Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πολιορκία του Αιτωλικού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου
Ελληνική Επανάσταση του 1821
Όλες οι πολιορκίες του Μεσολογγίου
(του Παναγιώτη Ζωγράφου)
Χρονολογία20 Σεπτεμβρίου-17 Νοεμβρίου 1823[1]
ΤόποςΑιτωλικό
ΈκβασηΝίκη των Ελλήνων
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Δυνάμεις
500 πολεμιστές του Αιτωλικού, 3.500 πολεμιστές του Μεσολογγίου[2]
13.000 στρατιώτες[3]
Απώλειες
23 νεκροί[1]
περίπου 1.500 νεκροί[1]

Η Πολιορκία του Αιτωλικού (ή Ανατολικού όπως ονομαζόταν τότε το Αιτωλικό) υπήρξε πολεμικό γεγονός κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, που έλαβε χώρα την χρονική περίοδο από τις 20 Σεπτεμβρίου του 1823 έως τις 17 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Αναφέρεται σε πολλά βιβλία και ως Δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου επειδή το Μεσολόγγι αποτελούσε εξαρχής στόχο της συγκεκριμένης στρατιωτικής επιχείρησης, που τελικά αναλώθηκε στην πολιορκία του Αιτωλικού.

Μετά την Πρώτη αποτυχημένη πολιορκία του Μεσολογγιού το 1822 ο σουλτάνος επιστράτευσε τον Μουσταή πασά της πόλης Σκόδρα από τη Βόρεια Αλβανία. Ο πασάς ξεκίνησε από τη Λάρισα. Ο Μουσταής κατευθύνθηκε στα Τρίκαλα και κατόπιν στο Καρπενήσι. Έξω από το Καρπενήσι τον Αύγουστο του 1823 δέχθηκε νυχτερινή επίθεση από τους Σουλιώτες του Μάρκου Μπότσαρη στην Μάχη του Κεφαλόβρυσου. Τα χαράματα όμως μία εχθρική σφαίρα σκότωσε τον αρχηγό τους και οι Έλληνες υποχώρησαν.

Η μάχη της Καλιακούδας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το θάνατο του Μάρκου Μπότσαρη στη Μάχη του Κεφαλόβρυσου, επικεφαλής στους Σουλιώτες απόμεινε ο Ζυγούρης Τζαβέλας. Ο Τζαβέλας έπιασε την πλαγιά του βουνού Καλιακούδα στην Ευρυτανία. Μαζί με 400 άνδρες του Ροδόπουλου που φτάσανε για βοήθεια από το Μοριά η δύναμη των Ελλήνων ανέβηκε σε 2 χιλιάδες άντρες. Ο Μουσταής πασάς της Σκόδρας μετά τη μάχη του Κεφαλόβρυσου ανασύνταξε το στρατό του και στις 28 Αυγούστου του 1823 φάνηκε στην Καλιακούδα. Μετά από 3 άκαρπες επιθέσεις, την άλλη μέρα οι Τούρκοι, από δύσβατο μονοπάτι πέρασαν πίσω από την θέση των Ελλήνων. Οι Έλληνες σπάσανε τον κλοιό, αφήνοντας όμως πίσω τους 150 σκοτωμένους, ανάμεσά τους και τον Ζυγούρη Τζαβέλα. Ο δρόμος για το Μεσολόγγι έμεινε ανοιχτός για τον Μουσταή.[4]

Η πολιορκία του Αιτωλικού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Έπαρχος της Δυτικής Ελλάδας, Κωνσταντίνος Μεταξάς, προσκάλεσε να υπερασπίσουν το Μεσολόγγι τους Κίτσο Τζαβέλα, Ράγκο, Ίσκο, Κώστα Μπότσαρη κ.ά. 3.500 αγωνιστές βρίσκονταν μέσα στην πόλη.[4] Ο Μουσταής φάνηκε στις 20 Σεπτεμβρίου, αλλά κατευθύνθηκε δυτικά, αντικρύ από το Αιτωλικό (τότε λεγόταν Ανατολικό). Στο Αιτωλικό κλείστηκαν 500 αγωνιστές με τους κατοίκους.[1] Στις 2 Οκτώβρη, οι Οθωμανοί με κανόνια άρχισαν να χτυπάνε το Αιτωλικό. Οι Έλληνες στείλανε από το Μεσολόγγι 4 κανόνια, πού τα έστησε ο σπουδασμένος στην Ευρώπη μηχανικός Μιχαήλ Κοκκίνης. Τα τουρκικά κανόνια αναγκάστηκαν να αποτραβηχτούν. Τις επόμενες ημέρες κανένα αξιόλογο γεγονός δεν συνέβη εκτός από την επίθεση από το Κίτσο Τζαβέλα. Ο τελευταίος, με 300 άνδρες, έστησε ενέδρα στο Σκαλί, σε μια εφοδιοπομπή 300 ιππέων με αποτέλεσμα να σκοτώσουν αρκετούς και να αποκομίσουν πολλά λάφυρα.[1] Σε λίγο στο στρατόπεδο του Μουσταή άρχισαν οι δυσκολίες του ανεφοδιασμού και οι αρρώστιες του στρατού από το υγρό κλίμα του Μεσολογγίου. Έτσι έπειτα από περίπου 70 μέρες που κράτησε η πολιορκία του Αιτωλικού, στις 17 Νοεμβρίου, οι πασάδες αποφάσισαν να φύγουν για την Άρτα και την Σκόδρα, μιας και άλλες εκστρατείες στην Ανατολική Στερεά είχαν αποτύχει.[1] Από την αρχή της εκστρατείας του Μουσταή μέχρι το λύσιμο της πολιορκίας οι Οθωμανοί χάσανε μόνο από τις ασθένειες χίλιους πεντακόσιους άνδρες. Οι Γκέκηδες της Σκόδρας δεν ξαναεκστρατεύσαν στην δυτική Ελλάδα.[1]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΒ', σ. 304.
  2. 1η πηγή: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΒ', σ. 304.
    2η πηγή: Δημήτρη Φωτιάδη, Ιστορία του 21, ΜΕΛΙΣΣΑ, 1971, σελ. 350-353.
  3. 10.000 αρχικά, συν οι 3.000 του Ομέρ Βρυώνη, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΒ', σ. 303-304.
  4. 4,0 4,1 Δημήτρη Φωτιάδη, Ιστορία του 21, ΜΕΛΙΣΣΑ, 1971, σελ. 350-353.
  • Δημήτρη Φωτιάδη, Ιστορία του 21, ΜΕΛΙΣΣΑ, 1971, σελ. 350-353.
  • Γιαννόπουλος, Ιωάννης (1975), «Η Επανάσταση κατά το 1823», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΒ΄: Η Ελληνική Επανάσταση (1821 - 1832), Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, σελ. 289–313, ISBN 978-960-213-108-4