Pietro Locatelli
Pietro Locatelli | |
|---|---|
 Pietro Locatelli na slici Cornelisa Troosta iz 1733. godine. | |
| Rođenje | 3. septembar 1695. |
| Smrt | 30. mart 1764. |
| Era | Barok |
Značajna djela | "Umjetnost violine Op. 3" (ital."Arte del violino Op. 3") |
Pietro Antonio Locatelli (3. septembar 1695 – 30. mart 1764) bio je italijanski violinista i kompozitor iz Bergama, koji je nakon boravka u Rimu i uspješne karijere kao virtuoz u raznim evropskim gradovima na kraju se naselio u Nizozemskoj, gdje je proveo veliki dio svog života. Danas se smatra jednim od vodećih italijanskih muzičara kasnog baroka.[1]
Biografija
[uredi | uredi izvor]Locatelli je rođen u gradu Bergamo (Mletačka Republika). Rano djetinjstvo provodi svirajući violinu u instrumentalnom ansamblu Santa Maria Maggiore u Bergamu, a potom odlazi u Rim da studira kod violiniste i kompozitora Arcangela Corellija. U narednim godinama radio je isključivo kao violinista, posebno u bazilici Svetog Lorenza u Damasu, Italija. Godine 1725. imenovan je za virtuoso da camera u Mantovi, mjesto koje mu je omogućilo da ima odriješene ruke da putuje kao virtuoz.[2] Locatelli je na svojim muzičkim turnejama obišao mnoge gradove usavršavajući svoje sviračke sposobnosti. Na kraju se 1729. godine naselio u Amsterdamu, gdje je odustao od javnih nastupa u korist redovnih koncerata za grupu bogatih amatera. Tu je u okviru jake nizozemske muzičke izdavačke tradicije objavio svoje radove. Njegovo sviranje je posebno zadivilo publiku zbog njegove violinske tehnike istovremenog sviranja dvije žice i zbog njegovog čestog korištenja posebnih štimova za žice u svrhu ostvarenja specijalnih efekata. Neki od bravuroznih violinskih prelaza u njegovim studijama i kapričima (capricci) prethodili su onim virtuoznostima Niccola Paganinija u njihovoj usredsređenosti na violinske tehničke podvige, dajući prednost virtuoznim efektima u odnosu na muzički sadržaj. Kao kompozitor Locatelli je najviše bio zainteresovan komponujući sonate i koncerte (concertos). Oba ova muzička oblika otkrivaju da je bio sposoban da komponuje elegantnu i izražajnu melodiju.[3]
On se također bavio izdavaštvom i uvozom violinskih žica iz Rima. Do svoje smrti 1764. godine, Locatelli je bilo dovoljno uspješan ostavivši za sobom značajne nekretnine kao i kompozicijsko naslijeđe koje je ostalo prilično aktuelno do početka narednog vijeka.[2] Za sobom je ostavio veliku umjetničku zbirku uz biblioteku koja je pored muzike sadržila i knjige iz historije, filozofije i nauke. To svjedoči o njegovoj širini učenja.[4]
Muzički stil i djela
[uredi | uredi izvor]
U jednom trenutku bio je poznat kao "Paganini 18. vijeka" zbog 12 koncerata i 24 kapriča za violinu. Iako je prvenstveno poznat kao virtuozni violinista u ranom dijelu svog života, njegove kompozitorske sposobnosti bile su daleko važnije. Stilski, Locatelli je radio u okviru konzervativnih muzičkih oblika kompozitora tzv. rimske škole (Arcangelo Corelli, naprimjer), ali je upotrebljavao mnoge progresivnije elemente venecijanske škole (Antonio Vivaldi, prije svega). Pisao je uglavnom sonate i koncerte za gudačke instrumente, iako postoji zbirka sonata za flaute, i izgubljeni koncert za puhače sa gudačima. Sa izuzetkom onih "Sonata za flaute Op. 2", koje povremeno imaju tri stavka, njegova druga djela su gotovo isključivo pisana u starijem obliku sa četiri muzička stavka. Locatelli je također ustalio pisanu kadencu kao standardni dio njegovih violinskih koncerata, inovacija u odnosu na raniju praksu isključivo improvizovanih kadenci. Uopšteno, njegov stil objedinjuje postojeće trendove, ali ipak ostaje originalan u ljepoti i bogatstvu njegove harmonije.[2]
Muzika za orkestar
[uredi | uredi izvor]Većinu svojih muzičkih djela Locatelli je pisao za violinu, instrument na kojem je bio veliki virtuoz. Napisao je niz concerti grossi po uzoru na Arcangela Corellija. Prva muzička zbirka koju je objavio u Amsterdamu 1720. godine sadržala je 12 fuga. Njegovo vjerovatno najznačajnije djelo objavljeno 1733. godine je "Umjetnost violine Op. 3" (ital."Arte del violino Op. 3"), grupa od dvanaest koncerata za violinu i 24 tehnički veoma zahtjevnih capriccia. Oni se smatraju pretečom poznate zbirke za violinu bez pratnje od Paganinija. Zbirka od šest koncerata objavljena je dvije godine kasnije, a druga zbirka od šest koncerata objavljena je 1744. godine. Ove zbirke su napisane za četiri violine, dvije viole i basso continuo.[5]
Kamerna muzika
[uredi | uredi izvor]Pietro Locatelli je također napisao i objavio više zbirki sonata za solo violinu, trio sonata za violinu, među kojima i zbirku solo "Sonata za flautu i basso continuo Op. 2".[5]
Spisak objavljenih djela
[uredi | uredi izvor]- Op. 1 (1721) - 12 concerti grossi
- Op. 2 (1732) - 12 sonata za flautu
- Op. 3 (1733) - "L' arte del violino", 12 violinskih koncerata
- Op. 4 (1735) - 6 Introduttione teatrale
- Op. 5 (1736) - 6 trio sonatas
- Op. 6 (1737) - 12 violinskih sonata
- Op. 7 (1741) - 6 četvorostrukih koncerata
- Op. 8 (1744) - 10 trio sonata
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Pietro Antonio Locatelli". pietroantoniolocatelli.org. Arhivirano s originala, 16. 1. 2016. Pristupljeno 5. 4. 2014.
- ^ a b c "Pietro Antonio Locatelli". allmusic.com. Pristupljeno 5. 4. 2014.
- ^ "Pietro Antonio Locatelli". britannica.com. Pristupljeno 5. 4. 2014.
- ^ "Pietro Antonio Locatelli". hoasm.org. Pristupljeno 5. 4. 2014.
- ^ a b "Pietro Antonio Locatelli". naxos.com. Pristupljeno 5. 4. 2016.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
Pietro Locatelli na Wikimedia Commonsu
