Antigva i Barbuda
Antigva i Barbuda Antigua and Barbuda |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Himna: "Fair Antigua, We Salute Thee" ("Lijepa Antiguo, pozdravljamo te") |
||||||
Položaj Antigve i Barbude
|
||||||
Glavni grad | Saint John's |
|||||
Službeni jezik | engleski | |||||
Državno uređenje | ||||||
• Guverner |
Rodney Williams | |||||
• Premijer |
Gaston Browne | |||||
Zakonodavstvo | ||||||
Nezavisnost | 1. novembar 1981. (od Ujedinjenog Kraljevstva) | |||||
Površina | ||||||
• Ukupno |
442 km2 (198.) | |||||
zanemariv | ||||||
Stanovništvo | ||||||
• Ukupno |
82.786 (procjena 2005) (197.) | |||||
• Gustoća |
184/km2 | |||||
Valuta | Istočno karibski dolar (XCD) | |||||
Vremenska zona | AST (UTC-4) - ljeti AST (UTC-3) |
|||||
Pozivni broj | +268 | |||||
Internetska domena | .ag |
Antigva i Barbuda je ostrvska zemlja[1] između Karipskog mora i Atlantskog okeana. Dio je arhipelaga Mali Antili. Sastoji se od dva najnaseljenija ostrva, Antigva i Barbuda, uključujući brojna manja ostrva. Ukupna površina Antigve i Barbude je 442 kvadratnih kilometara. Nadimak države je "Zemlja 365 plaža" zbog brojnih plaža na ostrvima. Vlada, jezik i kultura ove države su bili pod velikim uticajem Britanskog carstva, čiji je dio bila Antigva i Barbuda. Glavni grad države je Saint John's (Sejnt Džons). Ukupno stanovništvo je oko 82 000. Većina stanovništva su crnci ali ima i Engleza i Portugalaca.
Historija
[uredi | uredi izvor]Do 1200. na ovim prostorima su se naseljavali Arawak Indijanci iz područja rijeke Orinoco. Arawak Indijanci su se bavili poljoprivredom, te su uzgajali poznati crni ananas s Antigve, kukuruz, slatki krompir, čili papriku, duhan i pamuk. Bili su jako dobri u brodogradnji, te su stoga plovili Karipskim morem i dijelom Atlantikom.
1493. na ove prostore je došao čuveni Kolumbo.[2] On je ostrvo nazvao Santa Maria la Antigua, prema ikoni u katedrali u Sevilji. Španci nisu kolonizirali ovo ostrvlje zbog nedostatka pitke vode.
1632. Englezi se naseljavaju na Antigvu, a sir Christopher Codrington je došao na Barbudu 1684.g. Englezi su uspostavili robovlasnički poredak otvarajući brojne plantaže na kojima se u prvom redu uzagajao duhan, a kasnije i šećerna trska.
U 19. vijeku dolazi do ukidanja ropstva i privredne stagnacije, a 1870. Antigva i Barbuda se ujedinjuju u jednu zajedničku državu. 1956. Antigva i Barbuda postaju samostalne kolonije koje su imale određeni vid samouprave, a od 1958. do 1962. bile su uključene u okvir provincije Zapadnoindijske federacije.
1967. Antigva i Barbuda su se uspjele izboriti za potpunu unutrašnjopolitičku autonomiju, čije samo vanjske poslove vodi Velika Britanija.
1. novembar 1981. zvanično je stečena i nezavisnost od Ujedinjenog Kraljevstva. Elizabeta II, kraljica Ujedinjenog Kraljevstva proglašena je za prvu kraljicu Antigve i Barbude.[3]
Vlada
[uredi | uredi izvor]Antigva i Barbuda je članica Commonwealtha i Kraljica Elizabeta II je vođa države. Kraljicu Elizabetu II u Antigvi i Barbudi predstavlja Vrhovni Guverner. Izvršna vlast i predjsedavanje vlade je u rukama premijera. Premijer je obično vođa političke stranke koja dobija najveći broj glasova na izborima za Dom Zastupnika (17 članova). Izbori sa Dom Zastupnika se održavaju svakih pet godina. Drugo tijelo parlamenta, Senat, broji 17 članova i njih imenuje Vrhovni Guverner.
Administracija
[uredi | uredi izvor]Ostrvo Antigva je podjeljeno u 6 oblasti:
|
|
Ostrvo Barbuda i Redonda su sopstvene oblasti. Ali to im je samo u imenu, naime polažaj Barbude i Redonde je isto kao i ostalih šest oblasti na Antigvi.
Međunarodni odnosi
[uredi | uredi izvor]Antigva i Barbuda je član Ujedinjenih nacija, ALBE, Komonvelta nacija, Karipske zajednice, Organizacije zemalja istočnih Kariba, Organizacije američkih država, Svjetske trgovačke organizacije (WTO) i Istočnokaripskog regionalnog sigurnosnog sistema. Antigva i Barbuda je član Međunarodnog krivičnog suda (ICC) čije je sjedište u Hagu.
Vojska
[uredi | uredi izvor]Kraljevske odbrambene snage Antigve i Barbude imaju oko 260 članova. Provođenju mira pomažei Kadetski korpus Antigve i Barbude sačinjen od 200 tinejdžera između 12 i 18 godina.
Geografija
[uredi | uredi izvor]Antigva i Barbuda se sastoji iz većeg broja ostrva od kojih je ostrvo Antigva površinski najveće i najnaseljenije. Ostrvo Barbuda se nalazi sjeverno od ostrva Antigva i ujedno je drugo najveće ostrvo. Antigva se nalazi 650 km jugoistočno od Portorika; Barbuda leži 48 km sjeverno od Antigve; Redonda je pak 56 km jugozapadno od Antigve. Antigva ima površinu oko 281 km2, a to je površina od dvije trećine New York Citya. Barbuda ima površinu od 161 km², dok Redonda zahvata svega 2.6 km².
Reljef ostrva je pretežno nizak. Ostrva obiluju plažama, lagunama i prirodnim lukama. Najveći vrh je Vrh Bogi (Boggy Peak) sa 402 m nadmorske visine, koji je nastao magmatskim procesom. Glavni grad ove male države je Sveti Džons (Saint John's) koji se nalazi na Antigvi, dok je najveći grad na Barbudi Kodrington (Codrington).
Sva ostrva imaju tropsku klimu sa toplim i relativno ujednačenim temperaturama tokom cijele godine. Klima je modifikovana stalnim vjetrovima koji pušu sa sjeveroistoka brzinom između 30 i 48 km/h. Prosječna količina padavina iznosi 990 mm, iako varira od sezone do sezone, dakle padavine nisu raspoređene ravnomjerno tokom cijele godine. Tako je najkišniji period od septembra do novembra. Najsušnije razdoblje je zimi, od decembra do februara. Prosječne temperature se kreću između 27 °C i 23 °C.
Vegetacija i nije tako bujna. Samo 11% teritorije je pokriveno šumom, uglavnom akcijom, mahagonijem, te crvenim i bijelim cedrom.
Privreda
[uredi | uredi izvor]Turizam ostvaruje više od polovine ukupnog bruto društvenog proizvoda i dominantna je djelatnost. Antigva je poznata po mnogobrojnim luksuznim odmaralištima. Jedna trećina turista dolazi iz Sjedinjenih Država. Bankarstvo i finansijske usluge, također čine važan dio privrede ove zemlje. Poljoprivreda nije dovoljno razvijena, s obzirom na nedostatak vode za navodnjavanje.
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]U Antigvi i Barbudi živi nešto više od 80.000 stanovnika, uglavnom zapadnoafričkog, britanskog i portugalskog porijekla. U rasnom smislu, 91% stanovnika pripada crnoj rasi; 4.4% je mješanaca; 1.7% bijelaca; 2.9% ostalih (azijata...) Većina bijelaca je britanskog ili irskog porijekla. Na ostrvima živi i nekolicina Arapa i Židova.
Religija
[uredi | uredi izvor]74% stanovnika su kršćani, sa anglikanskom denominacijom (oko 44%). Među ostalim kršćanima se ubrajaju baptisti, katolici i prezbiterijanci. Pored kršćanstva, raširena je i karipska ideologija - rastafarijanstvo, islam, judaizam i Baha'i religija.
Jezici
[uredi | uredi izvor]Engleski je zvanični jezik Antigve i Barbude, ali se upotrebljava i lokalni antigvanski kreolski. Barbudanski akcenat se nešto razlikuje od antigvanskog. U obrazovnom procesu je odbačen kreolski jezik, već se nastava izvodi na književnom, britanskom engleskom. Velika je upotreba i španskog jezika, tačnije oko 10,000 stanovnika priča španski.
U medijima se koristi isklučivo engleski jezik. U državi izlaze i dva lista: Daily Observer i Antigua Sun. Postoji i nekoliko radio stanica, te lokalna televizijska kuća ABS TV 10.
Kultura
[uredi | uredi izvor]Kultura ovog ostrvlja je spoj zapadnoafričkog i britanskog uticaja. Kriket je nacionalni sport i upravo nekoliko svjetski poznatih igrača kriketa dolaze sa Antigve i Barbude, kao što su Sir Vivian Richards, Anderson Roberts i Richard Richardson. Među ostalim poznatim sportovima se ubrajaju nogomet, jedrenje i surfanje (Sedmica jedrenja u Antigvi je događaj koji privlači lokalne i strane posjetioce iz cijelog svijeta). Antigva i Barbuda je učestvovala i na Olimpijskim igrama sa nekoliko svojih atletičara u različitim disciplinama. Popularna američka kultura i moda su ostavili traga i na kulturu ove male države. Porodica i religija igraju veliku ulogu u životu Antigvana. Većina odlaze na nedjeljnu misu, ali je sve veći broj pripadnika Adventista sedmog dana. Nacionalni karneval se održava svakog augusta. Veliki uticaj sa Trinidada i Tobaga je ostvarila i soca i calypso muzika.
Kuhinja
[uredi | uredi izvor]Kukuruz i slatki krompir igraju važnu ulogu u kuhinji Antigve i Barbude. Tako naprimjer, popularno antigvansko jelo Dukuna je slatko, napravljeno od slatkih krompira, brašna i začina. Kada je riječ o pićima, dominiraju raznorazni sokovi od manga, hibiskusa, kokosovo mlijeko, pivo od đumbira
Obrazovanje
[uredi | uredi izvor]Pismenost Antigve i Barbude je nešto viši od 90%. U državi postoje dvije najjače medicinske škole. Jedna je u sklopu Američkog univerziteta Antigve, a druga je Univerzitet za zdravstvo Antigve. Postoji i državni koledž, te Institut za informacione tehnologije Antigve i Barbude (ABIIT). Privatne škole se moraju voditi istim programom kao i dvije državne škole.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ The World Factbook (jezik: engleski). Central Intelligence Agency. 2012. ISBN 978-0-16-091142-2.
- ^ "Antigua and Barbuda | History, Geography, & Facts | Britannica". www.britannica.com (jezik: engleski). 21. 5. 2024. Pristupljeno 22. 5. 2024.
- ^ "33. Antigua & Barbuda (1981-present)". uca.edu (jezik: engleski). Pristupljeno 22. 5. 2024.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Antiguagov - Službena vladina stranica (en)
- Službena stranica turističog sektora (en)
- Geografske karte Antigve i Barbude (en)
- Library of Congress Portal Svijeta - Antigva i Barbuda (en)
- CIA - The World Factbook -- Antigva i Barbuda Arhivirano 20. 9. 2017. na Wayback Machine (en)
- Vlade na WWW: Antigva i Barbuda (en)