Νικόλαος Τομαίος

Νικόλαος Τομαίος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Niccolò Leonico Tomeo (Ιταλικά) και Νικόλαος Λεόνικος Θωμεύς (Ελληνικά)
Γέννηση	1456 Βενετία
Θάνατος	1531 Πάντοβα
Χώρα πολιτογράφησης	Βενετική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	λατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	φιλόσοφος φιλόλογος μεταφραστής
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο της Πάδοβας
Σχετικά πολυμέσα

Opuscula

Ο Νικόλαος Τομαίος ή Λεόνικος (1456-1531) ήταν Έλληνας λόγιος του 15ου αιώνα.

Νύν όντως αδεής και άελπις υπό πλακί τήδε
ύπνον εκοιμήθην πάσιν οφειλόμενον

— Επιγραμματικό δίστιχο στον Τάφο του Τομαίου

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε το 1456 στην Βενετία από γονείς Ηπειρώτες, όπου και εκπαιδεύτηκε τα πρώτα του γράμματα. Πήγε στην Φλωρεντία για να διευρύνει την κατάρτισή του και εκεί μαθήτευσε στον Δημήτριο Χαλκοκονδύλη. Κατέγεινε ιδίως σε εμβριθείς μελέτες των συγγραμμάτων των φιλοσόφων της αρχαιότητας, και νέος ήδη εξέδωσε την πρώτη λατινική μετάφραση του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα.

Προικισμένος με νου γόνιμο και ευρεία φιλοσοφική και φιλολογική παιδεία προσκλήθηκε ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας. Εκεί δίδαξε πάνω από τριάντα χρόνια και μόρφωσε πλήθος επιφανών ομιλητών διαδίδοντας τα Ελληνικά γράμματα και τους θησαυρούς της αρχαιότητας. Είχε την δόξα να διδάξει αυτός πρώτος τον Αριστοτέλη, σε όλο του το παρθενικό μεγαλείο, απελευθερώνοντάς τον από κάθε άνθισμα της αραβικής σχολής. Εξέδωσε δε και πλήθος υπομνημάτων. Διέδωσε επίσης και τον Πλάτωνα, εκτιμώντας και τους δύο και κρατώντας άψογη ισορροπία, αφού την εποχή εκείνη ήταν συνηθισμένο φαινόμενο, οι φιλόλογοι να δείχνουν αποκλειστική συμπάθεια, είτε στον ένα είτε στον άλλο, με αποτέλεσμα να παραμορφώνουν τερατωδώς τον άλλο από αυτούς τους δύο φιλοσόφους.

Ο Τομαίος αγαπούσε την ησυχία του σπουδαστηρίου και ουδέποτε αναμίχτηκε με τα πολιτικά, ούτε και σε φιλολογικές διαμάχες πήρε μέρος. Έζησε βίο λιτότατο, έμεινε άγαμος και πέθανε φιλοσοφώντας. Η κηδεία του συνοδεύτηκε από πρωτοφανή για την εποχή εκείνη πομπή. Ο διάσημος καρδινάλιος Βέμβος χάραξε στον τάφο του επίγραμμα σε λατινική γλώσσα, συνοδευόμενο και από τους ελληνικούς στίχους του ίδιου του Τομαίου.

Ο Έρασμος, Σαδολόγος, Ιόβιος, Βέμβος και πολλοί άλλοι μίλησαν ενθουσιωδώς για τον Τομαίο. Ο Ιόβιος αναφέρει ότι μία από τις αθώες ασχολίες του Τομαίου ήταν η διατροφή του πτηνού γερανός, που σαράντα χρόνια τον τάιζε με το χέρι. Ο Τομαίος θεώρησε τον θάνατο του αγαπημένου του πτηνού ως οιωνό του δικού του θανάτου. Πέθανε τον Μάρτιο του 1531.

Πηγές

• Κωνσταντίνος Σάθας (1868). Νεοελληνική Φιλολογία: Βιογραφία των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων, από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής εθνεγερσίας (1453-1821). Αθήνα: Τυπογραφείο των τέκνων Ανδρέου Κορομηλά. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2009.