Ευδαμίδας Α΄
| Ευδαμίδας Α' | |
|---|---|
| Βασιλιάς των Λακεδαιμονίων 22ος από τον οίκο των Ευρυποντιδών | |
| Περίοδος εξουσίας | |
| 331 π.Χ. - 305 π.Χ. | |
| Προκάτοχος | Άγις Γ΄ |
| Διάδοχος | Αρχίδαμος Δ΄ |
| Οίκος/Γενεά | Δυναστεία Ευρυποντιδών |
| Πατέρας | Αρχίδαμος Γ΄ |
| Γέννηση | , Αρχαία Σπάρτη |
| Θάνατος | π.300 π.Χ., Αρχαία Σπάρτη |
| Σύζυγος | Αρχιδάμεια |
| Επίγονοι | Αρχίδαμος Δ΄ Αγησίλαος Αγησιστράτη |
Ο Ευδαμίδας Α΄ (πέθανε το 300 π.Χ.), Βασιλεύς της Σπάρτης από την Δυναστεία Ευρυποντιδών (331 π.Χ. - 300 π.Χ.) ήταν μικρότερος γιος του βασιλέως Αρχίδαμου Γ΄. Διαδέχθηκε τον μεγαλύτερο αδελφό του Άγις Γ΄ που έπεσε σε μάχη στην Μεγαλόπολη απέναντι στον Μακεδόνα στρατάρχη Αντίπατρο. Η βασιλεία του Ευδαμίδα ήταν ειρηνική, επανάφερε την ευημερία στην Αρχαία Σπάρτη ύστερα από την καταστροφή που προηγήθηκε στην πόλη τα προηγούμενα χρόνια. Αρνήθηκε την συμμετοχή του στην Ομοσπονδία των νότιων Ελληνικών κρατών όταν πέθανε ο Αλέξανδρος ο Μέγας και ξέσπασε ο Λαμιακός Πόλεμος (323 π.Χ.), έδειξε έντονο ενδιαφέρον για την φιλοσοφία κάτι ασυνήθιστο για Σπαρτιάτη βασιλιά.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ευδαμίδας Α΄ ήταν μικρότερος γιος του Αρχίδαμου Γ΄, γιου του διάσημου βασιλιά Αγησίλαου Β΄ από την Δυναστεία των Ευρυποντιδών την μία από τις δυο βασιλικές δυναστείες της Σπάρτης, η άλλη ήταν η Δυναστεία των Αγιαδών. Η μητέρα του ήταν κόρη του Ευδαμίδα αδελφού του Φοιβίδα, ενός Σπαρτιάτη στρατηγού που κυρίευσε την Ακρόπολη της Θήβας (382 π.Χ.).[1] Ο βασιλιάς Αγησίλαος Β΄ σαν φίλος του Φοιβίδα τακτοποίησε τον γάμο της ανεψιάς του με τον γιο του, από τότε ο Ευδαμίδας καταγράφεται στην λίστα των Ευρυποντιδών.[2][3] Ο Αρχίδαμος Γ΄ είχε άλλους δυο γιους, τον μεγαλύτερο γιο και διάδοχο του Άγις Γ΄ και τον Αγησίλαο για τον οποίο δεν υπάρχουν πηγές. Με δεδομένο ότι το όνομα του Αγησίλαου είναι πολύ βαρύ οι ιστορικοί υποθέτουν ότι ήταν ο δεύτερος γιος του Αρχίδαμου Γ΄ και έπεσε μαζί με τον Άγις Γ΄ στην μάχη της Μεγαλόπολης οπότε τον διαδέχθηκε ο Ευδαμίδας.[4]
Η βασιλεία του Ευδαμίδα ήταν ειρηνική, αρνήθηκε την συμμετοχή του στην εξέγερση των νοτίων απέναντι στους Μακεδόνες όταν πέθανε ο Μέγας Αλέξανδρος που είχαν καταλάβει τις πόλεις τους από την Μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.).[5][6] Η Σπάρτη προσπαθούσε να ανακάμψει από την καταστροφική μάχη της Μεγαλόπολης (331 π.Χ.) από την οποία οι Μακεδόνες κρατούσαν 50 Σπαρτιάτες ομήρους.[7] Στον Συνασπισμό εναντίον των Μακεδόνων συμμετείχαν εχθροί της Σπάρτης στην Πελοπόννησο όπως το Άργος και η Αρχαία Μεσσήνη.[8][9] Την εποχή που ο γιος του Αντίπατρου Κάσσανδρος επιτέθηκε στην Μεσσήνη (317 π.Χ.) η Σπάρτη έκτισε για πρώτη φορά στην ιστορία της τείχος, αυτό δείχνει ότι είχε εξασθενήσει σημαντικά.[10][11] Ο Ευδαμίδας Α΄ επέτρεψε ωστόσο στον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο να στρατολογήσει άνδρες εναντίον του Κασσάνδρου στο Ακρωτήριο Ταίναρο που βρισκόταν στην περιοχή του (314 π.Χ.).[12][13] Ο Ευδαμίδας Α΄ επισκέφτηκε την Αρχαία Αθήνα την εποχή που ο Ξενοκράτης ήταν διευθυντής στην Ακαδημία Πλάτωνος (339 π.Χ. - 314 π.Χ.). Ο λόγος της επίσκεψης του στην Αθήνα επίσημα θεωρείται διπλωματικός, στην πραγματικότητα ήταν το μεγάλο ενδιαφέρον του για την φιλοσοφία, κάτι ασυνήθιστο για τους Σπαρτιάτες βασιλείς.[14] Η ημερομηνία του θανάτου του Ευδαμίδα Α΄ δεν είναι γνωστή, πιθανότατα ήταν ζωντανός την χρονιά που ο Διόδωρος Σικελιώτης δεν τον καταγράφει στους θανόντες βασιλείς (302 π.Χ.). Το βιβλίο του έχει χαθεί στα γεγονότα μετά από αυτή την ημερομηνία οπότε δεν φαίνεται ο θάνατος του.[15] Το βέβαιο είναι ότι είχε πεθάνει την χρονιά που ο γιος του Αρχίδαμος Δ΄ αναφέρεται σαν βασιλιάς (294 π.Χ.), πιθανότατα είχε πεθάνει την διετία 302 π.Χ./300 π.Χ..[16][17] Νυμφεύτηκε την πλούσια Αρχιδάμεια και είχαν παιδιά τον διάδοχο του Αρχίδαμο Δ', τον έφορο Αγησίαλο και την Αγησιστράτη που υπανδρεύτηκε τον ανεψιό της Ευδαμίδα Β'.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Cartledge, Agesilaos, σ. 147
- ↑ Cawkwell, "Agesilaus and Sparta", σ. 78
- ↑ Cartledge, Agesilaos, σ. 148
- ↑ McQueen, "The Eurypontid House", σ. 164
- ↑ Thomas, "On the Role of the Spartan Kings", σ. 258
- ↑ David, Sparta between Empire and Revolution, σ. 116
- ↑ Cartledge, Hellenistic and Roman Sparta, σ. 22
- ↑ Cartledge, Hellenistic and Roman Sparta, σ. 23
- ↑ Kralli, The Hellenistic Peloponnese, σ. 86
- ↑ David, Sparta between Empire and Revolution, σσ. 116, 124
- ↑ Cartledge, Hellenistic and Roman Sparta, σ. 24
- ↑ Cloché, "La politique extérieure de Lacédémone", σ. 222
- ↑ Shipley, Hellenistic Peloponnese, σ. 48
- ↑ McQueen, "Some notes", pp. 57, 58; "The Eurypontid House", σ. 165
- ↑ McQueen, "The Eurypontid House", σ. 165
- ↑ McQueen, "The Eurypontid House", σ. 181
- ↑ Cartledge, Hellenistic and Roman Sparta, σ. 27
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος.
- Paul Cartledge, Sparta and Lakonia, A Regional History 1300–362 BC, London, Routledge, 2001 (originally published in 1979).
- ——, Agesilaos and the Crisis of Sparta, Baltimore, Johns Hopkins University Press, 1987.
- George L. Cawkwell, "Agesilaus and Sparta", The Classical Quarterly 26 (1976).
- Paul Cloché, "La politique extérieure de Lacédémone depuis la mort d'Agis III jusqu'à celle d'Acrotatos, fils d'Areus Ier", Revue des Études Anciennes, 1945 47 n°3-4.
- Ephraim David, Sparta between Empire and Revolution (404-243 B.C.), Internal Problems and Their Impact on Contemporary Greek Consciousness, New York, 1981.
- Ioanna Kralli, The Hellenistic Peloponnese: Interstate Relations, A Narrative and Analytic History, from the Fourth Century to 146 BC, Swansea, The Classical Press of Wales, 2017.
- E. I. McQueen, "Some Notes on the Anti-Macedonian Movement in the Peloponnese in 331 B.C.", Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 27, H. 1 (1st Qtr., 1978).
- ——, "The Eurypontid House in Hellenistic Sparta", Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 39, H. 2 (1990).
- Graham J. Shipley, The Early Hellenistic Peloponnese: Politics, Economies, and Networks 338-197 BC, Cambridge University Press, 2018.
- C. G. Thomas, "On the Role of the Spartan Kings", Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 23, H. 3 (3rd Qtr.,1974)
