Piacenza

Piacenza

Math	cymuned, dinas, dinas fawr
Poblogaeth	102,465
Cylchfa amser	UTC+01:00, UTC+2
Gefeilldref/i	Plasencia, Erfurt, Tolyatti, Placentia, Potenza
Nawddsant	Antoninus o Piacenza
Daearyddiaeth
Sir	Talaith Piacenza
Gwlad	Yr Eidal
Arwynebedd	118.24 km²
Uwch y môr	61 ±1 metr
Yn ffinio gyda	Calendasco, Caorso, Corno Giovine, Gossolengo, Gragnano Trebbiense, Podenzano, Pontenure, Rottofreno, San Rocco al Porto, Santo Stefano Lodigiano, Caselle Landi, Polesine Parmense
Cyfesurynnau	45.05°N 9.7°E
Cod post	29121–29122
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Dinas a chymuned (comune) yng ngogledd-ddwyrain, yr Eidal, yw Piacenza (Lladin a Hen Saesneg: Placentia, ac yn nhafodiaith leol Emiliano-Romagnolo: Piasëinsa), sy'n brifddinas talaith Piacenza yn rhanbarth Emilia-Romagna.

Yng Nghyfrifiad 2011 roedd gan y gymuned boblogaeth o 100,311.

Hanes hynafol

Cyn cael ei chyfaneddu gan y Rhufeinwyr, roedd yr ardal yn gartref i lwythi Celtaidd a Ligurian. Roedd yr Etrwsgiaid yn adnabyddus am ddewina perfedd defaid. Darganfyddwyd cerflun efydd o iau, "Iau Piacenza", ger Piacenza yn 1877, roedd enwau'r ardal wedi eu marcio arni, ac phob un wedi ei neulltuo i amryw o dduwiau. Mae hefyd wedi cael ei chysyllu â arfer Haruspex. Sefydlwyd Piacenza yn 218 CC (yn ôl traddodiad, ar 31 Mai), hon oedd y cyntaf o sawl gwladfa milwrol Rhufeinig, er hen enw oedd Placentia yn Lladin a Saesneg.

Anfonwyd 6,000 o wladwyr Lladin i Placentia a gwladfa Cremona gerllaw, yn arbennig aelodau o'r dosbarth Marchogol Rhufain. Enillodd Hannibal Brwydr Trebbia yn ardal Piacenza yr un flwyddyn a sefydliad y ddinas, ond fe wrthsafodd y ddinas fyddinoedd Punic. Yn ystod y blynyddoedd canlynol, fe ddraenwyd tir y ddinas, ac adeiladwyd porthladd ar yr Afon Po. Ffynnodd Placentia fel conolfan cynhyrchu graen, barlys, miled, a gwlan. Er iddi gael ei anrheithio a'i dinistrio sawl gwaith, adferwyd y ddinas pob tro. Gelwodd Procopius hi'n Urbs Aemilia Princeps, "Tywysoges dinasoedd Via Aemilia", gan olygu "dinas gyntaf Via Aemilia", yn y 6g.

Roedd yr oes hen fyd hwyr, tua 300-700/800, yn Piacenza yn nodwediadol am ehangiad Cristnogaeth, a phresenoldeb sawl merthyr. Roedd y nawddsant presennol, Antoninus, yn gyn-lengwr a drodd yr holl ardal yn Gristnogol, a gafodd ei ladd yn ystod teyrnasiad Diocletian.

Dolenni allanol

• Gwefan y ddinas

Eginyn erthygl sydd uchod am Yr Eidal. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato