Перайсці да зместу

Бярэзіна (прыток Нёмана): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Агульнае: дапаўненне, вікіфікацыя
Liashuta (размовы | уклад)
 
(Не паказана 16 прамежкавых версій 7 удзельнікаў)
Радок 1: Радок 1:
{{значэнні|Спасылка=Бярэзіна (значэнні)}}
{{Рака
{{Рака2
| назва = Заходняя Бярэзіна
|Назва = Бярэзіна
| родная назва =
|Арыгінальная назва =
| выява = Western Byarezina.JPG
|Выява = Western Byarezina.JPG
| велічыня = <!--Default 288 px-->
|Подпіс = каля [[Калдыкі|в. Калдыкі]]
| тлумачэнне = Заходняя Бярэзіна
|Карта =
| выток = каля [[Вёска Калдыкі|в. Калдыкі]]
| вусце = [[Нёман]]
|Подпіс карты =
| краіны =
|Даўжыня = 226
| даўжыня = 226
|Плошча басейна = 4000
|Басейн =
| вышыня вытоку = 300
|Басейн рэк =
| вышыня вусця =
| расход вады = 30
|Расход вады = 30
| вадазбор = 4000
|Месца вымярэння = у вусці
| карта =
|Выток =
|Месцазнаходжанне вытоку=
| велічыня карты = <!--Default 288 px-->
|Вышыня вытоку = 300
| тлумачэнне карты=
|s_lat_dir =N |s_lat_deg = 54|s_lat_min = 04|s_lat_sec = 13.7
| commons =
|s_lon_dir =E |s_lon_deg = 27|s_lon_min = 06|s_lon_sec = 04.9
|Вусце =
|Месцазнаходжанне вусця = [[Нёман]]
|Вышыня вусця =
|m_lat_dir =N |m_lat_deg = 53|m_lat_min = 48|m_lat_sec = 21.5
|m_lon_dir =E |m_lon_deg = 25|m_lon_min = 59|m_lon_sec = 02.2
|Ухіл ракі = 0,8
|Краіна = Беларусь
|Рэгіён =
|Раён =
|Катэгорыя на Вікісховішчы =
}}
}}
'''Бярэ́зіна''' ці '''Захо́дняя Бярэ́зіна''' — рака ў [[Гродзенская вобласць|Гродзенскай]] і [[Мінская вобласць|Мінскай]] абласцях [[Беларусь|Беларусі]], правы прыток ракі [[Нёман]]. Даўжыня — 226 км. Вадазбор — 4 тыс. км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці — 30 м³/с. Агульнае падзенне — 172 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні — 0,8 [[праміля|‰]].


== Гідраграфія ==
{{значэнні|Спасылка=Бярэзіна, значэнні}}
Пачынаецца каля вёскі [[Бортнікі (Маладзечанскі раён)|Бортнікі]] [[Маладзечанскі раён|Маладзечанскага раёна]], на вышыні 300 м над узроўнем мора, працякае ў [[Валожынскі раён|Валожынскім]] і [[Іўеўскі раён|Іўеўскім]] раёнах. Мясцовае суднаходства ад вёскі [[Бакшты (Іўеўскі раён)|Бакшты]] (за 45 км ад вусця) — у перыяд высокай вады.
__NOTOC__
'''Бярэзіна''' ці '''Заходняя Бярэзіна''' — рака ў [[Гродзенская вобласць|Гродзенскай]] і [[Мінская вобласць|Мінскай]] абласцях [[Беларусь|Беларусі]], правы прыток ракі [[Рака Нёман|Нёман]]. Даўжыня - 226 км. Вадазбор - 4 тыс. км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці - 30 м³/с. Агульнае падзенне - 172 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні - 0,8 [[праміля|‰]].


[[Даліна]] выразная, яе шырыня ў верхняй частцы 0,5—3 км, ніжэй вёскі [[Забрэззе]] 2—3 км. [[Пойма]] нізкая, асушаная, месцамі ўзгорыстая, шырыня ў вярхоўі 0,2 — 0,5 км, на астатніх участках ад 0,3 да 3 км. У пойме ракі [[Бярэзінскае балота]]<ref name="bel3">{{Крыніцы/БелЭн|3к}}</ref>. Рэчышча моцназвілістае, шырыня ракі ў межань у вярхоўі 5—20 м, у сярэдняй і ніжняй плыні 20—35 м, паблізу вусця да 50 м.
== Асноўныя прытокі ==
'''Справа''': [[Рака Цвецень|Цвецень]], [[Рака Краўлянка|Краўлянка]], [[Рака Альшанка|Альшанка]], [[Рака Чарніца, прыток Бярэзіны, басейн Нёмана|Чарніца]], [[Рака Чапунька|Чапунька]]. '''Злева''': [[Рака Іслач|Іслач]], [[Рака Волка, прыток Заходняй Бярэзіны|Волка]].


Заходняя Бярэзіна на ўчастку Гародзькі—[[Сакаўшчына]] праразае знешнюю граду Ашмянскага ўзвышша. У сярэдняй плыні на рацэ [[Сакаўшчынскае вадасховішча]]. Амаль усе прытокі Заходняй Бярэзіны каналізаваныя. У басейне ракі каля 20 каналаў даўжынёй больш за 5 км (агульная даўжыня больш за 150 км).
== На рацэ ==
'''Зоны адпачынку''': Барок (12 км на поўнач ад [[Горад Маладзечна|г. Маладзечна]])


=== Асноўныя прытокі ===
== Агульнае ==
'''Справа''': [[Ластаянка]], [[Цвецень]], [[Краўлянка]], [[Альшанка (рака)|Альшанка]], [[Чарніца (прыток Бярэзіны, басейн Нёмана)|Чарніца]], [[Чапунька]]. '''Злева''': [[Іслач (рака)|Іслач]], [[Волка (прыток Заходняй Бярэзіны)|Волка]], [[Дубіна (прыток Заходняй Бярэзіны)|Дубіна]].
Пачынаецца каля вёскі [[Бортнікі (Маладзечанскі раён)|Бортнікі]] [[Маладзечанскі раён|Маладзечанскага раёна]], на вышыні 300 м над узроўнем мора, працякае ў [[Валожынскі раён|Валожынскім]] і [[Іўеўскі раён|Іўеўскім]] районах. Мясцовае суднаходства ад вёскі [[Бакшты (Іўеўскі раён)|Бакшты]] (за 45 км ад вусця) — у перыяд высокай вады. Амаль усе прытокі Заходняй Бярэзіны каналізаваныя. У басейне ракі каля 20 каналаў даўжынёй больш за 5 км (агульная даўжыня больш за 150 км).


== На рацэ ==
Найвышэйшы ўзровень разводдзя ў верхнім і сярэднім цячэнні ў канцы сакавіка, у ніжнім — у пачатку красавіка. Замярзае ў 2-й палове снежня, крыгалом у сярэдзіне сакавіка. У сярэдняй плыні на рацэ [[Сакаўшчынскае вадасховішча]].
Зона адпачынку Барок (12 км на поўдзень ад [[Маладзечна|г. Маладзечна]]). [[Заходняя Бярэзіна (геаграфічная станцыя)|Геаграфічная станцыя БДУ]].


== Зноскі ==
[[Даліна]] выразная, яе шырыня ў верхняй частцы 0,5—3 км, ніжэй вёскі [[Гародзькі]] 3—4 км. [[Пойма]] нізкая, асушаная, месцамі ўзгорыстая, шырыня ў вярхоўі 0,2 — 0,5 км, на астатніх участках ад 0,3 да 3 км. У пойме ракі [[Бярэзінскае балота]]<ref name="bel3">{{Крыніцы/БелЭн|3к}}</ref>.
{{крыніцы}}


== Літаратура ==
Рэчышча моцназвілістае, шырыня ракі ў межань у вярхоўі 5—20 м, у сярэдняй і ніжняй плыні 20—35 м, паблізу вусця да 50 м.
* {{Крыніцы/БелЭн|3|Бярэ́зіна, Заходняя Бярэзіна||414|}}

* {{крыніцы/Блакітная|Бярэ́зіна, Заходняя Бярэзіна|83—84}}
== Крыніцы ==
* {{крыніцы/ЭПБ|1|Бярэ́зіна, Заходняя Бярэзіна|Шэка Н. Дз.|381}}

*{{Крыніцы/РэсВодСССР|5|1-2}}
* {{Крыніцы/РэсВодСССР|5|1-2}}
*{{Крыніцы/ПрырБел}}
* {{Крыніцы/ПрырБел}}
*{{Крыніцы/Блакітная}}
* {{Крыніцы/ВодКадастр}}
*{{Крыніцы/ВодКадастр}}


{{Нёман}}
{{Нёман}}
{{Бібліяінфармацыя}}

{{DEFAULTSORT:Заходняя Бярэзіна}}
[[Катэгорыя:Рэкі Гродзенскай вобласці]]
[[Катэгорыя:Рэкі Мінскай вобласці]]
[[Катэгорыя:Прытокі Нёмана]]
[[Катэгорыя:Прытокі Нёмана]]
[[Катэгорыя:Рэкі Маладзечанскага раёна]]
[[Катэгорыя:Рэкі Маладзечанскага раёна]]
[[Катэгорыя:Рэкі Валожынскага раёна]]
[[Катэгорыя:Рэкі Валожынскага раёна]]
[[Катэгорыя:Рэкі Іўеўскага раёна]]
[[Катэгорыя:Рэкі Іўеўскага раёна]]
[[Катэгорыя:Басейн Заходняй Бярэзіны| ]]

Актуальная версія на 16:43, 7 жніўня 2024

Бярэзіна
каля в. Калдыкі
Характарыстыка
Даўжыня 226 км
Басейн 4 000 км²
Расход вады 30 м³/с (у вусці)
Вадацёк
Выток  
 • Вышыня 300 м
 • Каардынаты 54°04′13,70″ пн. ш. 27°06′04,90″ у. д.HGЯO
Вусце Нёман
 • Месцазнаходжанне Нёман
 • Каардынаты 53°48′21,50″ пн. ш. 25°59′02,20″ у. д.HGЯO
Ухіл ракі 0,8 м/км
Размяшчэнне
Водная сістэма Нёман → Балтыйскае мора

Краіна
physical
Бярэзіна (прыток Нёмана)
Бярэзіна (прыток Нёмана)
— выток, — вусце
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Бярэ́зіна ці Захо́дняя Бярэ́зіна — рака ў Гродзенскай і Мінскай абласцях Беларусі, правы прыток ракі Нёман. Даўжыня — 226 км. Вадазбор — 4 тыс. км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці — 30 м³/с. Агульнае падзенне — 172 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні — 0,8 .

Пачынаецца каля вёскі Бортнікі Маладзечанскага раёна, на вышыні 300 м над узроўнем мора, працякае ў Валожынскім і Іўеўскім раёнах. Мясцовае суднаходства ад вёскі Бакшты (за 45 км ад вусця) — у перыяд высокай вады.

Даліна выразная, яе шырыня ў верхняй частцы 0,5—3 км, ніжэй вёскі Забрэззе 2—3 км. Пойма нізкая, асушаная, месцамі ўзгорыстая, шырыня ў вярхоўі 0,2 — 0,5 км, на астатніх участках ад 0,3 да 3 км. У пойме ракі Бярэзінскае балота[1]. Рэчышча моцназвілістае, шырыня ракі ў межань у вярхоўі 5—20 м, у сярэдняй і ніжняй плыні 20—35 м, паблізу вусця да 50 м.

Заходняя Бярэзіна на ўчастку Гародзькі—Сакаўшчына праразае знешнюю граду Ашмянскага ўзвышша. У сярэдняй плыні на рацэ Сакаўшчынскае вадасховішча. Амаль усе прытокі Заходняй Бярэзіны каналізаваныя. У басейне ракі каля 20 каналаў даўжынёй больш за 5 км (агульная даўжыня больш за 150 км).

Асноўныя прытокі

[правіць | правіць зыходнік]

Справа: Ластаянка, Цвецень, Краўлянка, Альшанка, Чарніца, Чапунька. Злева: Іслач, Волка, Дубіна.

Зона адпачынку Барок (12 км на поўдзень ад г. Маладзечна). Геаграфічная станцыя БДУ.

  1. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3.
  • Бярэ́зіна, Заходняя Бярэзіна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — С. 414. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
  • Бярэ́зіна, Заходняя Бярэзіна // Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — С. 83—84. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
  • Шэка Н. Дз. Бярэ́зіна, Заходняя Бярэзіна // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 381. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
  • Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1–2. – Л., 1971.
  • Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил. (руск.)
  • Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год). — Мн.: Министерство природных ресурсов и охраны окружающей среды, 2005. — 135 с.