Borneo
 | An artikulong ini dai nagsasambit nin ano man na ikatolong partidong ginonoan o ginikanan. Tabangi tabì na mapakarhay ining artikulo sa paagi kan pagdugang nin katobod-tobod na ginonoan. An mga materyal na dai napatotoohan pwedeng kwestyonon asin halion. (Mayo 2008) |
Borneo an ikatolong pinaká dakolang isla sa kinàban. Igwa ining sokol na 743,330 km² (287,000 m²), asin namómogták sa sentro kan Malay archipelago asin Indonesya. Parte ini kan rehiyon Sur-subangan na Asya. Nababangâ an isla kan tolong nacion: an Indonesia, Malaysia asin Brunei.
Sa Indonesia, Kalimantan an apod digdi. An Subangan na Malasya o an Malaysian Borneo iyo an mga Estados kan Sabah asin Sarawak.
Heograpiya
[baguhon | baguhon an source]Napapalibotan kan South China Sea sa norte asin norte-sulnupan, an Dagat Sulu sa norte-subangan, an Dagat Celebes asin an Makassar Strait sa subangan, asin an Dagat Java asin Karimata Strait sa sur.
Sa sulnopan kan Borneo iyo an Malay Peninsula asin Sumatra. Sa sur iyo an isla kan Java. Sa subangan iyo an isla kan Sulawesi (Celebes). Sa norte-subangan iyo an Filipinas.
An pinakáhalangkaw na punto kan Borneo iyo an Bukid Kinabalu sa Sabah, Malaysia, may langkaw na 4,095 m (13,435 ft) ibabaw na pantay dagat. Ini an ikatolong pinakáhalangkaw na isla sa kinàban.
An pinakámahiwas na kasalogan iyo an Salog Kapuas, may poco mas o minus 1,143 km, an pinakáhalabang salog sa Indonesia, an Salog Rajang sa Sarawak na may 563 km na pinakánhalabâ sa Malaysia, an Salog Barito halos 880 km an labâ asin an Salog Mahakam halos 980 km an lâba.
Bistado man an isla sa extensive cave systems kaini. An mga klaradong tubig kweba kaini sarô sa mga pinaká halabang salog sa irarom kan dagâ sa kinàban. An Deer cave pinaghunang pinaká dakolang kweba sa kinàban na harong kan sobra sa 3 milyon na mga paniki asin guano na sobra sa 100 metros an langkaw.