Ҡаты есем

Модель расположения атомов в кристалле твёрдого тела

Ҡалып:Механика сплошных сред Твёрдое тело — это одно из четырёх агрегатных состояний вещества, отличающееся от других агрегатных состояний (жидкости, газов, плазмы) стабильностью формы и характером теплового движения атомов, совершающих малые колебания около положений равновесия.

Ҡаты есемдәрҙе кристалл һәм аморф есемдәргә айырып йөрөтәләр. Физиканың ҡаты есемдәрҙең составын һәм эске төҙөлөшөн өйрәнеүсе бүлеге ҡаты есемдәр физикаһы тип йөрөтөлә. Ҡаты есемдең тәьҫир , йә иһә хәрәкәт ваҡытында формаһы үҙгәреүҙе айырым фән - ҡаты (деформацияланыусы) есем механикаһы өйрәнә. Абсолют ҡаты есемдең хәрәкәте менән өсөнсө фән- ҡаты есем кинематикаһы шөғөлләнә.

Кешеләр эшләгән техник ҡоролмаларҙа ҡаты есемдең төрлө сифаттары иҫәпкә алып, ҡулланыла . В прошлом твёрдое тело применялось как конструкционный материал Элек ҡаты есем конструкцияға яраҡлы материал итеп файҙаланылған һәм уны ҡулланғанда тәү сиратта уның һиҙелеп торған механик сифаттарын - ҡатылығын, массаһын, йомшаҡлығы-үҙлелеген (пластичность),һығылмалығын, муртлыҡ- ыуалыусанлығын иҫәпкә алғандар . В современном мире применение твёрдого тела основывается также на физических свойствах, которые зачастую обнаруживаются только при лабораторных исследованиях Хәҙер ҙә донъяла ҡаты есемде ҡулланғанда уның физик сифаттарын иҫәпкә алалар, ләкин улар күп ваҡытта лабораторияла тикшеренеүҙәр һөҙөтәһендә генә асыҡлана .

Тасуирлама

Схематическое изображение атомной структуры неупорядоченного аморфного (слева) и упорядоченного кристаллического (справа) твёрдого тела.