Назва Грузіі

Грузіны называюць сваю краіну Сакартвело (груз. საქართველო «краіна картвелаў»), але ў большасці моў замацаваліся назвы-экзонімы Грузія, Георгія (лат. Georgia)^[1]^[2]. Грузінская назва паходзіць ад цэнтральных грузінскіх рэгіёнаў Картлі і Іберыя, дзе сфарміравалася ідэнтычнасць грузін у сярэднявеччы.

Экзонімы

Усе экзонімы Грузіі паходзяць ад старажытнаперсідскай назвы — «зямля ваўкоў». Пазней назва ператварылася ў «гурган» у наваперсідскай мове^[3]^[2].

Георгія

Еўрапейскі варыянт «Георгія», паходзіць ад персідскага абазначэння грузін «гург», які дайшоў да заходнееўрапейскіх крыжакоў і паломнікаў на Святой Зямлі, якія зразумелі гэтае імя як «Георгія» (таксама Джурджанія, Джарганія, Джоргія, Гіоргінія, Гарганія ў кнізе Марка Пола і г.д.). Была памылковая тэорыя на падставе народнай этымалогіі, што назва краіны нададзена ў імя Святога Георгія.

Грузія

Беларуская назва «Грузія» паходзіць з персідскай мовы گرجستان Gorjestân, упершыню сустракаецца ў «Хаджэнні ў Іерусалім» Ігнація Смаляніна 1389 года.

А въ церковь ту влѣзщи, ино направѣ Гурзійскаа служба, Гурзіи служатъ.

Праз перастаноўку гукаў «гурзіі» ператварыліся ў «грузіі», а назва краіны ў «Грузію».

З 2005 года ўрад Грузіі змагаюцца з экзонімам «Грузія». Паўднёвая Карэя, Японія і Ізраіль ужо адмовіліся ад рускай назвы. 3 траўня 2018 года ў Літве было абвешчана пра новую назву для Грузіі як «Сакартвело»^[4]^[5]^[6]^[7]^[8]^[9].

Іберыя

Паходзіць ад назвы рэгіёна Іберыя. Георгій Мелікішвілі сцвярджаў, што крыніцай для экзоніма «Іберыя» паслужыла армянскае «Вірк» (Վիրք), якое было звязана са словам «Свер» (სვერი), картвельскім пазначэннем для грузінаў. Літара «с» служыла прэфіксам для каранёвага словы «Вер». Армянскі экзонім для Грузіі «Врастан» (Վրաստան) і «Вірк»(Վիրք), якія літаральна перакладаюцца як «іберы».

Зноскі

↑ Поспелов Е. М. Географические названия мира. Топонимический словарь / отв. ред. Р. А. Агеева. — 2-е изд., стереотип. — М.: Русские словари, Астрель, АСТ, 2002. — 512 с. — 3000 экз. — ISBN 5-17-001389-2.
↑ ^а ^б Khintibidze, Elguja (1998), The Designations of the Georgians and Their Etymology
↑ Boeder, Winfried; Bublitz, Wolfram; Roncador, Manfred von & Vater, Heinz (2002) Philology, typology and language structure, Peter Lang
↑ Mikaberidze, Alexander (2015) Historical Dictionary of Georgia (2 ed.). Rowman & Littlefield, ISBN 978-1-4422-4146-6
↑ «Грузінскі прэзідэнт папрасіў літоўцаў не называць краіну Грузіяй» Baltnews
↑ Тбілісі жадае, кабГрузію называлі Георгіяй Civil Georgia
↑ Japan to use English name for Georgia, not Russian Архівавана 15 лютага 2018. The Japan Times
↑ Georgia on His Mind: Republic’s Ambassador Demands Hebrew Name Change Гаарец
↑ Главы Литвы обещают использовать новое название Грузии, Delfi

[1] Поспелов Е. М. Географические названия мира. Топонимический словарь / отв. ред. Р. А. Агеева. — 2-е изд., стереотип. — М.: Русские словари, Астрель, АСТ, 2002. — 512 с. — 3000 экз. — ISBN 5-17-001389-2.

[:0-2] а ^б Khintibidze, Elguja (1998), The Designations of the Georgians and Their Etymology

[3] Boeder, Winfried; Bublitz, Wolfram; Roncador, Manfred von & Vater, Heinz (2002) Philology, typology and language structure, Peter Lang

[4] Mikaberidze, Alexander (2015) Historical Dictionary of Georgia (2 ed.). Rowman & Littlefield, ISBN 978-1-4422-4146-6

[5] «Грузінскі прэзідэнт папрасіў літоўцаў не называць краіну Грузіяй» Baltnews

[6] Тбілісі жадае, кабГрузію называлі Георгіяй Civil Georgia

[7] Japan to use English name for Georgia, not Russian Архівавана 15 лютага 2018. The Japan Times

[8] Georgia on His Mind: Republic’s Ambassador Demands Hebrew Name Change Гаарец

[9] Главы Литвы обещают использовать новое название Грузии, Delfi

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]