Αλεξάντρ Σολζενίτσιν

Αλεξάντρ Σολζενίτσιν
Όνομα	Αλεξάντρ Σολζενίτσιν
Γέννηση	Алекса́ндр Иса́евич Солжени́цын 11 Δεκεμβρίου 1918 Κισλοβόντσκ, Ρωσική Αυτοκρατορία
Θάνατος	3 Αυγούστου 2008 (89 ετών) Μόσχα, Ρωσία
Κοιμητήριο	Κοιμητήριο Ντονσκόι
Επάγγελμα/ ιδιότητες	Μυθιστοριογράφος Δοκιμιογράφος
Γλώσσα	Ρωσική
Εθνικότητα	Ρώσος
Υπηκοότητα	Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία (1918-1922) Σοβιετική Ένωση (1922-1974) Άπατρις (1974-1990) Σοβιετική Ένωση (1990-1991) Ρωσία (1991-2008)
Αξιοσημείωτα έργα	Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς Ο πρώτος κύκλος Θάλαμος καρκινοπαθών Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ Διακόσια χρόνια μαζί Ο κόκκινος τροχός
Αξιοσημείωτες διακρίσεις	Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1970) Βραβείο Τέμπλετον (1983) Χρυσό μετάλλιο Λομονόσοφ (1998) Κρατικό Βραβείο της Ρωσικής Ομοσπονδίας (2007) Διεθνές Βραβείο Μπότεβ (2008)
Σύζυγος(οι)	Ναταλία Αλεξέγιεβνα Ρεσετόβσκαγια Ναταλία Ντμιτρίεβνα Σβέτλοβα
Τέκνα	3
Υπογραφή
www.solzhenitsyn.ru
Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα
δεδομένα ()

Ο Αλεξάντρ Ισάγεβιτς Σολζενίτσιν (ρωσικά: Алекса́ндр Иса́евич Солжени́цын‎‎· Κισλοβόντσκ, 11 Δεκεμβρίου 1918 – Μόσχα, 3 Αυγούστου 2008) ήταν Ρώσος μυθιστοριογράφος, ιστορικός και διηγηματογράφος.

Είναι γνωστός κυρίως για τα ημιαυτοβιογραφικά έργα του Μια μέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς και Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ, όπου περιέγραφε τη ζωή στα σταλινικά ειδικά στρατόπεδα εργασίας. Τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1970.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 1918 στην πόλη Κισλοβόντσκ της Σταυρούπολης. Το πραγματικό του πατρώνυμο είναι Ισαάκιεβιτς, καταγράφηκε όμως από λάθος ως Ισάγεβιτς από τον αστυνομικό που εξέδωσε την πρώτη του ταυτότητα, το 1936, στο Ροστόφ επί του Ντον. Ο πατέρας του, Ισαάκι Σεμιόνοβιτς Σολζενίτσιν, ήταν γόνος παλαιάς οικογένειας χωρικών, υπηρέτησε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως αξιωματικός του πυροβολικού, ενώ σκοτώθηκε στις 15 Ιουνίου 1918 σε κυνηγετικό ατύχημα, έξι μήνες πριν γεννηθεί ο γιος του. Η μητέρα του, Ταΐσια Ζαχάροβνα, ήταν κόρη ενός ευκατάστατου χωρικού, η οποία γνώριζε άπταιστα αγγλικά και γαλλικά, όπως επίσης γραφομηχανή και στενογραφία. Ωστόσο, μετά το θάνατο του συζύγου της δεν μπορούσε να βρει εργασία αντίστοιχη των προσόντων της, λόγω της «κοινωνικής της καταγωγής», όπως επέτασσε το σύστημα μεταχείρισης των ανθρώπων με βάση την κοινωνική τους προέλευση, που είχε εγκαταστήσει το σοβιετικό καθεστώς.

Νεανικά χρόνια

Το 1924 η οικογένεια μετακόμισε στο Ροστόφ επί του Ντον. Εκεί ο Σολζενίτσιν τελείωσε το σχολείο και στη συνέχεια γράφτηκε στη φυσικομαθηματική σχολή του τοπικού πανεπιστημίου. Το 1939 άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα δι' αλληλογραφίας του μοσχοβίτικου Ινστιτούτου Φιλοσοφίας, Λογοτεχνίας και Ιστορίας. Αυτή την περίοδο γνώρισε την πρώτη του σύζυγο Νατάλια Αλεξέγιεβνα Ρεσετόβσκαγια, φοιτήτρια χημείας, με την οποία παντρεύθηκε στις 7 Απριλίου 1940 (χώρισαν δώδεκα χρόνια αργότερα, αλλά ξαναπαντρεύτηκαν το 1957 και ξαναχώρισαν το 1972).

Αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο το 1941, λίγες μέρες πριν την κήρυξη του πολέμου με τη Γερμανία. Στις 18 Οκτωβρίου του ίδιου έτους κατατάχτηκε στο στρατό ως απλός στρατιώτης. Λίγες εβδομάδες αργότερα αποφοίτησε από τη σχολή πυροβολικού με το βαθμό του ανθυπολοχαγού και του ανατέθηκε η διοίκηση πυροβολαρχίας. Η μονάδα του στάλθηκε στο βορειοδυτικό μέτωπο και πολέμησε σε όλες τις μάχες από την πόλη Αριόλ έως την Ανατολική Πρωσία. Ο ίδιος παρασημοφορήθηκε δύο φορές για τον ηρωισμό του με τα μετάλλια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου βʹ τάξεως και του Ερυθρού Αστέρα.

Κατά τα τέλη του πολέμου όμως συνελήφθη, διότι σε ένα γράμμα προς φίλο του αναφερόταν ειρωνικά για την προσωπικότητα και τις ικανότητες του Ιωσήφ Στάλιν αναφέροντας τον ως Balabos δηλαδή τον αρχηγό σε εβραϊκή διάλεκτο. Συνεπεία τούτου κατηγορήθηκε για αντισοβιετική προπαγάνδα (το διαβόητο άρθρο 58 του σοβιετικού Ποινικού Κώδικα επί Στάλιν) και μεταφέρθηκε στη Μόσχα για ανάκριση.

Στις 7 Ιουλίου 1945 καταδικάσθηκε με το άρθρο 58 σε ισόβια εκτόπιση και οκταετή καταναγκαστική εργασία από ένα έκτακτο δικαστήριο, στο οποίο δεν κλήθηκε καν να υπερασπισθεί τον εαυτό του.

Εξορία και αποκατάσταση

Την πρώτη οκταετία της ποινής ο Σολζενίτσιν πέρασε από διάφορα στρατόπεδα εργασίας στο ασιατικό τμήμα της Σοβιετικής Ένωσης. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε σε «σαράσκα» (ερευνητικό κέντρο που απαρτιζόταν από καταδικασμένους) και προς το τέλος σε ειδικό στρατόπεδο για πολιτικούς κρατουμένους. Το 1953 έληξε η ποινή της καταναγκαστικής εργασίας, όμως λόγω της ισόβιας εκτόπισης δεν διέθετε ελευθερία μετακίνησης. Ήδη έπασχε από καρκίνο, ο οποίος αντιμετωπίσθηκε την τελευταία στιγμή σε ένα νοσοκομείο της Τασκένδης (1954).

Με την αποσταλινοποίηση μπόρεσε επιτέλους να επιστρέψει στα ευρωπαϊκά εδάφη της χώρας, όπου εργάσθηκε ως καθηγητής μέσης εκπαίδευσης. Παράλληλα επιδόθηκε στη συγγραφή, αλλά κρατούσε αυτή τη δραστηριότητα μυστική. Χρόνια αργότερα, όταν αποδεχόταν το βραβείο Νόμπελ, έγραψε για αυτήν την περίοδο πως όχι μόνο ήταν πεπεισμένος ότι δε θα έβλεπε ούτε μια γραμμή από τα κείμενά του τυπωμένη, αλλά δεν άφηνε ούτε τους πιο κοντινούς του ανθρώπους να τα διαβάσουν υπό το φόβο ότι θα ξαναέμπλεκε.

Τελικά το 1961 βρήκε το θάρρος να απευθυνθεί στον ποιητή Αλεξάντρ Τβαρντόβσκι, αρχισυντάκτη του περιοδικού Νόβι Μιρ (Νέος Κόσμος), δίνοντάς του το χειρόγραφο τού Μια μέρα στη ζωή του Ιβάν Ντενίσοβιτς, όπου περιέγραφε μια μέρα από τη ζωή στο γκούλαγκ. Ο Τβαρντόφσκι το δημοσίευσε στο περιοδικό τον επόμενο χρόνο, με ειδική μάλιστα άδεια από το Νικίτα Χρουστσόφ. Ακολούθως εκδόθηκε σε βιβλίο.

Ο Ιβάν Ντενίσοβιτς προκάλεσε σοκ τόσο στη σοβιετική όσο και στην παγκόσμια κοινή γνώμη. Δεν ήταν μόνο το ζήτημα της φρίκης των γκούλαγκ που πραγματευόταν, αλλά και το γεγονός ότι ένα βιβλίο με τέτοιο περιεχόμενο κυκλοφορούσε ελεύθερα και αλογόκριτα στη Σοβιετική Ένωση, δείχνοντας σε ποιον βαθμό είχε φθάσει η αποσταλινοποίηση. Σύντομα εκδόθηκε στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου - οι πρώτες εκδόσεις στα αγγλικά έγιναν σχεδόν ταυτόχρονα με τη ρωσική έκδοση, το 1963.

Αυτοεξορία στη Δύση

Μετά την παραίτηση του Χρουστσόφ, το 1964, και την ανάληψη της εξουσίας από τον Λεονίντ Μπρέζνιεφ, ο Σολζενίτσιν άρχισε να αντιμετωπίζει και πάλι προβλήματα με τις αρχές. Την επόμενη χρονιά η μυστική αστυνομία κατάσχεσε κάποια χειρόγραφά του και συνεχώς τού γινόταν σαφές ότι βρίσκεται σε δυσμένεια. Όταν το 1970 του απενεμήθη το Νόμπελ Λογοτεχνίας, ο Σολζενίτσιν δεν παρέστη στην τελετή απονομής, στη Στοκχόλμη καθώς φοβόταν ότι αν έβγαινε από την ΕΣΣΔ, οι σοβιετικές αρχές θα του απαγόρευαν να επιστρέψει.Όλος ο ανθρωπισμός κλεισμένος σε έναν καρπό, διότι ο πυρήνας του είναι η αγάπη για τον άνθρωπο. Το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας αυτού του χρόνου έχει προσφερθεί στον κήρυκα ενός τέτοιου ουμανισμού ήταν η προσφώνηση της Σουηδικής Ακαδημίας κατά την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Σολζενίτσιν.

Το 1973 κυκλοφόρησε στη Δύση το σπουδαιότερο έργο του Σολζενίτσιν, το «Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ». Οι σοβιετικές αρχές εξοργίσθηκαν, αλλά λόγω της παγκόσμιας αναγνωρισιμότητάς του αδυνατούσαν να λάβουν ποινικά μέτρα εναντίον του. Τελικά το 1974 πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει τη χώρα, αποστερούμενος τη σοβιετική ιθαγένεια. Πέρασε για λίγο από τη Δυτική Γερμανία και την Ελβετία, ώσπου τελικά εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ - αρχικά στην Καλιφόρνια, μετά από πρόσκληση του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, και από το 1976 στο Βερμόντ.

Ο Σολζενίτσιν κατά την επιστροφή του στη Ρωσία.

Μολονότι στις ΗΠΑ έχαιρε μεγάλων τιμών και απόλυτης ελευθερίας (για πρώτη φορά στη ζωή του), ουδέποτε ένιωσε άνετα. Γενικά αντιπαθούσε την κυρίαρχη κουλτούρα της τηλεόρασης, ενώ χαρακτηριστικά δεν κατάφερε ποτέ να μιλήσει καλά αγγλικά. Ασχολήθηκε κυρίως με τη συγγραφή ενός πολύτομου έργου για την ιστορία της μετάβασης από την τσαρική στην κομμουνιστική Ρωσία υπό τον τίτλο «Κόκκινος Τροχός» (Красное колесо, Red Wheel).

Επιστροφή στη Ρωσία

Το 1990 η κυβέρνηση Γκορμπατσώφ τού επαναχορήγησε τη σοβιετική ιθαγένεια, αλλά ο Σολζενίτσιν επέστρεψε μόνο μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ το 1994 μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του. Τα παιδιά τους προτίμησαν να παραμείνουν στις ΗΠΑ. Εγκαταστάθηκαν σε μία ντάτσα (εξοχική κατοικία) στη δυτική Μόσχα, όπου έζησε μέχρι το θάνατό του στις 3 Αυγούστου του 2008, σε ηλικία 89 ετών.

Σε αυτά τα τελευταία χρόνια ο κλονισμός της υγείας του ήταν εμφανής. Ασχολήθηκε κυρίως με δύο έργα, το «Σιτάρι ανάμεσα στις μυλόπετρες» (μυθιστορηματική βιογραφία για τη ζωή του στην Αμερική) και το «Διακόσια χρόνια μαζί» (η ιστορία της εβραϊκής κοινότητας στη Ρωσία), τα οποία κυκλοφόρησαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Έργο

1962 Μία ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς (νουβέλα).

1962. Το σπίτι της Ματριόνα. Για το καλό της υπόθεσης. Περιστατικό στο σταθμό Κρετσέτοβνα ( τρία διηγήματα).

1966 Ζαχάρ Καλιτά (διήγημα).

1968 Πρώτος κύκλος (μυθιστόρημα).

1968 Πτέρυγα καρκινιπαθών (μυθιστόρημα).

1969 Η κόρη της αγάπης κι ο αθώος (θεατρικό).

1969 Τετράδια της Εντα (αυτοβιογραφικά κείιμενα).

1969. Τα δικαιώματα του συγγραφέα (πολιτικό κείμενο).

1969 Φλόγα στον άνεμο (θεατρικό μονόπρακτο).

1971 Αύγουστος δεκατέσσερα (μυθιστορηματικό χρονικό,συγχωνεύτηκε στο πολύτομο μυθιστορημα "Ο κόκκινος τροχός", ως πρώτο μέρος της τετραλογίας).

1973 - 1978 Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ (πολύτομο χρονικό,μείγμα ιστοριογραφίας,αυτοβιογραφικής αφήγησης και προσωπικής μαρτυρίας).

1974 Πρωσικές νύχτες (ποιήματα)

1975 Το μοσχάρι κουτούλησε στη βαλανιδιά (μελέτη για τη λογοτεχνική ζωή στη Σοβιετική Ένωση)---κατά λέξη μτφρ."Δρυς και μοσχάρι"

1975 Φωνές κάτω από τα συντρίμμια (πολιτικά κείμενα)

1975 Ομιλία στις ΗΠΑ

1976 Ο Λένιν στη Ζυρίχη. Κεφάλαια. (μυθιστορηματικό χρονικό)

1978 Η παρακμή του θάρρους (πολιτικά κείμενα)

1980. Ο θανάσιμος κίνδυνος (ανάλυση των εσφαλμένων αντιλήψεων των Αμερικανών για τη Σοβιετική Ένωση)

1983. Οκτώβρης 1916 (δίτομο,δεύτερο μέρος του μυθιστορηματικου χρονικού "Ο Κόκκινος Τροχός" με θέμα του τον τρόπο με το οποίο επικράτησε το κομμουνιστικό κόμμα στη Ρωσία.)

1983 Πλουραλιστικοί (Pluralists) (πολιτικά κείμενα)

1986 Μάρτιος 1917 (τέσσερις τόμοι του μυθ. Ο Κόκκινος Τροχός)

1989 Απρίλιος 1917 (δύο τόμοι του μυθ. Ο Κόκκινος Τροχός,που περατώνεται με αυτούς και αριθμεί δέκα τόμους)

1990 Να αναδιοργανώσουμε τη Ρωσία μας (πολιτικά κείμενα)

1995 Το ρωσικό ζήτημα στα τέλη του εικοστού αιώνα (πολιτικά κείμενα)

1997 Οι αόρατοι σύμμαχοι (πολιτικά κείμενα)

1998 Η Ρωσία κάτω απ'τη χιονοστιβαδα (πολιτικά κείμενα)

1998 Σκίτσα εξορίας.Το σιτάρι ανάμεσα στις μυλόπετρες. (περιγράφει τα χρόνια που έζησε εξόριστος στις ΗΠΑ)

2001-2 Διακόσια χρόνια μαζί (κείμενα για τους Εβραίους της Ρωσίας)

2007 Ένα λεπτό την ημέρα (συνεντεύξεις)

2011 Μαρμελάδα βερύκοκο και άλλες ιστορίες (διηγήματα)

2015 Η λογοτεχνική μου συλλογή (δοκίμια)

2015 Ψέματα κι επανάσταση. (δοκίμια)

2018 Ημερολόγιο του "Κόκκινου Τροχού"

Το πρώτο του μυθιστόρημα έχει τίτλο " Πρώτος Κύκλος ", γράφτηκε από το 1955 έως το 1964 και θεωρείται από ορισμένους ως το καλύτερό του. Δημοσιεύτηκε το 1968.Είναι μυθιστόρημα χωρίς ήρωα κι αυτός που πρωταγωνιστεί είναι η σκλαβιά,η αδυναμία μιας ομάδας ανθρώπων να μπορούν να βγουν από το δεσμωτήριό τους.Πρόκειται για το Ινστιτούτο Απόρρητων Μελετών που εδρεύει στο Μαβρίνο,προάστειο της Μόσχας.Είναι το Ερευνητικό Κέντρο της Μυστικής Αστυνομίας (KGB),στο οποίο εργάστηκε για λίγο κι ο Σολζενίτσιν.Βασικό θέμα του μυθιστορήματος είναι το ηθικό δίλλημα των έγκλειστων επιστημόνων,που πρέπει να αποφασίσουν αν θα συνεργαστούν με τις Αρχές για την κατασκευή οργάνων μυστικής παρακολούθησης πολιτών για τη χειραγώγηση του ρωσικού λαού,ώστε να εκτίσουν την ποινή τους σε ανθρώπινες συνθήκες εργασίας,ή, θα αρνηθούν,με αποτέλεσμα να επιστρέψουν στις βάναυσες συνθήκες εργασίας των ΓΚΟΥΛΑΓΚ. Όπως σχολιάζει εύστοχα ο Γκεόργκ Λούκατς "Ο Πρώτος Κύκλος φέρνει μαζί του μονάχα δυο γεγονότα που εξάλλου τα περιμέναμε κατά την ανάγνωση:τη σύλληψη του Βολόντιν και τη μεταφορά του Νέρζιν σ' ενα κοινό στρατόπεδο συγκέντρωσης". Ο Βολόντιν (που είναι ένας από τους πιο συμπαθείς ήρωες του μυθιστορήματος) ειδοποιεί έναν συνεργάτη του ώστε να προλάβει και να μην συλληφθεί. Πράγμα που το καταφέρνει,με συνέπεια όμως να συλληφθεί ο ίδιος.Ο Νέρζιν,το alter ego του Σολζενίτσιν, όταν μαθαίνει το αντικείμενο της εργασίας για το οποίο τον μετέφεραν στο Ινστιτούτο (ως μαθηματικός επιστήμονας που είναι), ζητάει να επιστρέψει ξανά πίσω στο στρατόπεδο, στα ΓΚΟΥΛΑΓΚ. Και οι δύο αυτές πράξεις θυσίας απηχούν την αντίληψη που έχει ο ίδιος ο Σολζενίτσιν,ο οποίος θεωρεί τη θυσία την ανώτερη των αρετών. Η υπόθεση διαρκεί μόλις τρεις ημέρες του 1949 και η δράση είναι στατική και πολυπρόσωπη.

Πολιτικές - ιστορικές απόψεις

Ο Σολζενίτσιν δεν είναι πολιτικός ή φιλόσοφος, αλλά ένας λογοτέχνης το έργο του οποίου διαποτίζεται από την πολιτική σκέψη. Αφορμή για την παραγωγή του έργου του είναι όχι η Δικτατορία του προλεταριάτου, αλλά η «δικτατορία επί του προλεταριάτου», εξαιτίας του Σταλινισμού στην πατρίδα του, τη Σοβιετική Ένωση.

Χαρακτηριστικές είναι οι συλλογές πολιτικών δοκιμίων του «Να μη ζήσουμε με ψέματα!» και «Πώς θα αναδιοργανώσουμε τη Ρωσία μας». Αντιδρά σε κάθε απανθρωπιά και ανελευθερία, είτε του τσαρισμού, είτε του Σταλινισμού. Αποστασιοποιείται από τον εθνικισμό, επικρίνει τον σωβινισμό, τον εθνοφυλετισμό της θεωρίας της Μόσχας ως «Τρίτης Ρώμης» και τη σύγχυση της Τρίτης Διεθνούς με την «Τρίτη Ρώμη». Γι' αυτό τολμά να προτείνει την απόσχιση από τον κορμό της Σοβιετικής Ένωσης των αυτόνομων Δημοκρατιών. Υποστηρίζεται από πολλούς ότι ήταν αντισημίτης και εθνικιστής· κατά μια άποψη δεν προκύπτει από πουθενά αυτό, ειδικά από το βιβλίο του «200 χρόνια μαζί» για τους Εβραίους της Ρωσίας.· αντίθετα άλλοι υποστηρίζουν ότι ήταν αντισημίτης .

Ελληνικές μεταφράσεις

• Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ. τ.2. Μτφρ. Δημήτρης Τριανταφυλλίδης. Αθήνα: Πάπυρος. 2013. 
• Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ. τ.1. Μτφρ. Κίρα Σίνου. Αθήνα: Πάπυρος. 2009. 
• Πρώτος κύκλος. μτφρ.Δ.Π.Κωστελένος εκδ.Σημύδα (Τυπογραφείο Γιοβάνη) 1971 (;)
• Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς, μτφρ. Σωτήρης Πατατζής, εκδ. Πάπυρος -ΒΙΠΕΡ, 1970 -Δημήτρης Τριανταφυλλίδης (έκδοση 2009)
• Πώς θα αναδιοργανώσουμε τη Ρωσία μας;. μτφρ. Αγγέλα Βερυκοκάκη-Αρτέμη. Λιβάνης. 1991. 
• Να μη ζήσουμε με ψέματα. Μτφρ. Κίρα Σίνου. Αθήνα: Πάπυρος. 1974. 
• Αύγουστος του 1914. Μτφρ. Σπ. Σπέγγος. Εκδόσεις Μπεργάδη. 1973. 
• Το σπίτι της Ματριόνα ― Μια συνάντηση στο σταθμό Κρετσέτοβκα ― Για το καλό του Αγώνα. μτφρ. Γιώργος Γεραλής. Πάπυρος-ΒΙΠΕΡ. 1970. 
• ((Το δεύτερο διήγημα στις ίδιες εκδόσεις με έτος 1971 , έχει τίτλο "Ο άγνωστος της Κρετσέτοβκα" μτφρ.Γιώργος Γεραλής.Πάπυρος-ΒΙΠΕΡ 1971 ))
• Σολζενίτσιν, Αλεξάτρ (1970). Πτέρυγα καρκινοπαθών. μτφρ. Αλεξάνδρα Τολίδη. Αθήνα: Αφοι Τολίδη. 
• Σταθμός του Καρκίνου μτφρ.Δημ.Θεοδωρακάτου Εκδ.Γιάννης Σφακιανάκης 1978. ( Α'τομ.σελ.432 Β'τομ.σελ.339 )
• Ο Λένιν στη Ζυρίχη μτφρ.Κώστα Μαυρόπουλου εκδ.ελληνική ευρωεκδοτική 1985
• Αλεξάνδρου Σολζενίτσιν "Επιλογή" Ιδιωτική έκδοση (1975), σελ.65 , μτφρ.Ελένη Δημητρίου. Περιέχει διηγήματα στα ρωσικά και σε μετάφραση.Τα εξής : Οδοιπορώντας στο μάκρος του ποταμού Οκά \ Η λίμνη Σέγκτεν \ Ο γυλιός \ Η μπόρα στα βουνά \ Η σποδός του ποιητή \. Κούτσουρο φτελιάς \. Πόλη στο Νέβα \. Στην πατρίδα του Γιεσένιν \ Το παπάκι \. Η δεξιά παλάμη \ Πασχαλινή λιτανεία. \. Απάντηση σε τρεις φοιτητές. \. Προσευχή \. Ποτέ \ Η αναπνοή. ----------
• Αλ.Σολζενίτσιν "Διηγήματα " Εκδ."βιβλιοθήκη για όλους" χ.χ.σελ 206 μτφρ.Νίκης Τριανταφυλλίδη,Κώστας Μεσσάρης.Περιέχει τα διηγήματα Το σπίτι της Ματριόνα \ Για το καλό της υπόθεσης \ Περιστατικό στο σταθμό Κρεστσέτοβκα \ Ζαχάρ Καλιτά \ Η στάχτη του ποιητή \ Πόλη πάνω στο Νέβα \ Καταιγίδα μεσ' στα βουνά \ Στην πατρίδα του Γεσένιν \ Χωριάτικος Γυλιός \ Ταξιδεύοντας στην Όκα \ Το παπάκι \ Η ανάσα \ Καθρέφτισμα στο νερό \ Μπαίνοντας η μέρα \ Το κούτσουρο της Φτελιάς \ Η φωτιά και τα Μυρμήγκια \ Εμείς όμως δεν πρόκειται να πεθάνουμε \ Η Λίμνη Σεγντέν \ Η Μπαλίτσα.

Βιβλιογραφία

• Μάριος Μπέγζος, «Η πολιτική φιλοσοφία του Σολζενίτσιν. Αφορμή για μια πολιτική θεολογία της Ορθοδοξίας», Καθ’ Οδόν, τχ. 1, Ιανουάριος-Απρίλιος 1992, 107-116.
• Ολιβιέ Κλεμάν, Το πνεύμα του Σολζενίτσιν, μτφρ. Ε. Δαλαμπίρα, εκδ. Εστία, Αθήνα, χ.χ
• Τριανταφυλλίδης, Δημήτρης (2009). «Σελίδες βιογραφίας». Στο: Αλεξάντρ Σολζενίτσιν, επιμ. Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς. Πάπυρος. ISBN 978-960-6715-79-2. 
• Περιοδικό Στέπα τεύχος 9 (Άνοιξη 2018). Αφιέρωμα στον Σολζενίτσιν (( Κείμενα : Δ.Τριανταφυλλίδης Ο Αλ.Σ.και ο κόσμος της ζωντανής μνήμης \ Αλ.Σ.Αυτοβιογραφία \ Δ.Γεωργοβασίλης Αλ.Ισ.Σολζ. \ Μ.Μιχαήλοφ Το σπίτι των πεθαμένων του Ντοστογιέφσκι και ο Σολζενίτσιν \ Δ.Μπαλτάς Ο Αλ.Σ και η λογοτεχνία των γκουλάγκ \ Π.Α.Ανδριόπουλος Οι δύο Αλέξανδροι της ρωσικής διασποράς π.Αλέξανδρος Σμέμαν-Αλεξάντερ Σολζενίτσιν \ Αλεξ.Σολζ. Ψυχία ))
• Γκέοργκ Λούκατς " Σολζενίτσιν Χάινε Πρωτοποριακοί " (Αισθητικά δοκίμια) μτφρ.Μπάμπης Κολώνιας,Κώστας Κουλουφάκος σ.σ.253 (μέχρι τη σελ.139 κείμενα για τα μυθιστορήματα του Σολζενίτσιν),εκδ.Διογένης,Αθήνα,1971

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Δεν φοβάμαι τον θάνατο. Συνέντευξη του Αλεξάντερ Σολζενίτσιν στο γερμανικό περιοδικό Spiegel[1] Αρχειοθετήθηκε 2012-05-17 στο Wayback Machine.
• Αντώνη Καρκαγιάννη, «Σολζενίτσιν », Η Καθημερινή, 07-08-08 [2]
• «In Memoriam: Alexander Solzhenitsyn». Road to Emmaus. A Journal of Orthodox Faith and Culture, τομ.37, σελ.3-21. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-01-19. https://web.archive.org/web/20120119025359/http://www.roadtoemmaus.net/back_issue_articles/RTE_37/A_Bright_Flame.pdf. Ανακτήθηκε στις 2012-05-28.