Stari zatvor Umeå
| Stari zatvor u Umeu | |
|---|---|
| (sv) Umeå gamla fängelse | |
 Stari zatvor u Umeu, pogled sa Storgatana. | |
 | |
| Bivši nazivi | Cellfängelset |
| Alternativna imena | Länscellfängelset |
| Opće informacije | |
| Status | sagrađen |
| Adresa | Storgatan 62 |
| Grad/naselje | Umeå |
| Država | Švedska |
| Koordinate | 63°49′20.4″N 20°16′31.4″E / 63.822333°N 20.275389°E |
| Početak izgradnje | 1859. |
| Dizajn i izgradnja | |
| Arhitekt | Theodor Anckarsvärd |
Stari zatvor Umeå (švedski: Umeå gamla fängelse ili länscellfängelset) je izgrađen 1861 godine. Zatvor je bio jedan od rijetkih objekata koji nisu spaljeni u gradskom požaru 1888. godine. Jedna je od najstarijih preostalih građevina u Umeu i uvrštena je na spisak građevina od 1992. godine. Do 1981. godine u zatvoru su bili smješteni stanovnici, a tokom 1980-ih i 1990-ih tu su organizovane pozorišne predstave. U periodu između 2007. - 2008. godine zatvor je obnovljen, a namjena mu je preinačena u hotel.
Historija
[uredi | uredi izvor]Stari zatvor Umeå je bio jedan od 20 pokrajinskih zatvora koje je dizajnirao arhitekta Wilhelm Theodor Anckarsvärd. Bio je na dužnosti kao kustos u zatvorskom odboru u okviru sistema švedskih zatvora i servisa uslovnog otpusta zatvorenika (švedski: Fångvårdsstyrelsen) u periodu između 1855. - 1877. godine.[1]
Ovaj zatvor je izgrađen po filadelfijskom sistemu gdje su zajedničke ćelije bile zamijenjene pojedinačnim ćelijama u kojima su zatvorenici mogli razmišljati o njihovoj sudbini. U zatvoru su se nalazile ukupno 24 ćelije na dva sprata koje su bile smještene duž vanjskih zidova, tako da su svi imali dnevno svjetlo. U zgradi zatvora su također bile smještene kancelarije i stambeni prostori. Zgrada je bila jedna od rijetkih koja je preživjela veliki požar iz 1888. godine. Također, južna palisada je preživjela požar te ona savremenim posjetiocima daje ideju o obliku dvorišta zatvora.[1]
Tadašnji urednik lokalnih novina Västerbottens-Kuriren, Gustav Rosén (1876-1942), je 1916. godine proveo tri mjeseca u zatvoru. Osuđen je za klevetu kod najvišeg gradskog policijskog funkcionera u gradu (švedski: Stadsfiskal). To je bio vrhunac tzv. Umeå borbi (švedski: Umeåbråken), koje su privukle veliku pažnju u cijeloj Švedskoj.[2][3]
Zatvor je trenutno najstarija sačuvana kamena građevina u Umeu i i jedan je od najbolje sačuvanih zatvora u državi. Bio je u upotrebi do 1981. godine nakon čega je izgrađen novi gradski zatvor u ovom gradu.[4] Zatvor je u vlasništvu Odbora nacionalnih objekata Švedske (švedski: Statens fastighetsverk, ili skraćeno SFV) i postao je nacionalni spomenik od 1992. godine.[4]
Pozorište
[uredi | uredi izvor]OD 1987. godine i najviše tokom 1990-ih, zgrada i dvorište zatvora su korišteni od strane amaterske pozorišne grupe Grotteatern i nezavisne pozorišne grupe Profilteatern. Povodom stogodišnjice od razornog požara iz 1888. godine, Grotteatern je 1988. godine napravio pozorišnu predstavu Igra velike vatre (Spelet om den stora branden) (po Franku Kelberu) u dvorištu starog zatvora. Grotteatern i Profilteatern su pripremali predstave tokom ljeta u dvorištu dugi niz godina nakon toga.[5]
Hotel
[uredi | uredi izvor]U periodu između 2007. - 2008. godine zgrada je pretvorena u hotel sa 23 jednokrevetne sobe, 2 porodične sobe i jednu dvokrevetnu sobu sa salom za sastanke i proslave koja može primiti do 50 ljudi. Hotel nudi sobe sa komunalnim tuševima i toaletima, te sobu za druženje.[6] U aneksu na dvorištu nalazi se kafić Café Göteborg.[7]
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Na slici je prikazana glavna zgrada zatvora gledana sa prednje strane glavnog ulaza prema Storgatanu. -
Stara sudnica sada kuća Café Göteborg. -
Fotografija sa krova zatvora prema sjeverozapadu nakon razornog požara 1888.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b "Statens fastighetsverks sida: F.d. cellfängelset i Umeå, numera hotell". Pristupljeno 13. april 2014.
- ^ Petersson, Birgit. "E J Gustav Rosén". Pristupljeno 13. april 2014. Nepoznati parametar
|serije=zanemaren (pomoć) - ^ Ullenhag, Kersti. "Rosén, Gustav 1876 - 1942". Ohlininstitutet. Pristupljeno 13. april 2014.
- ^ a b "F.d. cellfängelset i Umeå, numera hotell". Statens fastighetsverk. Pristupljeno 7. decembar 2013.
- ^ Anders S. Svensson. "Spelplatsen – rastgården till gamla cellfängelset i Umeå". Arhivirano s originala, 14. 4. 2014. Pristupljeno 4. 5. 2014.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
- ^ "Hotell Gamla Fängelset". visitumea.se. Arhivirano s originala, 12. 12. 2013. Pristupljeno 7. decembar 2013.
- ^ "Café Göteborg". Hotell Gamla Fängelset i Umeå. Arhivirano s originala, 18. 2. 2013. Pristupljeno 13. april 2014.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]