çay

Azərbaycan dili

İsim

İsim	Tək	Cəm
[1] çay
[2] çay
Adlıq halı	çay	çaylar
Yiyəlik halı	çayın	çayların
Yönlük halı	çaya	çaylara
Təsirlik halı	çayı	çayları
Yerlik halı	çayda	çaylarda
Çıxışlıq halı	çaydan	çaylardan

azərbaycanca: çay [1]

Kiril əlifbası : чај

Ərəb əlifbası: چای

Mənalar :^[1]http://azerdict.com/izahli-luget/çay

↑
1. (Botanika, bitkilər) Qurudulmuş yarpaqlarından ətirli içki hazırlanan həmişəyaşıl ağac və ya kol. Çay kolu. Çay plantasiyası.
2. Həmin bitkinin ətirli içki hazırlamaq üçün xüsusi surətdə qurudulmuş yarpaqları.
3. (içki) Həmin yarpaqlardan dəmlənib hazırlanan ətirli içki. Şirin çay. Tünd çay. – Barışdırmaq rəsmini tamam edəndən sonra qonaqlar şüru elədilər çay içməyə. Ə.Haqverdiyev. Əsmər xala bir stəkan çay süzüb qabağına qoydu. Q.İlkin. // Müxtəlif bitkilərdən, ədviyyatdan dəmlənib hazırlanan içki, yaxud çayı əvəz edən hər hansı bir surroqat. Kəklikotu çayı. Zəncəfil çayı. – [İbrahim:] Bala, yoxsa sənə soyuq dəyib, sənin üçün bu saat darçın çayı bişirərəm. Ə.Haqverdiyev.
4. Çay içmə, çay süfrəsi. Çaya dəvət etmək. – Çaydan sonra Nənəxanım Yetərlə çarşaba bürünüb, qız axtarmağa getdilər. Çəmənzəminli. Bir yerdə çay içdik, çaydan sonra mən yatdım. Ə.Haqverdiyev.

azərbaycanca: çay [2]

^[1]http://azerdict.com/izahli-luget/çay

↑
1. Öz hövzələrinə düşən atmosfer yağıntılarından və ya bulaqlardan qidalanan və özü əmələ gətirdiyi yataqla axan çoxlu və fasiləsiz təbii su axını. Çayın sahili. Çayla başıaşağı üzmək. Çay üzərində körpü. – Hindistanda Qanq çayı bizim Kür çayından çox böyükdür. C.Məmmədquluzadə. ◊ Çay gəlməmiş (çaya çatmamış) çırmanmaq (soyunmaq) – vaxtından çox qabaq bir işi görməyə hazırlanmaq, tələsmək. Gözümüz o qədər qorxudulub ki; “Hələ çay gəlməmiş çırmanmışıq biz”. B.Vahabzadə. Çaya susuz aparıb, susuz gətirmək – çox hiyləgər, bic, zirək adam haqqında. Çayda balıq sövdası – həyata keçməsi qeyri-mümkün və ya şübhəli olan bir şey haqqında. ...çayda üzüaşağı (çayaşağı) axıdım, üzüyuxarı (çayyuxarı) axtarım – qarğış və ya istehza ifadəsi. [Xırdaxanım:] Sənin kimi kişini çayaşağı axıdım, çayyuxarı axtarım.. N.Vəzirov. [Telli Yazgülə:] Elə alimi çayda üzüaşağı axıdıb, üzüyuxarı axtarım. Ə.Məmmədxanlı.

Əski əlifba:

چای [1

قورودولموش یارپاق‌لارین‌دان اتیرلی ایچکی حاضرلانان همیشیاشیل آغاج و یا کول. چای کولو. چای پلانتاسیاسی
همین بیتکی‌نین اتیرلی ایچکی حاضرلاماق اوچون خصوصی صورتده قورودولموش یارپاق‌لاری
همین یارپاق‌لاردان دملنیب حاضرلانان اتیرلی ایچکی. شیرین چای. توند چای. – باریش‌دیرماق رسمینی تامام ائدن‌دن سونرا قوناق‌لار شورو ائله‌دی‌لر چای ایچمه‌یه. ا.هاقوئردیئو. اسمر خالا بیر ایستکان چای سوزوب قاباغینا قویدو. ق.ایلکین. // موختلیف بیتکی‌لردن، ادویات‌دان دملنیب حاضرلانان ایچکی، یاخود چایی اوز ائدن هر هانسی بیر سورروقات. ککلیکوتو چایی. زنجفیل چایی. – [ایبراهیم:] بالا، یوخسا سنه سویوق دییب، سنین اوچون بو ساعت دارچین چایی بیشیررم. ا.هاقوئردیئو
چای ایچمه، چای سوفره‌سی. چایا دعوت ائتمک. – چای‌دان سونرا ننخانیم یئترله چارشابا بورونوب، قیز آختارماغا گئتدی‌لر. چمنزمین‌لی. بیر یئرده چای ایچدیک، چای‌دان سونرا من یاتدیم. ا.هاقوئردیئو

چای [2

اؤز هؤوزه‌لرینه دوشن آتموسفئر یاغینتی‌لارین‌دان و یا بولاق‌لاردان قیدا‌لانان و اؤزو عمله گتیردیگی یاتاقلا آخان چوخ‌لو و فاسیله‌سیز طبیعی سو آخینی. چایین ساحلی. چایلا باشیاشاغی اوزمک. چای اوزرینده کؤرپو. – هیندیستاندا قانق چایی بیزیم کور چایین‌دان چوخ بؤیوک‌دور. ج.مممدقولوزاده. ◊ چای گلممیش (چایا چاتمامیش) چیرمانماق (سویونماق) – واختین‌دان چوخ قاباق بیر ایشی گؤرمه‌یه حاضرلانماق، تلسمک. گؤزوموز او قدر قورخودولوب کی؛ “هله چای گلممیش چیرمانمیشیق بیز”. ب.واهاب‌زاده. چایا سوسوز آپاریب، سوسوز گتیرمک – چوخ حیله‌گر، بیج، زیرک آدام حاقیندا. چایدا بالیق سؤوداسی – حیاتا کئچمه‌سی قئیری-مومکون و یا شوبهه‌لی اولان بیر شئی حاقیندا. ...چایدا اوزواشاغی (چایاشاغی) آخیدیم، اوزویوخاری (چاییوخاری) آختاریم – قارغیش و یا ایستئهزا ایفاده‌سی. [خیرداخانیم:] سنین کیمی کیشینی چایاشاغی آخیدیم، چاییوخاری آختاریم.. ن.وزیروو. [تئل‌لی یازگوله:] ائله عالیمی چایدا اوزواشاغی آخیدیب، اوزویوخاری آختاریم. ا.مممدخان‌لی

Dünya xalqlarının dillərində

Tərcümələr :

Hind-Avropa dil ailəsi: Alman qrupu

ingiliscə: tea ^(en) [1], river ^(en) [2]
norveçcə: te ^(no)[1];elv ^(no) [2]
almanca: [[ | ]] ^(de)
isveçcə: te ^(sv)[1];flod ^(sv),å ^(sv)[2]
niderlandca: thee ^(nl)[1];rivier ^(nl)[2]
limburqca: [[ | ]] ^(li)
islandca: te ^(is)[1];á ^(is),fljót ^(is)[2]
afrikaans: tee ^(af)[1];rivier ^(af)[2]
frizcə: [[ | ]] ^(fy)
danimarkaca: te ^(da) [1]; flod ^(da), å ^(da) [2]
qədim ingiliscə: [[ | ]] ^(ang)
aşağı almanca: [[ | ]] ^(nds)
yeni norveçcə: [[ | ]] ⁽ⁿⁿ⁾
farercə: [[ | ]] ^(fo)
idiş: [[ | ]] ^(yi)
lüksemburqca: [[ | ]] ^(lb)

Hind-Avropa dil ailəsi: Roman qrupu

fransızca: thé ^(fr) [1], rivière ^(fr) [2], fleuve ^(fr) [2]
portuqalca: chá ^(pt) [1], rio ^(fr) [2]
italyanca: tè‎ ^(it)
ispanca: té ^(es) [1], río ^(es) [2]
rumınca: ceai ^(ro)[2];râu ^(ro)[2]
qalisiyaca: té ^(gl)[1];río ^(gl)[2]
katalanca: te ^(ca)[1],riu ^(ca)[2]
siciliyaca: [[ | ]] ^(scn)
oksitanca: tè ^(oc)
latınca: thea ^(la)
asturiyaca: [[ | ]] ^(ast)
korsikaca: [[ | ]] ^(co)
araqonca: [[ | ]] ^(an)

Hind-Avropa dil ailəsi: Baltik qrupu

litvaca: [[ | ]] ^(lt)[1];upė ^(lt)[2]
latışca: tēja ^(lv)[1];upe ^(lv)[2]

Hind-Avropa dil ailəsi: Slavyan qrupu

rusca: чай ^(ru) [1], река ^(ru) [2]
polyakca: herbata ^(pl) [1], rzeka ^(pl) [2]
ukraynaca: чай ^(uk)[1];ріка ^(uk)[2]
bolqarca: чай ^(bg) [1], река ^(bg) [2]
serbcə: чај ^(sr)[1]
çexcə: čaj ^(cs)[1];řeka ^(cs)[2]
xorvatca: čaj ^(hr)[1],rijeka ^(hr)[2]
slovencə: čaj ^(sl)
slovakca: čaj ^(sk)[1];rieka ^(sk)[2]
kaşubca: [[|]] ^(csb)
belarusca: чай ^(be)[1];рака ^(be)[2]
makedonca: чај ^(mk)[1];река ^(mk)
serb-xorvatca: [[ | ]] ^(sh)
boşnakca: [[ | ]] ^(bs)

Ural-Altay dil ailəsi: Baltık-Fin-Uqor qrupu

fincə: tee ^(fi)[1];joki ^(fi)[2]
macarca: tea ^(hu)[1];folyó ^(hu)[2]
estonca: [[ | ]] ^(et)

Dravid dil ailəsi

tamilcə: [[ | ]] ^(ta)
kannadaca: [[ | ]] ^(kn)
malayalamca: [[ | ]] ^(ml)
teluquca: [[ | ]] ^(te)

Çin-Tibet dilləri ailəsi: Sinik (Çin) qrupu

çincə: 茶 ^(zh) [1], 河 ^(zh), 小河 ^(zh) [2]
min-nan: tê ^(zh-min-nan) [1]

Mon-Xhmer dil ailəsi

vyetnamca: sông ^(vi)
kxmercə: ទន្លេ ^(km) [2]
monca: ကြုၚ် ^(mnw) (krɜŋ) [2]

Hind-Avropa dil ailəsi: Yunan qrupu

yunanca: τσάι ^(el) [1], ποταμός ^(el) [2]

Tay-Kaday dil ailəsi

tayca: [[ | ]] ^(th)
laosca: [[ | ]] ^(lo)
çjuanca: [[ | ]] ^(za)
taylıca: ᦋᦱ ^(khb) [1]
şimali tayca: [[ | ]] ^(nod)

Hind-Avropa dil ailəsi: İran qrupu

kürdcə: [[ | ]] ^(ku)
farsca: چاى ^(fa)[1]
puştunca: رود ^(ps) [2]
tacikcə: чой ^(tg) [1]; дарё ^(tg), рӯд ^(tg) [2]

Ural-Altay dil ailəsi: Koreya qrupu

koreyaca: [[ | ]] ^(ko) ()

Ural-Altay dil ailəsi: Yapon qrupu

yaponca: [[ | ]] ^(ja)

Sunda-Sulaves dil ailəsi

indonezcə: teh ^(id)[1];sungai ^(id)[2]
malayca: [[ | ]] ^(ms)[1];sungai ^(ms)[2]
sundca: [[ | ]] ^(su)
yavaca: [[ | ]] ^(jv)
çamorroca: [[ | ]] ^(ch)

Afro-Asiyatik dil ailəsi

ərəbcə: [[ | ]] ^(ar)
ivritcə: נהר ^(he)[2]
amharca: [[ | ]] ^(am)
hausca: [[ | ]] ^(ha)
somalicə: [[ | ]] ^(so)
maltaca: [[ | ]] ^(mt)
afarca: dahara ^(aa)[2]
oromoca: [[ | ]] ^(om)
tiqrinyaca: [[ | ]] ^(ti)

Hind-Avropa dil ailəsi: Hind qrupu

urduca: چاٸے ^(ur)[1]دريا ^(ur)[2]
hindcə: नदी ^(hi);चाय ^(hi)
sindhicə: [[ | ]] ^(sd)
qucaratca: [[ | ]] ^(gu)
sinhalaca: [[ | ]] ^(si)
marathicə: [[ | ]] ^(mr)
nepalca: [[ | ]] ^(ne)
pəncabca: [[ | ]] ^(pa)
maldivcə: [[ | ]] ^(dv)
benqalca: [[ | ]] ^(bn)
sanskritcə: [[ | ]] ^(sa)
assamca: [[ | ]] ^(as)
palicə: [[ | ]] ^(pi)
kəşmircə: [[ | ]] ^(ks)
oriyaca: [[ | ]] ^(or)
biharicə: [[ | ]] ^(bh)

Hind-Avropa dil ailəsi: Erməni qrupu

ermənicə: [[ | ]] ^(hy)

Avstroneziya dil ailəsi

malaqasicə: renirano ^(mg)
taqalcə: ilog ^(tl)

Niger-Konqolez dil ailəsi

sotoca: [[ | ]] ^(st)
ruandaca: [[ | ]] ^(rw)
suahilicə: mto ^(sw)[2]
xosaca: [[ | ]] ^(xh)
bambaraca: [[ | ]] ^(bm)
linqalaca: [[ | ]] ^(ln)
şonaca: [[ | ]] ^(sn)
kirundicə: [[ | ]] ^(rn)
svaticə: [[ | ]] ^(ss)
tsonqaca: [[ | ]] ^(ts)
tsvanaca: [[ | ]] ^(tn)
volofca: dex ^(wo)[2]
yorubaca: [[ | ]] ^(yo)
zuluca: [[ | ]] ^(zu)
akanca: [[ | ]] ^(ak)

Hind-Avropa dil ailəsi: Kelt qrupu

brötonca: [[ | ]] ^(br)
vallicə: [[ | ]] ^(cy)
irlandca: abhainn ^(ga) [2]
şotlandca: [[ | ]] ^(gd)
kernevekcə: [[ | ]] ^(kw)
mencə: [[ | ]] ^(gv)

Çin-Tibet dilləri ailəsi: Tibet-Burma qrupu

myanmarca: [[ | ]] ^(my) ()
dzonqxaca: [[ | ]] ^(dz) ()
tibetcə: [[ | ]] ^(bo) ()
sikkimcə: [[ | ]] ^(sip) ()

Hind-Avropa dil ailəsi: Alban qrupu

albanca: çaj ^(sq)[1];lumë ^(sq)

Qafqaz dillərinin cənub qrupu

gürcücə: ჩაი ^(ka) (č̣ai) [1], მდინარე ^(ka) (mdinare) [2]

Bask dili

baskca: te ^(eu)[1];ibai ^(eu)[2]

And-Ekvador dil aiəsi: Keçuva qrupu

keçuaca: [[ | ]] ^(qu)
aymaraca: [[ | ]] ^(ay)

Ural-Altay dil ailəsi: Monqol qrupu

monqolca: цай ^(mn) [1], мөрөн ^(mn), гол ^(mn) [2]

Qafqaz dillərinin şimal-qərb qrupu: Abxaz-adıqey dilləri

abxazca: [[ | ]] ^(ab)

Qafqaz dillərinin şimal-şərq qrupu: Nax-dağıstan dilləri

avarca: [[ | ]] ^(av)
çeçencə: [[ | ]] ^(ce)

Ural-Altay dil ailəsi: Türk qrupu

Tərcümələr :

azərbaycanca: çay [1,2] qeyd: dərya sözü dəniz, dərə sözü çay yatağı, çayın axdığı yer mənasını verir.
türkməncə: çaý ^(tk) [1], derýa ^(tk) [2]
çuvaşca: чей ^(cv) (čej) [1], юханшыв ^(cv) (yuxanşıv) [2]
özbəkcə: choy ^(uz) [1], daryo ^(uz) [2]
qaqauzca: çay ^(gag) [1], derä ^(gag) [2]
uyğurca: چاي ^(ug) (chay / чай) [1], دەريا ^(ug) (derya / дәря) [2]
qaraçay-balkarca : шай ^(krc) [1], суу ^(krc), черек ^(krc), къобан ^(krc) [2]
qaraqalpaqca : [[ | ]] ^(kaa)
noqayca: йылга ^(nog)
tıvaca: шай ^(tyv)
xakasca: чай ^(kjh) (çay) [1],

türkcə: çay ^(tr) [1], nehir ^(tr),ırmak ^(tr) [2] qeyd: derya sözü dəniz, derə sözü çay yatağı, çayın axdığı yer mənasını verir.
Krım tatarca: çay ^(crh)[1],özen ^(crh)[2]
qazaxca: шай ^(kk) (şay) [1], өзен ^(kk) (özen) [2]

</noinclude>: чай^(ky) (çay) [1],дарыя^(ky)

tatarca: чәй ^(tt) (çäy) [1], елга ^(tt), дәрья ^(tt) [2]
başqırdca: сәй ^(ba) [1], йылға ^(ba) [2]
qumuqca: чай ^(kum) (çay) [1],оьзен ^(kum)[2]
saxa: чэй ^(sah)[1],өрүс ^(sah)[2]
dolqanca: [[ | ]] ^(dlg)
şorca: шай ^(cjs)

Türk dili

İsim

İsim	Tək	Cəm
[1] çay
Adlıq halı	çay	çaylar
Təsirlik halı	çayı	çayları
Yönlük halı	çaya	çaylara
Yerlik halı	çayda	çaylarda
Çıxışlıq halı	çaydan	çaylardan
Yiyəlik halı	çayın	çayların

Mənalar :

(içki) Çay

türkcə: çay - azərbaycanca: çay

Qaqauz dili

İsim

Mənalar :

(içki) Çay

qaqauzca: çay - azərbaycanca: çay

Krım tatar dili

İsim

Mənalar :

(içki) Çay

Krım tatarca: çay - azərbaycanca: çay

Kürd dili

İsim

Mənalar :

(içki) Çay

kürdcə: çay - azərbaycanca: çay

[1] 
(Botanika, bitkilər) Qurudulmuş yarpaqlarından ətirli içki hazırlanan həmişəyaşıl ağac və ya kol. Çay kolu. Çay plantasiyası.

Həmin bitkinin ətirli içki hazırlamaq üçün xüsusi surətdə qurudulmuş yarpaqları.

(içki) Həmin yarpaqlardan dəmlənib hazırlanan ətirli içki. Şirin çay. Tünd çay. – Barışdırmaq rəsmini tamam edəndən sonra qonaqlar şüru elədilər çay içməyə. Ə.Haqverdiyev. Əsmər xala bir stəkan çay süzüb qabağına qoydu. Q.İlkin. // Müxtəlif bitkilərdən, ədviyyatdan dəmlənib hazırlanan içki, yaxud çayı əvəz edən hər hansı bir surroqat. Kəklikotu çayı. Zəncəfil çayı. – [İbrahim:] Bala, yoxsa sənə soyuq dəyib, sənin üçün bu saat darçın çayı bişirərəm. Ə.Haqverdiyev.

Çay içmə, çay süfrəsi. Çaya dəvət etmək. – Çaydan sonra Nənəxanım Yetərlə çarşaba bürünüb, qız axtarmağa getdilər. Çəmənzəminli. Bir yerdə çay içdik, çaydan sonra mən yatdım. Ə.Haqverdiyev.

[2] (Botanika, bitkilər) Qurudulmuş yarpaqlarından ətirli içki hazırlanan həmişəyaşıl ağac və ya kol. Çay kolu. Çay plantasiyası.

[3] Həmin bitkinin ətirli içki hazırlamaq üçün xüsusi surətdə qurudulmuş yarpaqları.

[4] (içki) Həmin yarpaqlardan dəmlənib hazırlanan ətirli içki. Şirin çay. Tünd çay. – Barışdırmaq rəsmini tamam edəndən sonra qonaqlar şüru elədilər çay içməyə. Ə.Haqverdiyev. Əsmər xala bir stəkan çay süzüb qabağına qoydu. Q.İlkin. // Müxtəlif bitkilərdən, ədviyyatdan dəmlənib hazırlanan içki, yaxud çayı əvəz edən hər hansı bir surroqat. Kəklikotu çayı. Zəncəfil çayı. – [İbrahim:] Bala, yoxsa sənə soyuq dəyib, sənin üçün bu saat darçın çayı bişirərəm. Ə.Haqverdiyev.

[5] Çay içmə, çay süfrəsi. Çaya dəvət etmək. – Çaydan sonra Nənəxanım Yetərlə çarşaba bürünüb, qız axtarmağa getdilər. Çəmənzəminli. Bir yerdə çay içdik, çaydan sonra mən yatdım. Ə.Haqverdiyev.

[6] (Botanika, bitkilər) Qurudulmuş yarpaqlarından ətirli içki hazırlanan həmişəyaşıl ağac və ya kol. Çay kolu. Çay plantasiyası.

[7] Həmin bitkinin ətirli içki hazırlamaq üçün xüsusi surətdə qurudulmuş yarpaqları.

[8] (içki) Həmin yarpaqlardan dəmlənib hazırlanan ətirli içki. Şirin çay. Tünd çay. – Barışdırmaq rəsmini tamam edəndən sonra qonaqlar şüru elədilər çay içməyə. Ə.Haqverdiyev. Əsmər xala bir stəkan çay süzüb qabağına qoydu. Q.İlkin. // Müxtəlif bitkilərdən, ədviyyatdan dəmlənib hazırlanan içki, yaxud çayı əvəz edən hər hansı bir surroqat. Kəklikotu çayı. Zəncəfil çayı. – [İbrahim:] Bala, yoxsa sənə soyuq dəyib, sənin üçün bu saat darçın çayı bişirərəm. Ə.Haqverdiyev.

[9] Çay içmə, çay süfrəsi. Çaya dəvət etmək. – Çaydan sonra Nənəxanım Yetərlə çarşaba bürünüb, qız axtarmağa getdilər. Çəmənzəminli. Bir yerdə çay içdik, çaydan sonra mən yatdım. Ə.Haqverdiyev.

[2] 
Öz hövzələrinə düşən atmosfer yağıntılarından və ya bulaqlardan qidalanan və özü əmələ gətirdiyi yataqla axan çoxlu və fasiləsiz təbii su axını. Çayın sahili. Çayla başıaşağı üzmək. Çay üzərində körpü. – Hindistanda Qanq çayı bizim Kür çayından çox böyükdür. C.Məmmədquluzadə. ◊ Çay gəlməmiş (çaya çatmamış) çırmanmaq (soyunmaq) – vaxtından çox qabaq bir işi görməyə hazırlanmaq, tələsmək. Gözümüz o qədər qorxudulub ki; “Hələ çay gəlməmiş çırmanmışıq biz”. B.Vahabzadə. Çaya susuz aparıb, susuz gətirmək – çox hiyləgər, bic, zirək adam haqqında. Çayda balıq sövdası – həyata keçməsi qeyri-mümkün və ya şübhəli olan bir şey haqqında. ...çayda üzüaşağı (çayaşağı) axıdım, üzüyuxarı (çayyuxarı) axtarım – qarğış və ya istehza ifadəsi. [Xırdaxanım:] Sənin kimi kişini çayaşağı axıdım, çayyuxarı axtarım.. N.Vəzirov. [Telli Yazgülə:] Elə alimi çayda üzüaşağı axıdıb, üzüyuxarı axtarım. Ə.Məmmədxanlı.

[11] Öz hövzələrinə düşən atmosfer yağıntılarından və ya bulaqlardan qidalanan və özü əmələ gətirdiyi yataqla axan çoxlu və fasiləsiz təbii su axını. Çayın sahili. Çayla başıaşağı üzmək. Çay üzərində körpü. – Hindistanda Qanq çayı bizim Kür çayından çox böyükdür. C.Məmmədquluzadə. ◊ Çay gəlməmiş (çaya çatmamış) çırmanmaq (soyunmaq) – vaxtından çox qabaq bir işi görməyə hazırlanmaq, tələsmək. Gözümüz o qədər qorxudulub ki; “Hələ çay gəlməmiş çırmanmışıq biz”. B.Vahabzadə. Çaya susuz aparıb, susuz gətirmək – çox hiyləgər, bic, zirək adam haqqında. Çayda balıq sövdası – həyata keçməsi qeyri-mümkün və ya şübhəli olan bir şey haqqında. ...çayda üzüaşağı (çayaşağı) axıdım, üzüyuxarı (çayyuxarı) axtarım – qarğış və ya istehza ifadəsi. [Xırdaxanım:] Sənin kimi kişini çayaşağı axıdım, çayyuxarı axtarım.. N.Vəzirov. [Telli Yazgülə:] Elə alimi çayda üzüaşağı axıdıb, üzüyuxarı axtarım. Ə.Məmmədxanlı.

[12] Öz hövzələrinə düşən atmosfer yağıntılarından və ya bulaqlardan qidalanan və özü əmələ gətirdiyi yataqla axan çoxlu və fasiləsiz təbii su axını. Çayın sahili. Çayla başıaşağı üzmək. Çay üzərində körpü. – Hindistanda Qanq çayı bizim Kür çayından çox böyükdür. C.Məmmədquluzadə. ◊ Çay gəlməmiş (çaya çatmamış) çırmanmaq (soyunmaq) – vaxtından çox qabaq bir işi görməyə hazırlanmaq, tələsmək. Gözümüz o qədər qorxudulub ki; “Hələ çay gəlməmiş çırmanmışıq biz”. B.Vahabzadə. Çaya susuz aparıb, susuz gətirmək – çox hiyləgər, bic, zirək adam haqqında. Çayda balıq sövdası – həyata keçməsi qeyri-mümkün və ya şübhəli olan bir şey haqqında. ...çayda üzüaşağı (çayaşağı) axıdım, üzüyuxarı (çayyuxarı) axtarım – qarğış və ya istehza ifadəsi. [Xırdaxanım:] Sənin kimi kişini çayaşağı axıdım, çayyuxarı axtarım.. N.Vəzirov. [Telli Yazgülə:] Elə alimi çayda üzüaşağı axıdıb, üzüyuxarı axtarım. Ə.Məmmədxanlı.

[1]

[1]