Idi na sadržaj

Franci

S Wikipedije, slobodne enciklopedije

Franci (latinski: Francorum) su bili grupa germanskih naroda koji su naseljavali teritoriju Donje i Srednje Rajne. Prvi put se spominju u rimskim izvorima iz 3. stoljeća kao romanizovan germanski narod koji je urušavao Zapadno Rimsko carstvo. Nakon što su nametnuli vlast mnogim drugim poslije-rimskim kraljevstvima i germanskim narodima, franački vladari su dobili priznanje Rimokatoličke crkve kao nasljednici starih vladara Zapadnog Rimskog carstva.

Iako se ime Franci pojavljuje tek u 3. stoljeću, Rimljanima su mnoga franačka plemena bili saveznici. Nakon gubitka kontrole nad rajnskim regionom, sva franačka plemena su zajedno sa Sasima napadala rimska pogranična područja kako bi se naselili na područja s kojima su stoljećima imali bliskog kontakta. Franački narodi unutar rimske granice na rijeci Rajni uključivali su Salijske France kojima je od njihovog prvog pojavljivanja bilo dopušteno da žive na rimskom teritoriju, te Ripuarske France koji su, nakon mnogih pokušaja, na kraju osvojili rimski pogranični grad Keln i preuzeli kontrolu nad lijevom obalom Rajne. Kasnije, tokom perioda frakcijskih sukoba 450.-ih i 460.-ih, franački vođa Hilderik I je bio jedan od nekoliko vojnih zapovjednika koji su zapovijedali rimskim snagama s različitim etničkim pripadnostima u Rimskoj Galiji (današnja Francuska). Hilderik i njegov sin Klovis I su uspostavili novo kraljevstvo stvorivši dinastiju Merovinga koja je u 6. stoljeću uspjela osvojiti veći dio Galije okupivši sva franačka plemena. Zahvaljujući ovom osvajanju, Karolinzi su 800. godine postali novi carevi Zapadne Europe.

U srednjem vijeku, termin Franci su se počeli upotrebljavati kao sinonim za zapadne europljane. Budući da su Karolinški Franci bili vladari većine zapadne Europe, uspostavili su politički poredak koji je bio temelj evropskog Ancien Regimea koji je završen Francuskom revolucijom. Zapadni europljani su bili velikodušni prema Rimokatoličkoj crkvi pa su kao saveznici odlazili u Križarske ratove izvan Europe. Na primjer, 1099. godine križarsko stanovništvo Jerusalema uglavnom su činili francuski doseljenici koji su se u to vrijeme zvali Franci i ostali europljani poput Španaca, Nijemaca i Mađara. To je imalo trajan uticaj na ime zapadnih europljana na mnogim jezicima. Zapadna Evropa je Perzijancima bila poznata pod imenom "Frangistan", a Arapima kao "Franji".

Od početka je Franačko kraljevstvo bilo politički i pravno podijeljeno između istočnog - Franačkog i zapadnog - germanskog dijela. Istočno Franačko kraljevstvo je kasnije postalo novo Sveto Rimsko carstvo, a ponekad se zvalo i Germansko carstvo. Zapadno Franačko kraljevstvo je kasnije postalo novo Francusko carstvo po romanizaciji imena koje vodi porijeklo od Franaca.