Bronnoeth

Bronnoeth

Math	noethni
Yn cynnwys	male toplessness, female toplessness
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Gwaith yr arlunydd Francesco Hayez o'r Eidal; 1850.

Ystâd o wisgo pan mae bronnau benyw i'w gweld, heb ddillad drostynt yw bod yn fronnoeth. Gellir hefyd dweud bron-nothdra, ond fel arfer mae'r gair 'merch' neu 'fenyw' yn rhagddodi'r gair hy 'merch fronnoeth'. Pan fo dyn yn gwneud hyn, dywedir ei fod 'heb ei grys'.

Mae gwledydd sydd wedi datblygu'n faterol, gan fwyaf, wedi deddfu i atal bron-nothdra, gyda'r arfordir yn eithriad, lle mae'n cael ei oddef a'i ganiatáu. Yn y gwledydd sy'n datblygu, yn aml, bod yn fronnoeth ydy'r norm. Fel arfer, hefyd, mae crefydd yn addysgu ac yn annog pobl yn erbyn hyn, gan ei droi'n dabŵ.

Mae Topfreedom yn fudiad sy'n ceisio newid deddfau er mwyn caniatáu bod yn fronnoeth yn cyhoeddus. Ceisiant newid y syniad (a'r deddfau) fod bronnau noeth yn gyfystyr a 'dinoethi anweddus'.

Mae'r rhan fwyaf o wledydd y byd yn caniatáu i fenywod fronfwydo, ond yn yr UDA, dim ond mewn llefydd cyhoeddus. Chewch chi ddim gwneud mewn siopau preifat ayb.

Dull o brotestio

Mae mynd yn fronnoeth yn cael ei ddefnyddio fel dull o brotestiow. Mae FEMEN, yn fudiad protest o Wcrain sydd wedi defnyddio'r dull yma ers blynyddoedd, ac yn mecsico yn 2016 tynnwyd sylw at ddiflaniad 43 o fyfyrwyr mewn protest o'r enw Poner el Cuerpo, Sacar la Voz.

• 
  Ymgyrch Free the Nipple; Llundain 2015
• 
  Mam yn Guinea-Bissau yn bwydo'i phlentyn
• 
  Protest gan FEMEN yn erbyn Ewro 2012
• 
  Diwrnod protestio drwy'r byd yn erbyn y Rhyfel Irac ar 26 Hydref 2002, y tu allan i bencadlys y Washington Post.

Mewn ffilm

Yn y 1920au, cafodd noethni, gan gynnwys bronnoethni, sylw mewn ffilmiau di-sain yn Hollywood yn ogystal ag ar y llwyfan, ond gwrthwynebwyd hyn yn gynyddol gan llawer o grwpiau, a sefydlwyd sawl awdurdod yn yr Unol Daleithiau a mannau eraill i sensro ffilmiau.

• Topless, Ffilm o Japan; 2008
• Topless, drama lwyfan gan Miles Tredinnick; 1999

Mewn celf

Mae'r arteffactau yn amgueddfa awyr agored Siam ger Bangkok yn darlunio menywod Gwlad Thai yn fronnoeth. Mae'r Murlun Ramakien sy'n cynrychioli bywydau'r trigolion lleol, a ddarganfuwyd yn Nheml Wat Phra Kaew, yn darlunio menywod yn gwisgo sgert yn unig a hynny'n gyhoeddus. O ganlyniad i'r Dadeni Dysg, mewn llawer o gymdeithasau Ewropeaidd, roedd arddull a diwylliant clasurol Gwlad Groeg yn dylanwadu'n gryf ar artistiaid. O ganlyniad, roedd delweddau o bynciau noethlymun a lled-noethlymun mewn sawl ffurf yn boblogaidd mewn celf a cherflunwaith.

Yn ystod oes Fictoria, cyflwynodd peintwyr Ffrengig fel Jean-Léon Gérôme menywod harem Mwslimaidd noeth, tra poblogeiddiodd Eugène Delacroix, arlunydd rhamantus Ffrengig, y syniad o Ryddid ar ffurf menyw fronnoeth.

• 
  Darlun o Simonetta Vespucci
  (c.1480)
  gan Piero di Cosimo (1462 – 1522)
• 
  menywod Gwyllt gydag Ungorn
  (c. 1500–1510)
• 
  Portread o Fenyw
  gan Bartolomeo Veneto
• 
  La Liberté yn Arwain ei Phobl
  (1830)
  gan Eugène Delacroix
• 
  Diana the Huntress
  by Gaston Casimir Saint-Pierre