Neidio i'r cynnwys

Elfen cyfnod 7

Oddi ar Wicipedia

Elfen gemegol yn seithfed rhes y tabl cyfnodol ydy elfen cyfnod 7. Mae'r tabl cyfnodol wedi'i osod mewn rhesi taclus er mwyn dangos patrymau yn ymddygiad y gwahanol elfennau, wrth i'w rhifau atomig gynyddu. Pan fo'r ymddygiad yn cael ei ailadrodd, dechreuir rhes newydd. Mae'r elfennau sydd ag ymddygiad tebyg, felly, o dan ei gilydd, mewn colofnau.

Mae pob elfen sydd yn y cyfnod hwn yn ymbelydrol (Saesneg: radioactive). Yn eu plith fe geir yr elfen drymaf sydd i'w chael yn naturiol yn y Ddaear sef, wraniwm. Mae'r rhan fwyaf gweddill elfennau'r cyfnod yma wedi eu creu'n artiffisial mewn labordy. Ceir tunelli o rai (megis plwtoniwm) ond mae eraill yn ofnadwy o brin, a dim ond microgramau (neu lai!) ohonyn nhw wedi eu cynhyrchu dros y blynyddoedd. Ychydig atomau'n unig sydd wedi'u cynhyrchu o rai elfennau.

Sylwer fod y cyfnod hwn hefyd yn cynnwys y actinidau.

Dyma'r elfennau hynny sy'n perthyn i gyfnod 7:

Elfennau cemegol yn y seithfed cyfnod:
Grŵp 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
#
Enw
87
 Fr 
88
Ra
89-103 104
Rf
105
Db
106
Sg
107
Bh
108
Hs
109
Mt
110
Ds
111
Rg
112
Cn
113
Uut
114
Uuq
115
Uup
116
Uuh
117
Uus
118
Uuo

Actinidau 89
Ac
90
Th
91
Pa
92
U
93
Np
94
Pu
95
Am
96
Cm
97
Bk
98
Cf
99
Es
100
Fm
101
Md
102
No
103
Lr
Mae lliw y rhif atomig yn dangos beth ydy stâd yr elfen o dan pwysedd a thymheredd safonol (0 °C ac 1 atm)
Solidau
(lliw du)
Hylifau
(gwyrdd)
Nwyon
(lliw coch)
Anhysbys
(llwyd)
Mae ymylon y blychau yn dangos a ydynt
yn digwydd yn naturiol
Primordaidd Ers dadfeiliad Synthetig (Elfen heb ei darganfod)

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]