14 чэрвеня

	← чэрвень →
	2024

14 чэрвеня — сто шэсцьдзесят пяты (сто шэсцьдзесят шосты ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары.

Падзеі

1158: Першы дакументальны ўспамін пра горад Мюнхен у дакуменце Фрыдрыха I Барбаросы.
1177: Чампа захопліваюць сталіцу Кхмерскай імперыі Анкгор пасля марской бітвы на возеры Танлесап.
1325: Арабскі купец Ібн Батута пакінуў свой родны горад Танжэр і выправіўся ў 30-гадовае падарожжа.
1634: Заключаны мірны дагавор паміж Расіяй і Рэччу Паспалітаю; канец Смаленскай вайны.
1777: Зацверджаны нацыянальны сцяг ЗША з 13 белымі зоркамі на сінім фоне і 13 чырвона-белымі палосамі (па колькасці наяўных тады штатаў).
1791: Устаноўчым сходам падчас Вялікай французскай рэвалюцыі прыняты Закон Ле Шапелье, які забараняў гільдыі, працоўныя кааліцыі і права на забастоўку.
1792: Наданне герба Барысаву.
1847: Нямецкі хімік Роберт Бунзен вынайшаў гарэлку, дазваляючую рэгуляваць памер полымя (гарэлка Бунзена).
1898: У Расійскай імперыі ўпершыню заканадаўча абмежавана працягласць працоўнага дня.
1905: Паўстанне на расійскім браняносцы «Пацёмкін» (расійская рэвалюцыя, 1905—1907).
1906: У Беластоку адбыўся яўрэйскі пагром.
1936: Аўтамабіль BMW 328 упершыню прадстаўлены на Міжнароднай гонцы Эйфеля на трасе Нюрбургрынг.
1937: У Маскве арыштаваны Мікалай Галадзед.
1938: Заснаваны Беларускі дзяржаўны тэатр лялек.
1940: Войскі нацысцкай Германіі ўвайшлі ў Парыж.
1941: Пачалася дэпартацыя грамадзян Латвіі, Літвы і Эстоніі ў аддаленыя рэгіёны Расіі.
1982: Капітуляцыя аргенцінскіх войскаў на Фалклендскіх астравах (Фалклендская вайна).
1995: Тэрарыстычны атрад Шаміля Басаева захапіў у закладнікі каля 1600 чалавек у бальніцы горада Будзёнаўска.

Нарадзіліся

1730: Антоніа Сакіні, італьянскі кампазітар
1736: Шарль Кулон, французскі фізік (пам. 23.8.1806)
1862: Густаў Клімт, аўстрыйскі мастак (пам. 6.2.[918)
1867: Мітрафан Доўнар-Запольскі, беларускі гісторык, этнограф, эканаміст (пам. 30.9.1934)
1900: Міхаіл Забэйда-Суміцкі, беларускі спявак, педагог (пам. 21.12.1981)
1903: Алонза Чорч, амерыканскі логік і матэматык (пам. 11.8.1995)
1917: Атле Сельберг, нарвежскі матэматык
1924: Джэймс Блэк, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне 1988 (пам. 22.3.2010)
1928: Чэ Гевара, лацінаамерыканскі рэвалюцыянер (пам. 9.10.1967)
1928: Роберт Браўт, фізік-тэарэтык
1931: Ігар Сарокін, беларускі оперны спявак
1944: Жанна Бічэўская, расійская спявачка
1946: Дональд Трамп, 45-ы Прэзідэнт ЗША
1969: Штэфі Граф, нямецкая тэнісістка

Памерлі

847: Мяфодзій I, Патрыярх Канстанцінопальскі
1752: Шарль Антуан Куапель, французскі мастак
1903: Ян Карловіч, беларускі лінгвіст, этнограф, фалькларыст, музыказнаўца (нар. 28.5.1836)
1911: Юхан Северын Свенсен, нарвежскі кампазітар
1920: Макс Вебер, нямецкі сацыёлаг
1926: Мэры Касат, амерыканская мастачка (нар. 22.5.1844)
1934: Якаў Балглей, французскі мастак
1936: Гілберт Кіт Чэстэртан, брытанскі пісьменнік, журналіст і літаратуразнаўца
1946: Джон Лоўгі Бэрд, шатландскі інжынер
1947: Альбер Марке, французскі мастак
1965: Золтан Кемені, швейцарскі мастак і скульптар
1968: Сальваторэ Квазімада, італьянскі пісьменнік, паэт, перакладчык; лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры (нар. 20.8.1901)
1986: Хорхэ Луіс Борхес, аргенцінскі пісьменнік
1987: Станіслаў Барэя, польскі рэжысёр, сцэнарыст
1994: Генры Манчыні, амерыканскі кампазітар і дырыжор

Святкуюць

ААН: Сусветны дзень донара крыві
ЗША: Дзень сцяга
Ірак: Дзень жанчын
Парагвай: Дзень міра
Фалклендскія астравы: Дзень вызвалення