On yedilikniñ mektübi
"On yedilik mektüp" (rusça "On yedilik mektüp") —çoq populâr degil[1]açıq mektüp sürgün etilgen qırımtatar cemiyetine, mart ayında 'Lenin bayrağı-da Qırımğa qaytmaq istegini qabaatlağan 1968. . Qırımtatar insan aqları faali Yuriy Osmanov onı «milliy satqınlardan mektüp» dep adlandırdı. Alçaqgöñülli mektüp olarnıñ Asiyadaki küreşlerini ve diskriminatsiyalarını aşalamaqtan başlandı, qırımtatar arqadaşlarını bir çoq qırımtatarlarnıñ arzusı olğan Qırımğa qaytmaq aqqını qıdırmaqtan ziyade, vaziyetni qabul etip, Orta Asiyada tamır atmağa çağırdılar. Soñra «reabilitatsiya» aqqında qarar «olarnıñ milliy meselesini radikal şekilde çezgeni» iddia etildi; Lâkin aqiqatta, ilk vaqıtlarda bazı qırımtatarlarğa Qırımğa qaytmağa ruhset etilecegi aqqında ümüt bağışlağan keniş horlanğan qarar, sadece kâğıt üzerinde qırımtatarlarnı kompensatsiya ya da qaytaruv aqqı olmağan reabilitatsiya etilgen olaraq belgiledi, aynı vaqıtta 1990 senesiniñ aşalayıcı terminologiyasını qullandı. evel Qırımda yaşağan «tatar milletli vatandaşlar» qırımtatar tilinde kerçek etnonim yerine. Soñunda Qırımğa qaytuv büyük eyilik içün bastırılmaq kerek olğan romantik arzu olaraq tasvirlene. Mektüpni nisbeten muvafaqiyetli, lâkin az belli olğan 17 cemaat azaları imzaladılar, olar Sovetler Birligi Kommunist partiyasınıñ safını ayaq bastılar ve qaytuv aqqını cemaat ögünde qıdırmadılar. On yıllar keçken soñ, qırımtatarlarğa Qırımğa qaytmağa ruhset berildi, mart 15 1991 mektüp "Avdet" gazetasında 1991 senesinden kelgen adamlarğa itibar ile tekrar basıldı. mektüpni imzalağanlar kibi, ağır vaqıtlarda öz halqına hiyanetlik yapıp[2][3][4].
İmza qoyğanlar
[deñiştir | kodunı deñiştir]- Seit İzmailov .
- Seit Tairov.
- Mustafa Çolakov
- Mustafa Çaçi.
- Şevket Atamanov .
- Anife Alçikova
- Abduraim Appazov
- Yağya Avlâkimov .
- Livan Appazov .
- Ahtem Mustafayev
- Qurt Sametdinov .
- Riza Memetov
- Gülver Asanov .
- Şevket Qadırov
- Meryem Kovaleva .
- İsa Azizov
- Memet Moloçnikov .
Bölüm. da
[deñiştir | kodunı deñiştir]Bağlantılar
[deñiştir | kodunı deñiştir]- Текст листа (rus.)
Qaydlar
[deñiştir | kodunı deñiştir]- ↑ Guboglo Mikhail Языки этнической мобилизации. — Языки русской культуры. — P. 654. — ISBN 978-5-457-45045-5
- ↑ Национального движения крымских татар Об участниках программы "Мубарекская и Крымская зоны" (ru-ru). НДКТ. 2021 yanvarniñ 8 teşkerilgen.
- ↑ Bekirova Gulnara Крым и крымские татары в XIX-XX веках: сборник статей. — ISBN 978-5-85167-057-2
- ↑ Guboglo Mikhail Крымскотатарское национальное движение: Документы, материалы, хроника. — Russian academy of Sciences. — P. 188-189.