Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σάντσο Ραμίρεθ της Αραγωνίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σάντσο Ε΄ Ραμίρεθ
Βασιλιάς της Αραγωνίας
Περίοδος10631094
ΠροκάτοχοςΡαμίρο Α´ της Αραγωνίας
ΔιάδοχοςΠέτρος Α΄ της Παμπλόνα και της Αραγωνίας
Βασιλιάς της Παμπλόνα
Περίοδος10761094
ΠροκάτοχοςΣάντσο Δ΄ της Παμπλόνα
ΔιάδοχοςΠέτρος Α΄ της Παμπλόνα και της Αραγωνίας
Γέννηση1042
Θάνατος4 Ιουνίου 1094 (ετών 52)
Ουέσκα
Τόπος ταφήςΜοναστήρι του Σαν Χουάν ντε λα Πένια
ΣύζυγοςΙσαβέλλα του Ουρζέλ
Φελίσια του Ρουσύ
ΕπίγονοιΠέτρος Α΄ της Παμπλόνα και της Αραγωνίας
Φερδινάνδος
Αλφόνσος Α΄ της Παμπλόνα και της Αραγωνίας
Ραμίρο Β΄ της Αραγωνίας
ΟίκοςΟίκος των Χιμένεθ
ΠατέραςΡαμίρο Α´ της Αραγωνίας
ΜητέραΕρμεσίνδα του Μπιγκόρ
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Σάντσο Ραμίρεθ (ισπανικά: Sancho Ramírez de Aragón‎‎, 10424 Ιουνίου 1094) ήταν Βασιλιάς της Αραγωνίας (1063 - 1094, επίσημα 1076 - 1094) και Βασιλιάς της Παμπλόνα (1076 - 1094, ως Σάντσο Ε´, ισπανικά: Sancho V de Pamplona‎‎). Ο Σάντσο Ραμίρεθ ήταν γιος του Ραμίρο Α´ της Αραγωνίας και της Ερμεσίνδα του Μπιγκόρ, διαδέχθηκε τον πατέρα του (1063).[1]

Μεταξύ 1067 και 1068, αναμείχθηκε στον Πόλεμο των Τριών Σάντσος σε μια σύγκρουση με τα πρώτα του εξαδέλφια: τον Σάντσο Δ΄ βασιλιά της Παμπλόνα και τον Σάντσο Β´ βασιλιά της Καστίλης. Ο Σάντσο Β΄ προσπαθούσε να ξαναπάρει τις Μπουρέβα και Ριόχα Άλτα, τις οποίες ο πατέρας του είχε παραδώσει στον βασιλιά της Παμπλόνα, αλλά αρχικά απέτυχε να τις ανακαταλάβει. Ο Σάντσο Δ΄ της Παμπλόνα ζήτησε την ενίσχυση του Σάντσο της Αραγωνίας, προκειμένου να υπερασπιστεί το βασίλειό του. Ο Σάντσο Β΄ της Καστίλης νίκησε τα δύο εξαδέλφια του και ανακατέλαβε τις Μπουρέβα και Ριόχα Άλτα, καθώς και την Άλαβα.

Ένα δηνάριο (1085-94) που φέρει το ομοίωμα του Σάντσο με την επιγραφή SANCIVS REX.

Ο Σάντσο Ραμίρεθ ακολουθούσε την πρακτική του πατέρα του, που δεν χρησιμοποιούσε το βασιλικό τίτλο από νωρίς κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, παρά το γεγονός πως το βασίλειό του είχε ανεξαρτητοποιηθεί πλήρως. Αυτό άλλαξε το 1076, όταν ο Σάντσο Δ´ της Παμπλόνα δολοφονήθηκε από τα ίδια τα αδέλφια του, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί κρίση στην διαδοχή σε αυτό το γειτονικό βασίλειο, που εκπροσωπούσε ονομαστικά τον κύριο άρχοντα της Αραγωνίας.[2] Αρχικά, ο γιος του δολοφονημένου βασιλιά, ο Γκαρθία, ο οποίος είχε καταφύγει στην Καστίλλη, αναγνωρίστηκε ως δικαιούχος βασιλιάς από τον Αλφόνσο ΣΤ´ της Καστίλης, ενώ ο Σάντσο Ραμίρεθ πήρε με το μέρος του τους ευγενείς της Ναβάρρας, που αγανάκτησαν, βλέποντας το βασίλειό τους να πέφτει στην επιρροή του Αλφόνσου ΣΤ΄. Η κρίση επιλύθηκε με διαίρεση: ο Σάντσο Ραμίρεθ εξελέγη βασιλιάς της Παμπλόνα, ενώ παρέδωσε τις διεκδικούμενες δυτικές επαρχίες τού βασιλείου στον Αλφόνσο ΣΤ΄. Από εκείνη την στιγμή, ο Σάντσο αναφέρει τον εαυτό του ως βασιλιά, όχι μόνο της Παμπλόνα, αλλά και της Αραγωνίας.

Αν και ο Σάντσο ΡαμίρεΘ δεν συμμετείχε άμεσα στην αποστολή της Σταυροφορίας του Μπαρμπάστρο, υπό την κλήση του Πάπα Αλέξανδρου Β', την πρώτη γνωστή σταυροφορία, κατάφερε να πάρει το Μπαρμπάστρο από τους Μουσουλμάνους το 1064. Στην επιχείρηση ήρθαν Γάλλοι με πολιορκητικές μηχανές. Το οχυρό διοικούνταν από τον κουνιάδο του Σάντσο Ραμίρεθ Ερμενγκολ Γ΄, κόμη του Ουρζέλ, αν και πέθανε στο πεδίο της μάχης πριν από τις 17 Απριλίου 1065, όταν ο Αλ-Μουκταδίρ, ο βασιλιάς της Ταϊφά της Σαραγόσας, αντέδρασε ζητώντας την τζιχάντ ολόκληρης της Αλ-Άνταλους, και ανέκτησε την πρωτεύουσα της βορειοανατολικής επαρχίας της Ταϊφά της Σαραγόσας και κλειδί για τις πλούσιες πεδιάδες του Σίνκα, καθώς και έδρα μιας σημαντικής αγοράς. [3]

Πριν από το 1067 (πιθανότατα το 1065) κατέκτησε το Αλκέθαρ, του οποίου τα εδάφη περιλάμβαναν τις πόλεις Buera, Colungo και Adahuesca . [4] [5]

Στις 14 Φεβρουαρίου 1068, ο Σάντσο Ραμίρεθ ταξίδεψε στη Ρώμη για να επικυρώσει το νεαρό Βασίλειο της Αραγωνίας, προσφέροντας τον εαυτό του ως υποτέλεια στον Πάπα Αλέξανδρο Β' . Αυτός ο δεσμός τεκμηριώνεται επιπλέον και στο ποσό του φόρου των πεντακοσίων χρυσών μανκούσο ετησίως που έπρεπε να καταβάλει το Βασίλειο της Αραγωνίας στο Παπικό Κράτος. Ωστόσο, η καταγραφή στον Παπισμό, δεν άρχισε να πληρώνεται πριν το 1087. Πιθανόν για την εισφορά αυτή να εκδόθηκε κοπή χρυσών νομισμάτων (mancusos), των οποίων αντίγραφα έχουν διασωθεί στη Συρία και την Τουρκία, αλλά όχι στην Αραγωνία, όπου δεν πρέπει να κυκλοφορούσε το νόμισμα. [3] Αυτή η φεουδο-υποτελική σχέση πιθανώς να διαφαίνεται από τους κλάδους της γενεαλογίας αλλά και από το χρώμα των νημάτων των κορδελών της λεμνίσκου από τις οποίες κρέμονταν οι παπικές σφραγίδες, με τις χαρακτηριστικές χρυσές και πορφυρές ρίγες, που θα αποτελέσουν από την εποχή του Αλφόνσου Β΄ το έμβλημα του Βασιλιά της Αραγωνίας. [6] Από το 1071, και ως αποτέλεσμα αυτών των σχέσεων με τον Παπισμό, η ρωμαϊκή ιεροτελεστία θα εισαχθεί σταδιακά σε διάφορα μοναστήρια της Αραγωνίας υπό τη δικαιοδοσία του, αντικαθιστώντας την ισπανική .

Μια από τις πιο αποφασιστικές ενέργειες της βασιλείας του είναι η παραχώρηση του διατάγματος Φουερό της Χάκας (1077), με το οποίο έδωσε στην πόλη το βαθμό πόλης που βρίσκεται στη Διαδρομή του Αγίου Ιακώβου και την έκανε πρωτεύουσα του βασιλείου της Αραγωνίας και επισκοπική έδρα, διατάζοντας την κατασκευή του καθεδρικού ναού της Χάκας για το σκοπό αυτό. Σκοπός του ήταν να προσελκύσει αστούς σε αυτή τη νέα πόλη ώστε να αναπτύξει εμπορική και βιομηχανική οικονομία, δηλαδή να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τους πρώτους αστούς που θα ερχόντουσαν, οι οποίοι ήταν, ως επί το πλείστον, Φράγκοι (όπως Γασκώνοι και Βεαρνέζοι) που ήρθαν από την άλλη πλευρά των Πυρηναίων.

Το 1078 καθάρισε τα πεδία της Σαραγόσας και άρχισε να χτίζει το φρούριο Ελ Καστελιάρ στις όχθες του Έβρου, μόλις είκοσι χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα της Ταϊφά της Σαρακούστα, της οποίας οι κυριότητες είναι καταγεγραμμένες από το 1091. Αργότερα μπήκε φόρος υποτέλειας στον μουσουλμάνο βασιλιά της Σαραγόσας.

Το 1083 κατέλαβε το Γκράους και το Αϊέρβε, τα οποία διέταξε να ξανακατοικηθούν. Αυτοί οι δύο πληθυσμοί άνοιξαν το δρόμο για την κατάκτηση των κάτω εδαφών του Σίνκα και Hoya de Huesca αντίστοιχα. Η απειλή ήταν τέτοια που περισσότερες από δώδεκα πόλεις που βρίσκονταν στα νότια και νοτιοδυτικά της Ουέσκας (περιοχές La Sotonera και La Violada ) του πλήρωσαν παρίες, συμπεριλαμβανομένων των Almudévar, Barbués, Sangarrén, Tabernas ή Vicién . Το επόμενο έτος κατάκτησε το Naval, βόρεια του Μπαρμπάστρο, την ίδια χρονιά της παπικής σταυροφορίας, αν και στη συνέχεια χάθηκε πάλι, όπως και το Arguedas, που κατακτήθηκε στις 5 Απριλίου 1084, που ήταν μόλις δεκαπέντε χιλιόμετρα από την πόλη Τουδέλα.

Η κατάκτηση της πεδιάδας εξασφαλίστηκε με την κατασκευή κάστρων που εξυπηρετούσαν στις μεταφορές και στη συνέχεια ως προστασία για την κατακτημένη γη, όπως είχε γίνει στο Ελ Καστελιάρ. Ο Σάντσο Ραμίρεθ οχύρωσε το κάστρο της Λοάρρε και έχτισε τα φρούρια Obanos, Garisa, Μοντεαραγόν, Artasona (στα νότια του Αϊέρβε) ή Castiliscar, μεταξύ άλλων.

Το 1087 ο βασιλιάς της Αραγωνίας πρόσθεσε μια νέα κατάκτηση κατά μήκος του Σίνκα: την Εστάδα, στη συμβολή αυτού του ποταμού με τον Έσερα. Ακολουθώντας αυτή την πορεία του ποταμού, πήρε την Εσταδίλια και έφτασε στο Zaidín, δώδεκα χιλιόμετρα από τη Φράγα, το 1092, χάρη στην κατακτητική δράση του πρωτότοκου γιου του, του πρίγκηπα Πέτρου. Στον Πέτρο είχε παραδώσει τη διακυβέρνηση του σημαντικού φρουρίου του Μονθόν, που κατακτήθηκε από τον Σάντσο Ραμίρεθ το 1089, και παρέδωσε ως τίτλο βασιλείου στον μελλοντικό Πέδρο Α', ο οποίος κυβερνούσε τη Ριμπαγόρσα από το 1085.[7] [8] Με αυτόν τον τρόπο ακολούθησε το έθιμο της Ναβάρρας-Αραγωνίας να παραχωρεί ο βασιλιάς ένα μέρος του πρόσφατα κατακτημένου βασιλείου στους πρίγκιπες δίνοντας τους βασιλικό τίτλο, έτσι ώστε αυτοί να ξεκινήσουν να εκτελούν κυβερνητικά καθήκοντα και να περιστοιχίζονται από μια αυλή έμπιστων πρεσβυτέρων, που θα τους διευκολύνει έπειτα στη διαδοχή στο θρόνο.

Νικήθηκε από τον Ελ Σιντ, που λεηλάτησε τα εδάφη του και από τους Μουσουλμάνους συμμάχους του στη Μάχη της Μορέλια, πιθανόν το 1084.[9]

Οχύρωσε τις πόλεις Abiego, Santa Eulalia la Mayor και Labata προκειμένου να ολοκληρώσει την περικύκλωση της μουσουλμανικής πόλης Ουέσκα. Υποστήριξε επίσης τον Αλφόνσο ΣΤ' του Λεόν στη Μάχη του Σαγράχας και την άμυνα του Τολέδο και υπέγραψε αμυντική συμφωνία με τον Ελ Σιντ.

Απεβίωσε στις 4 Ιουνίου του 1094 στη Μάχη του Αλκοράθ ενώ πολιορκούσε την Ουέσκα, υποτίθεται από ένα βέλος, ενώ επέβλεπε τα τείχη του Μουσουλμανικού οχυρού. Η σορός του τέθηκε αρχικά στο μοναστήρι του Μοντεαραγόν και αργότερα μεταφέρθηκε στο Μοναστήρι του Σαν Χουάν ντε λα Πένια.[10]

Ο Σάντσο έκανε τον πρώτο του γάμο περίπου το 1065, με την Ισαβέλλα του Οίκου της Βαρκελώνης (απεβίωσε περ. το 1071), κόρη του κόμη Ερμενγκόλ Γ΄ του Ουρζέλ. Ήταν χωρισμένοι 1071. Από την Ισαβέλλα γιος του ήταν ο:

Τον δεύτερό του γάμο, το 1076, τον έκανε με την Φελίσια του Ρουσύ (απεβ. στις 3 Μαΐου 1123), κόρη του Ιλντουίν Δ´ κόμη του Μοντιντιέ. Υπάρχει μεταγενέστερη αναφορά σε έναν τρίτο γάμο, με τη Φιλίππη της Τουλούζης[11], αλλά σύγχρονα στοιχεία τον καταγράφουν ως ακόμη νυμφευμένο με τη Φελίσια κατά τον χρόνο του θανάτου του.[12] Έγινε πατέρας τριών ακόμη γιων από τη Φελίσια:

  • Φερδινάνδος, ο οποίος ήταν ζωντανός το 1086, αλλά απεβίωσε ως το 1094.
  • Αλφόνσος Α΄ ο Μαχητής 1073/4-1134, ο οποίος διαδέχτηκε τον Πέτρο Α΄.
  • Ραμίρο Β΄ ο Μοναχός 1086-1157, ο οποίος διαδέχθηκε τον Αλφόνσο Α΄.[13]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
8. Γκαρθία Σάντσεθ Β΄ της Παμπλόνα
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
4. Σάντσο Γκαρθές Γ΄ της Παμπλόνα
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9. Χιμένα Φερνάντεθ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2. Ραμίρο Α΄ της Αραγωνίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5. Σάντσα του Άιβαρ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1. Σάντσο Ραμίρεθ της Αραγωνίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6. Βερνάρδος Ρογήρος του Μπιγόρ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3. Ερμεσίνδα του Μπιγκόρ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
7. Γκαρσένδε του Μπιγόρ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


  1. Vicente Σάλας Μερινός, La Genealogía de los Reyes de España, (Visionnet, 2007), 220.
  2. Ο Σάιμον Μπάρτον, Την Αριστοκρατία, στον Δωδέκατο Αιώνα, Λεόν, Καστίλλη και, (Cambridge University Press, 1997), 9.
  3. 3,0 3,1 Lapeña Paúl 2004.
  4. A. Durán Gudiol, Historia de Alquézar, Zaragoza, Guara, 1979 (Colección Básica aragonesa, 16). ISBN 978-84-85303-23-6. Apud
  5. Lapeña Paúl 2004, σελ. 165 y no. 4.
  6. Guillermo Fatás y Guillermo Redondo, Blasón de Aragón: el escudo y la bandera, Zaragoza, Diputación General de Aragón, D.L. 1995, σελ. 68.
  7. Antonio Ubieto Arteta, Historia de Aragón, vol. 1. La formación territorial, Zaragoza, Anubar, 1981, σελ. 100. ISBN 84-7013-181-8.
  8. Lema Pueyo 2008.
  9. Bernard F. Reilly, The Contest of Christian and Muslim Spain, 1031-1157, (Blackwell, 1995), σελ. 109.
  10. «Reyes enterrados en el Panteón de San Juan de la Peña - patrimonioculturaldearagon.es». www.patrimonioculturaldearagon.es (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2023. 
  11. Ρίτσαρντ, ' Λφρεντ, Histoire de Comtes de Poitou, 778-1204
  12. Szabolcs de VAJAY, "Ramire II le Moine, roi d'aragon et Agnes de Poitou dans l'histoire et la légende", στο Mélanges offerts à René Crozet, 2 vol, Πουατιέ, 1966, vol. 2, σ 727-750, και η Ρουθ Ε Χάρβεϊ, "Οι γυναίκες του πρώτου τροβαδούρου Δούκα Γουλιέλμου Θ΄ της Ακουιτανίας", στο Journal of Medieval History, vol 19, 1993, σελ 315.
  13. Μια προέλευση ο μύθος του Οίκου του Αγιάλα, του δίνει έναν άλλο γιο, Vela ή Velasgutto de Ayala, από Βαρκελωνέζα κυρία.

Βιβλιογραφία που χρησιμοποιείται

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Lapeña Paúl, Ana Isabel (2004). Sancho Ramírez, rey de Aragón (¿1064?-1094) y rey de Navarra (1076-1094). Χιχόν: Ediciones Trea. ISBN 84-9704-123-2. 
  • Lapeña Paul, Ana Isabel (2008). Ramiro II de Aragón: el rey monje (1134-1137). Χιχόν: Ediciones Trea. ISBN 978-84-9704-392-2. 
  • Lema Pueyo, José Ángel (2008). Alfonso I el Batallador, rey de Aragón y Pamplona (1104-1134). Χιχόν: Ediciones Trea. ISBN 978-84-9704-399-1. 

Πρόσθετη βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Buesa Conde, Domingo, Sancho Ramírez, rey de aragoneses y pamploneses (1064-1094), Σαραγόσα, Caja de Ahorros y Monte de Piedad de Zaragoza, Aragón y Rioja, 1996. ISBN 978-84-88793-84-3
  • Canellas López, Ángel, Colección diplomática de Sancho Ramírez, Σαραγόσα, Real Sociedad Económica Aragonesa de Amigos del País, 1993. ISBN 978-84-604-8392-2
  • Bernard F. Reilly «Aragón y la sombra de León-Castilla», στο Cristianos y musulmanes 1031-1157, Βαρκελώνη, Crítica, 1992 (Serie Mayor Historia de España, τομ. 6), σελ. από 120. ISBN 978-84-7423-555-5
  • Sarasa Sánchez, Esteban (coord.), Sancho Ramírez, rey de Aragón, y su tiempo (1064-1094), Ουέσκα, Instituto de Estudios Altoaragoneses, 1994. ISBN 978-84-8127-023-5

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Σάντσο Ραμίρεθ της Αραγωνίας
Γέννηση: 1042 Θάνατος: 4 Ιουνίου 1094
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Ραμίρο Α΄ της Αραγωνίας
Βασιλιάς της Αραγωνίας

1063-1094
Διάδοχος
Πέτρος Α΄ της Παμπλόνα και της Αραγωνίας
Προκάτοχος
Σάντσο του Πεναλέν
Βασιλιάς της Παμπλόνα

1076-1094