Арганізацыя беларускіх нацыяналістаў
| Арганізацыя беларускіх нацыяналістаў | |
|---|---|
| АБН | |
| Лідар | Янка Станкевіч |
| Дата заснавання | 1940 год |
| Дата роспуску | 1943—1944 гады |
| Штаб-кватэра | Варшава (спачатку) |
| Ідэалогія | беларускі нацыяналізм |
| Саюзнікі і блокі | Армія Краёва |
| Колькасць членаў | да 500 чалавек |
Арганізацыя беларускіх нацыяналістаў (АБН) — беларуская нелегальная канспірацыйная арганізацыя, мэтай якой было адраджэнне беларускай дзяржаўнасці хаця б у межах супольнай беларуска-польскай федрацыі. Таксама вядомая пад назвай Партыя беларускіх нацыяналістаў (ПБН)[1].
Дзейнасць
[правіць | правіць зыходнік]Арганізацыя была створаная ў 1940 годзе ў Варшаве, як нелегальная. Летам 1941 года перанесла сваю дзейнасць у Беларусь. Паводле некаторых звестак, у 1942 годзе АБН налічвала 500 чалавек. На яе чале стаяў Цэнтральны Камітэт. Старшыня ЦК АБН — Янка Станкевіч.
АБН вяла перамовы з польскай падпольнай Арміяй Краёвай аб супрацоўніцтве, «польска-беларускай федэрацыі» і нават аб стварэнні беларуска-польскіх партызанскіх аддзелаў. Аднак кантакты з польскім супрацівам не далі ніякага выніку.
У 1943 годзе АБН увайшла ў падпольнае Беларускае нацыянальна-дэмакратычнае аб’яднанне (БНДА) ды была ў ім галоўнай сілай. Дагэтуль невядома, чым займаліся АБН і БНДА, акрамя кантактаў з польскім падполлем. Пасля гібелі ў снежні 1943 года ў Менску Вацлава Іваноўскага і выезду ў Чэхію Янкі Станкевіча, АБН-БНДА фактычна спыніла сваё існаванне. Многія сябры арганізацыі, якія працавалі ў грамадзянскай адміністрацыі і школьніцтве, летам 1944 года падаліся на Захад. Тыя нешматлікія, што засталіся на Бацькаўшчыне, маглі далучыцца да руху супраціўлення, які арганізоўвала Беларуская незалежніцкая партыя.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Зноскі
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Арганізацыя Беларускіх Нацыяналістаў // Беларускі нацыяналізм: Даведнік / Укладальнік Пятро Казак. — Менск: Голас Краю, 2001. — 46 с.