ωστόσο αργή λόγω της έλλειψης οικονομικών πόρων. Η τελική ολοκλήρωση των εργασιών και τα εγκαίνια του ναού έλαβαν χώρα τον Απρίλιο του 2019.[15]

Υπάρχει μια μικρή κοινότητα Αρμενίων Ευαγγελικών με περίπου 500 μέλη. Η ευαγγελική κοινότητα υποστηρίζει πολλά σχολεία, νοσοκομεία και άλλα ιδρύματα μέσω της βοήθειας της Αρμενικής Διασποράς.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Στεπανακέρτ: Μια πόλη-φάντασμα για τον φόβο των Αζέρων άρθρο στο Protagon.gr (12 Οκτωβρίου 2023)
  2. ↑ ‘Centuries of history lost’: Armenians describe journey to safety after fall of Nagorno-Karabakh
  3. ↑ Πανικός στο Ναγκόρνο – Καραμπάχ: Οι Αρμένιοι φοβούνται εθνοκάθαρση Η Ναυτεμπορική (23 Σεπτεμβρίου 2023)
  4. ↑ Ναγκόρνο-Καραμπάχ: 120.000 Αρμένιοι ίσως φύγουν από την περιοχή - Φόβοι για εθνοκάθαρση Lifo (23 Σεπτεμβρίου 2023)
  5. ↑ King & Nevins 2020, σελ. 7
  6. ↑ Peel, M. C.· Finlayson, B. L.· McMahon, T. A (2016). «World Köppen Classification». University of Melbourne. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2021. 
  7. ↑ «Trewartha climate classification world map». University of Arizona. 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2021. 
  8. ↑ «Xankandi (Stepanakert) Climate Normals 1961–1990». National Oceanic and Atmospheric Administration. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2015. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 (Ρωσικά) [1]
  10. ↑ De facto and De Jure Population by Administrative Territorial Distribution and Sex Αρχειοθετήθηκε 2011-03-02 στο Wayback Machine. Census in NKR, 2005. The National Statistical Service of Nagorno-karabakh Republic
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 [2] Αρχειοθετήθηκε 2015-09-29 στο Wayback Machine. Statistics in NKR, 2010. The National Statistical Service of Nagorno-Karabakh Republic
  12. ↑ Grigorian, Laura (10 Μαΐου 2007). «ST JAMES CHURCH WAS OPENED IN STEPANAKERT». Armenian News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2012. 
  13. ↑ «The church of Stepanakert». www.stepanakert-church.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2018. 
  14. ↑ The construction of Stepanakert Cathedral is at its final stages Αρχειοθετήθηκε 19 November 2015 στο Wayback Machine.
  15. ↑ Η επίσημη τελετή καθαγιασμού και εγκαινίων του καθεδρικού ναού της Αγίας Σκέπης λαμβάνει χώρα στο Στεπανακέρτ [αγγλικά]. άρθρο στο news.am (7 Απριλίου 2019)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Stepanakert στο Wikimedia Commons


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Στεπανακέρτ&oldid=10884718"