Rhestr o SoDdGA ym Mhowys
Safle natur sy'n dod dan lefel isaf cadwraeth yng ngwledydd Prydain yw Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (neu SoDdGA; SSSI yn Saesneg) a chânt eu dosbarthu i Ardaloedd Ymchwil. Mae pob SoDdGA yn dynodi safle sydd â bywyd gwyllt bregys (planhigion, anifeiliaid prin), daeareg neu forffoleg arbennig neu gyfuniad o'r ddau hyn: natur gwyllt a nodweddion daearegol. Yn 2006 roedd 1,019 SoDdGA yng Nghymru: cyfanswm o 257,251 hectar (12.1% o holl arwynebedd Cymru).[1]
Datblygwyd y dull hwn o glystyru SoDdGAau rhwng 1975 a 1970, yn wreiddiol gan y Nature Conservancy Council (NCC), gan gadw at ffiniau Deddf Llywodraeth Leol 1972.[2] Cadwyd at ffiniau siroedd Lloegr ond yng Nghymru cymhlethwyd y sefyllfa drwy ychwanegu cynghorau dosbarth at rai siroedd a rhannu eraill. Unwyd Canol a De Morgannwg, holltwyd Gwynedd a Phowys ac unwyd Llanelli gyda Gorllewin Morgannwg.
Ers 1972 cafwyd llawer o ailenwi, uno a rhannu siroedd, cynghorau dosbarth a chymuned. Er mwyn symlhau'r ardaloedd hyn, ailddiffiniwyd hwy gan Gyngor Cefn Gwlad Cymru dan Ddeddf Llywodraeth Leol (Cymru) 1994 yn Ebrill 1996.
Mae Ardal Ymchwil Brycheiniog, bellach, o fewn Ardal Ymchwil Powys.
Rhestr o rai o Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig ym Mhowys
[golygu | golygu cod]- Afon Dyfi ger Mallwyd
- Allt Cynhelyg
- Allt-y-gest
- Argae Talybont
- Banc Hirllwyn
- Blaen Cilieni
- Blaen Nedd
- Brithdir a Chwm Mawr
- Bryn-bwch
- Cae Bryn-tywarch
- Cae Coed-gleision
- Cae Comin Coch
- Cae Cwm-bach
- Cae Henfron
- Cae Llwyn
- Cae Penmaes
- Cae Pwll-y-bo
- Caeau Bronydd-mawr
- Caeau Bryn-du
- Caeau Cwm-ffrwd
- Caeau Cwmcoynant
- Caeau Dol-hir
- Caeau Hirnant
- Caeau Llwyn Gwrgan
- Caeau Nant y Llechau
- Caeau Penglaneinon
- Caeau Ton-y-fildre
- Caeau Tŷ-mawr
- Caeau Wern
- Camlas Trefynwy
- Cerrig-gwalch
- Ceunant Twymyn
- Chwarel Coed-mawr
- Chwarel Cwm Craig-ddu
- Chwarel Gwern-yfed-fach
- Chwarel Halfway
- Chwarel Heol Senni
- Chwarel Lechi Gorllewin Llangynog
- Chwarel Llangamarch
- Chwarel Penygarnedd
- Chwarel y Garth
- Chwareli Abercriban
- Chwareli Llanfawr, Llandrindod
- Cilcenni Dingle
- Ciliau
- Coed Aberdulas
- Coed Aberedw
- Coed Afon Crewi
- Coed Byrwydd
- Coed Cathedin
- Coed Drostre
- Coed Dyrysiog
- Coed Hafod-fraith
- Coed Nant Menascin
- Coed Tŷ-mawr
- Coed y Caban
- Coed y Cefn
- Coed y Ciliau
- Coed yr Allt
- Coed yr Allt-goch
- Coedydd Llawr-y-glyn
- Coedydd y Beili, Malgwyn a Cribin
- Coetir Dyffryn Ithon
- Coetiroedd Maesyfed
- Cors Burfa
- Cors Cefn Llwyd
- Cors Farchwel
- Cors Lawnt
- Cors Llyn Coethlyn
- Cors Pentrosfa
- Cors Tŷ-gwyn
- Cors y Llyn
- Craig Stanner
- Craig y Rhiwarth
- Creigiau Llanelwedd
- Cwm Gwynllyn
- Cwm Llyfnant
- Cwm Twrch
- Cwmsaise
- Dolydd Caerfaelog Isaf
- Dolydd Capel Ucha
- Dolydd Castell Newydd
- Dolydd Hillington
- Dolydd Hollybush
- Dolydd Kingswood
- Dolydd Llymwynt
- Dolydd Nant Clydach
- Dolydd Nantserth Uchaf
- Dolydd New House
- Dolydd Tyncoed
- Dolydd White Grit
- Dolydd y Rheithordy
- Dyffryn Bach Howey
- Dyffrynoedd Nedd a Mellte a Moel Penderyn
- Gallt Roundton
- Garth Isaf
- Garth-eryr
- Gorsllwyn, Onllwyn
- Graig Fawr
- Granllyn
- Gungrog
- Gwaun Bwlch Hafod-y-gog
- Gwaun Cilgwyn
- Gwaun Efail Wig
- Gwaun Llwyn-gwyn
- Gwaun Wern-y-wig
- Gwern-y-brain
- Gwernaffel
- Gweunydd Camnant
- Gweunydd Ceunant
- Gweunydd Coch-y-dwst
- Gweunydd Crychell
- Gweunydd Dolwen
- Gweunydd Dwfnant
- Gweunydd Dyffryn Nedd
- Gweunydd Esgairdraenllwyn
- Gweunydd ger Fronhaul
- Gweunydd Llechwedd-newydd
- Gweunydd Nant y Dernol
- Gyfartha
- Hendre, Llangedwyn
- Lake Wood, Llandrindod
- Llofft-y-bardd
- Llwybr Ffridd Mathrafal
- Llyn Llan Bwch-llyn
- Llyn Mawr
- Mawnog Gwaunynog
- Meysydd Alexanderstone
- Meysydd Crabtree Green
- Mwynglawdd Dylife
- Mwyngloddfa Ceulan
- Mwyngloddfa Nantiago
- Nant Bach-y-graig
- Nant Howey
- Nant Llech
- Nant Pen-cerrig
- Nant Trewern
- Nant y Rhos
- Newmead
- Penstrowed
- Pentregwyn
- Pwll Brechfa
- Pwll-y-wrach
- Pyllau Illtyd
- Rhos Dwfnant
- Rhos Garth-fawr
- Rhos Pant-tyle
- Rhos Penrhiw
- Rhos Rhyd-y-ceir
- Rhos yr Hafod
- Rhosydd Llanwrthwl
- Rhosydd Nant Eithrim
- Rhosydd Nant-yr-henfron
- Waen Rydd
- Waun Cwm Calch
- Waun Ton Ysbyddaden
- Y Wern, Rhosgoch
- Ystlymod Leighton
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Joint Nature Conservation Committee (1998 revision); Guidelines for the Selection of Biological SSSIs, section 4.11, p. 17. ISBN 1873701721.
- ↑ Joint Nature Conservation Committee (1998 revision); Guidelines for the Selection of Biological SSSIs, rhan 4.5, tud. 14–15. ISBN 1873701721.