Tataramon na Tetum
Tetum | |
---|---|
Lia-Tetun | |
Subong sa | Sulnupan na Timor, Subangan na Timor |
Subong na mga parataram | 500,000, kadaklan sa Indonesya (2010–2011)[1] 50,000 L2-mga parataram sa Indonesya asin Subangan na Timor |
Austronesyo
| |
Mga Diyalekto |
|
Opisyal na kamugtakan | |
Opisyal na tataramon sa | East Timor |
Binistado kan minoridad tataramon sa | |
Mga kodigo nin tataramon | |
ISO 639-2 | tet |
ISO 639-3 | tet |
Glotologo | tetu1245 |
Distribusyon sa Subangan na Timor kan Tetum Belu (sulnupan) asin an Tetum Terik (sur-subangan). Dae pigpapahiling an mayoridad kan mga parataram nin Tetun, na nag-eerok sa sulnupan na Timor. |
Tetun Prasa | |
---|---|
Tetun Dili | |
Tétum Praça | |
Subong sa | Subangan na Timor |
Subong na mga parataram | 390,000 (2009)[1] Saklaw sa Subangan na Timor bilan L2 |
Pigbaseng-Tetun kreole | |
Latin (Alpabetong Tetum) | |
Opisyal na kamugtakan | |
Opisyal na tataramon sa | Subangan na Timor |
Sa regulasyon kan | National Institute of Linguistics |
Mga kodigo nin tataramon | |
ISO 639-3 | tdt |
Glotologo | tetu1246 |
Distribusyon kan inang-dilang mga parataram nin Tetum Prasa sa Subangan naTimor | |
An tataramon na Tetum (o,Tetun) sarong Austronesyong tataramon, sarong nasyunal na tataramon asin sarò sa duwang opisyal na mga tataramon kan Subangan na Timor. Nagkapira sa mga diyalekto kaini naimpluwensyahan nanggad kan Portuges, an ibang opisyal na tataramon kan nasyon, orog na sa saindang bokabularyo, alagad patin sa saindang gramatika.
An Tetum na tataramon duwa an mayor na porma:
- Tetum Terik,ini mas tal na porma, mas naiiba an mga katagang komun na gamit, dikit an impluensya kan dayo, asin iba sa gramatika.
- Tetum/n Prasa (saod) Tetum na naggikan sa katagang praça na Portuges boot sabihon sentro) Tetum/n Dili (huli ta lakopan an gamit kaini sa kabesera nin Dili). Ini daa an tunay na creole ta grabe an impluensya igdi kan Portuges, na nagtalubo sa Dili kan panahon nin kolonya ta an mga parataram kan Tetum nakiramas sa mga Portuges na misyonero, mga negosyante asin mga administrador. Sa Timor-Leste an Tetun Dili tinataram kan dakulon na tawo komo ikaduwang lenggwahe ninda.
Kun mayo nin pagkasurumpongan sa enot na panahon, an Tetum Terik asin Tetun Dili dai man magkakasinarabotan na tataramon, huli kan kadakul-dakul an mga katagang sinublian sa Portuges ginagamit sa Tetun Dili.[2] Laen kan pinasimpleng parte kan gramatika, an Tetun Dili nadarang marhay sa bokabularyo asin maski ngani sa gramatika kan Portuges, an saro pang lenggwahe nasyonal kan Timor-Leste.
Mga Toltolan
[baguhon | baguhon an source]