Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ισίδωρος Α΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλα άτομα με το ίδιο όνομα, δείτε: Ισίδωρος (αποσαφήνιση).
Ισίδωρος Α΄
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση14ος αιώνας
Θεσσαλονίκη
ΘάνατοςΦεβρουάριος 1350
Κωνσταντινούπολη
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΟικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
δεδομένα

Ο Ισίδωρος Α΄ (κατά κόσμον Βούχειρ ή Βούχειρας ή Βουχειράς ή Βουχηράς[1]) ήταν μια από τις πλέον σημαντικές εκκλησιαστικές φυσιογνωμίες του 14ου αιώνα[2], ο οποίος διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 1347 έως το 1350.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη γύρω στο 1290-1300. Ο πατέρας του ήταν ιερέας και η μητέρα του εκάρη μοναχή πριν το θάνατό της. Ήταν πρώτος μεταξύ δέκα παιδιών, πέντε αγοριών και πέντε κοριτσιών[3]. Μαθήτευσε κοντά στον διάσημο ησυχαστή Γρηγόριο Σιναΐτη και εκάρη μοναχός στο Άγιο Όρος από τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, τον οποίο και ακολούθησε. Το καλοκαίρι του 1325 εγκατέλειψε τη σκήτη Μαγουλά[1] έφυγε στη Θεσσαλονίκη με πολυμελή ομάδα μοναχών, υπερμάχων του ησυχασμού. Αναδείχθηκε σε ένθερμο υποστηρικτή της ησυχαστικής διδασκαλίας και πολέμησε τον Βαρλαάμ.

Το 1341 εξελέγη Μητροπολίτης Μονεμβασίας, αλλά λόγω εμφύλιας διαμάχης δεν μπόρεσε να ενθρονιστεί και επαύθη μετά από τρία χρόνια από Σύνοδο αντι-ησυχαστών επισκόπων που συνεκάλεσε ο Πατριάρχης Ιωάννης ΙΔ΄ Καλέκας[4], καθαιρέθηκε από την ιεροσύνη και φυλακίστηκε[5]. Τον Φεβρουάριο του 1347, άλλη Σύνοδος που συνεκάλεσε ο Αυτοκράτορας Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός εκθρόνισε τον Ιωάννη ΙΔ΄ και εξέλεξε Πατριάρχη τον Ισίδωρο.

Από τη θέση αυτή αποφυλάκισε και αποκατέστησε τον Γρηγόριο Παλαμά, τον οποίο χειροτόνησε Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης. Προέβη σε άρση των αμοιβαίων αφορισμών αυτών που έλαβαν μέρος στην εκκλησιαστική έριδα, αλλά προσπάθησε να επιβάλει τον Παλαμισμό στην Εκκλησία, επιλέγοντας μόνο ησυχαστές επισκόπους και επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις σε εκείνους που αρνούνταν να συμμορφωθούν[6]. Από τον Μάιο ως τον Αύγουστο του 1347 επέλεξε τριάντα δύο νέους ησυχαστές επισκόπους[7], για να πληρωθούν οι θέσεις που είχαν μείνει κενές λόγω καταδίκης φιλησυχαστών επισκόπων. Τον Ιούλιο του 1347, δέκα αντιησυχαστές επίσκοποι, με τη σύμφωνη γνώμη και μερικών άλλων ώστε συνολικά να ανέρχονται σε είκοσι δύο, συνήλθαν σε Σύνοδο στη μονή του Αγίου Στεφάνου και καταδίκασαν τον μεν Ισίδωρο ως άρπαγα του πατριαρχικού θρόνου μέσω πολιτικής δύναμης, τον δε Γρηγόριο Παλαμά ως αρχηγό κακοδοξίας. Τον Αύγουστο του ίδιου έτους ο Ισίδωρος συγκάλεσε άλλη Σύνοδο που καθαίρεσε τους αντιησυχαστές.

Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του, κατέβαλε προσπάθειες για τη βελτίωση των σχέσεων του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως με την Εκκλησία της Ρωσίας. Επί της Πατριαρχίας του ιδρύθηκε και η Μονή Αγίου Στεφάνου Μετεώρων. Παραιτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 1349[8], αλλά φαίνεται ότι τύποις παρέμεινε Πατριάρχης έως τον θάνατό του, το Φεβρουάριο του 1350, καθώς με την ιδιότητά του αυτή φέρεται στη διαθήκη του, την οποία συνέγραψε ο ίδιος.

Η διαθήκη του θεωρείται μνημείο ευσέβειας και θεολογικής ακρίβειας, αλλά και πηγή ιστορικών ειδήσεων. Μετά τον θάνατό του, ο συμπολίτης του και πρώην μαθητής του[9] Νικόλαος Καβάσιλας συνέγραψε εγκωμιαστικό επίγραμμα για τον Ισίδωρο. Το βίο του συνέγραψε ο μετέπειτα Πατριάρχης Φιλόθεος Κόκκινος γύρω στο 1355[α], ο οποίος και σώζεται σε δύο κώδικες[12]. Επίσης σώζονται αρκετές επιστολές και συνοδικές αποφάσεις της Πατριαρχίας του[13].

Υποσημειώσεις και παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υποσημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Πρωτοεκδόθηκε από τον Α. Παπαδόπουλο- Κεραμέα[10]. Επανεκδόθηκε με σχολιασμό από τoν Δημ. Τσάμη[11].

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Αγιορείτικος Λόγος. «Ἁγίου Ἰσιδώρου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως (1347-1350), Κανών χαρμόσυνος εἰς τόν Τίμιον Πρόδρομον». Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2014. 
  2. ↑ Πριγκιπάκης 2021, σελ. 417.
  3. ↑ Πριγκιπάκης 2021, σελ. 420.
  4. ↑ Fortescue, Adrian (1910), Hesychasm, VII, New York: Robert Appleton Company, http://www.newadvent.org/cathen/07301a.htm, ανακτήθηκε στις 2008-02-03 
  5. ↑ Πριγκιπάκης 2021, σελ. 436.
  6. ↑ Jugie, Martin. «The Palamite Controversy». Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2010. 
  7. ↑ Mitrea, Mihail (2017). A Late-Byzantine Hagiographer: Philotheos Kokkinos and His Vitae of Contemporary Saints (PhD thesis). University of Edinburgh. σελ. 56. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2021. 
  8. ↑ «Ιερά Μητρόπολις Σερρών και Νιγρίτης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2008. 
  9. ↑ synaxarion.gr. «Ὁ Ὅσιος Νικόλαος Καβάσιλας». Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018. 
  10. ↑ «Zitija dvuh vselenskih patriarhov XIV v.», Zapiski Istoriko- filologiceskago Faculteta Imperatorskago S. Peter- burgskago Universiteta 76 (1905) 52- 149
  11. ↑ Φιλοθέου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Κοκκίνου, Ἁγιολογικά Ἔργα, Α Θεσσαλονικεῖς Ἅγιοι, [Φιλοθέου Κωνσταντινουπόλεως, Βίος καί πολιτεία καί Ἐγκώμιον τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Ἰσιδώρου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως], Κέντρο Βυζαντινῶν Ἐρευνῶν, Θεσ/κη 1985, σ. 329-423
  12. ↑ Κ. 4710/590 Ι.Μ.Ιβήρων, 15ου αιώνα, φ. 196-263, Μαρκιανός, 14ου αιώνα, φ. 214-255
  13. ↑ Καλέκα, Μανουήλ (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα. Παρίσι: Jacques-Paul Migne. σελ. 1284 κ.ε. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Ιωάννης ΙΔ΄ 		Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1347-1350 		Διάδοχος
Κάλλιστος Α΄
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ισίδωρος_Α΄&oldid=9805725"