8 лютага

	← люты →
	2025

8 лютага — трыццаць дзявяты дзень года па Грыгарыянскім календары

Падзеі

362: Юліян выдае эдыкт, паводля якога адмяняюцца ўсе ссылкі хрысціянскіх мысліцеляў (напр. Афанасія Вялікага).
421: Канстанцый III становіцца імператарам Заходняй Рымскай Імперыі
1587: У Англіі пакаралі смерцю былую шатландскую каралеву Марыю Сцюарт
1649: У Расіі юрыдычна замацаванна прыгоннае права
1697: Расія, Аўстрыя і Венецыя падпісалі Венскі саюзны дагавор аб наступальным саюзе супраць Турцыі
1708: Падчас Паўночнай вайны шведскі атрад на чале з Карлам XII узяў Гродна і адбіў контратаку рускіх войскаў
1710: Падчас Паўночнай вайны 1700—1721 гг. рускі атрад генерал-маёра Посціца штурмам авалодаў крэпасцю Эльбінг ва Усходняй Прусіі
1724: Пётр I заснаваў у Расіі Акадэмію навук
1726: У Расіі створаны Вярхоўны таемны савет
1807: Завершылася двухдзённая бітва пры Прэйсіш-Элаў (зараз горад Баграціёнаўск) паміж рускай і французскай арміямі
1837: Адбылася дуэль паміж А. С. Пушкіным і Ж. Дантэсам
1863: Міністр замежных спраў Расіі і генерал-ад’ютант прускага караля Прусіі падпісалі канвенцыю аб узаемадапамозе ў барацьбе супраць паўстанцаў у Польшчы, Літве і Беларусі
1879: Падпісаны Канстанцінопальскі дагавор паміж Расіяй і Турцыяй, які завершыў руска-турэцкую вайну 1877—1878 гадоў
1904: Японскі флот атакаваў рускую эскадру, пачатак Руска-японскай вайны
1924: У ЗША ў штаце Невада ўпершыню для пакарання смерцю выкарыстаны атрутны газ
1943: Войскамі Варонежскага фронта ад нямецка-фашысцкіх акупантаў вызвалены Курск
1945: Войскі 1-га Украінскага фронта пачалі Ніжнесілезскую аперацыю
1971: З’явіўся біржэвы індэкс NASDAQ
1971: Паўднёвав’етнамская армія распачала ўварванне на тэрыторыю Лаоса.
2002: Пачаліся ХІХ зімовыя Алімпійскія гульні ў Солт-Лэйк-Сіці

Нарадзіліся

1291: Афонсу IV, кароль партугальскі (пам. 28.5.1357)
1293: Клеменцыя Венгерская, каралева Францыі
1314: Алена Анжуйская, каралева Сербіі
1700: Данііл Бернулі, швейцарскі фізік
1741: Андрэ Грэтры, французскі кампазітар
1810: Іван Хруцкі, беларускі мастак (пам. 13.1.1885)
1820: Уільям Тэкумсэ Шэрман, амерыканскі ваенны і дзяржаўны дзеяч
1828: Жуль Верн, французскі пісьменнік-фантаст (пам. 24.3.1905)
1834: Дзмітрый Мендзялееў, расійскі хімік (пам. 2.2.1907)
1876: Паула Мадэрзон-Бекер, нямецкая мастачка
1878: Марцін Бубер, нямецка-яўрэйскі філосаф
1880: Франц Марк, нямецкі мастак
1886: Васіль Дружчыц, беларускі гісторык (пам. 20.12.1937)
1889: Фёдар Турук, беларускі гісторык і грамадскі дзеяч (пам. 20.7.1960)
1893: Антон Неманцэвіч, каталіцкі святар, беларускі рэлігійны і культурна-грамадскі дзеяч (пам. 1.4.1943)
1903: Абдул Рахман, 1-ы прэм'ер-міністр Малайзіі
1921: Іван Мележ, беларускі пісьменнік (пам. 9.8.1976)
1921: Лана Цёрнер, амерыканская актрыса
1928: Эніа дэ Джорджы, італьянскі матэматык
1928: Вячаслаў Ціханаў, савецкі і расійскі акцёр (пам. 4.12.2009)
1929: Леанід Лыч, беларускі гісторык (пам. 17.1.2021)
1931: Джэймс Дын, амерыканскі акцёр
1947: Міхась Кенька, беларускі літаратуразнавец, перакладчык
1949: Ірына Мураўёва, расійская актрыса, Народная артыстка Расіі
1953: Мэры Стынберджэн, амерыканская актрыса
1959: Маўрысіа Макры, прэзідэнт Аргенціны
1962: Марцін Вутке, нямецкі акцёр

Памерлі

319: Феадор Стратылат, хрысціянскі святы
1265: Хулагу, мангольскі кіраўнік і ваенаначальнік
1296: Пшэмысл II, кароль Польшчы
1587: Марыя Сцюарт, каралева Шатландыі
1696: Іван V, рускі цар (нар. 1666)
1709: Джузэпэ Тарэлі, італьянскі скрыпач і кампазітар (нар. 22.4.1658)
1725: Пётр I, імператар расійскі (нар. 9.6.1672)
1835: Гіём Дзюпюітрэн, французскі ўрач, анатам
1871: Морыц фон Швінд, аўстрыйскі мастак і графік
1886: Іван Аксакаў, рускі паэт, публіцыст, выдавец і крытык, ідэолаг славянафільства
1909: Мечыслаў Карловіч, беларускі кампазітар (нар. 11.12.1876)
1921: Пётр Крапоткін, рускі географ, гісторык, тэарэтык анархізму
1935: Макс Ліберман, нямецкі мастак
1938: Мікалай Гуткоўскі, праўнік (расстраляны)
1950: Аляксандр Чакс, латвійскі паэт
1979: Мікалай Ціханаў, рускі пісьменнік і грамадскі дзеяч
1998: Хальдаўр Кільян Лакснес, ісландскі пісьменнік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры 1955 (нар. 23.4.1902)

Святкуюць