Jump to content

Monako

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Prinsipado nin Monako

Principauté de Monaco
Principatu de Munegu
Flag of Monako
Flag
Coat of arms
Motto: Deo Juvante
(Latin: Sa Tabang kan Dios)
Location of Monako
KapitolyoMonaco1
Pinakadakulang Most populated quartierMonte Carlo
Mga opisyalmenteng tataramonPranses
PanggogobyernoConstitutional monarchy
(Principality)
Independence
Hiwas
• Total
1.95 km2 (0.75 sq mi) (193rd)
• Tubig (%)
0.0%
Populasyon
• 2006 pigtatantya
35,656 (210th)
• 2000 sensus
32,020
• Densidad
18,285/km2 (47,357.9/sq mi) (1st)
GDP (PPP)pigtatantyang 2000 
• Kabuuhan
$870 million (177th)
• Kada capita
$27,000 (24th)
HDI (2003)NA
Error: Dae balidong halaga nin HDI · unranked
KurensiyaEuro (EUR)
Time zoneUTC+1 (CET)
• Summer (DST)
UTC+2 (CEST)
Kodigo nin pag-aapod377
Internet TLD.mc
1Monaco is a city-state.
Wagayway kan Monako

An Monako (sa Ingles: Monaco), opisyalmente inaapod na Prinsipado nin Monako (Pranses: Principauté de Monaco; Monégasque: Principatu de Múnegu; Italyano: Principato di Monaco; Occitan: Principat de Mónegue) sarong soberanong estadong-siyudad sa Côte d'Azur. Kadolon kaini sa tolong banda niya an Pransya mansana, asin an sentro niya 16 km (9.9 mi) an rayo' sa Italya. May hiwas siyang 1.98 km2 (0.76 sq mi) asin may populasyon na 35,986 katawo sa taon na ining 2011. An Monako may pinakahalangkaw na GDP sa $215,163 asin iyo an pinakadusok sa tawo sa bilog na kinaban. Ini man an may pinakahalawig na rekord sa pag'edad, na naabot 90ng taon asin an may pinakahababang rata sa mayo nin trabaho. Kan an Pwerto Hercule pinalakbang, an total na hiwas kan Monako nagin 2.05 km² (0.80 sq mi), asin igwa pa nganeng plano na palakbangon an distrito nin Fontvieille, maghahale an dagang itatambak sa Dagat Mediterraneo.

An Monako sarong prinsipado na may gobyernong sa pormang monarkiyang konsitusyonal asin si Prinsipe Alberto II an pamayo kan estado. An Harong nin Grimaldi namoon sa Monako poon pa kan 1297; an soberaniya niya opisyalmente pinagbisto sa Tratadong Franco-Monako kan 1861. Dawa ngane an Monako sarong independienteng estado asin may sadiring sinusunod na pulitika eksteryor, responsibilidad man giraray kan Pransya an magpangataman kan depensa nasyunal kan Monako.

An Monako iyo an ikaduwang pinakasadit na estado sa kinaban; an Vatican an mas sadit totoo. Ini man an pinakasadit na monarkiya. An estado saro sana an munisipalidad o komyun. Mayong pagkaiba sa geograpiya an estado asin an siyudad kan Monako pero an responsibilidad sa gobyerno sa lebel nin estado iba man sa lebel nin siyudad. Susog sa konstitusyon kan 1911, an prinsipado binabanga sa tolong komyun:

  • Monako (Monako-Ville), an lumang siyudad yaon sa magapong rawis na naoldot paMediterraneo, na inapod na Gapo nin Monako, o Le Rocher, kun saen namomogtak an palasyo;
  • Monte Carlo, an prinsipal na residensya asin resort asin yaon igdi an Monte Carlo Casino sa bandang subangan asin norte-subangan;
  • La Condamine, an norte-subangan na seksyon kaiba na diyan an pwerto, an Pwerto Hercule

Kataytayan nin mga ladawan

[baguhon | baguhon an source]

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]