TCP/IP

İlk internet bağlantısının diaqramı

Internet protokol dəsti və ya daha çox tanınan adı ilə TCP/IP — funksional meyarlara uyğun olaraq İnternetdə və oxşar kompüter şəbəkələrində istifadə olunan kommunikasiya protokollarının dəstini təşkil etmək üçün freymvork. Paketdəki əsas protokollar TCP, UDP və IP-dir. Bu modelinin ilkin versiyaları Müdafiə Departamenti modeli kimi tanınırdı, çünki tədqiqat və tərtibatı DARPA vasitəsilə ABŞ Müdafiə Nazirliyi tərəfindən maliyyələşdirilirdi.

İnternet protokol dəsti verilənlərin necə paketləşdirilməsini, ünvanlanmasını, ötürülməsini, yönləndirilməsini və qəbul edilməsini təyin edən ucdan-uca kommunikasiyanı təmin edir. Müəyyən bir tətbiq üçün təbəqələrin tətbiqi protokol yığınını təşkil edir. Aşağıdan yuxarıya doğru təbəqələr bir şəbəkə seqmentində (bağlantı) qalan məlumatlar üçün kommunikasiya üsullarını ehtiva edən keçid təbəqəsidir: müstəqil şəbəkələr arasında interneti təmin edən internet təbəqəsi, host-to-host kommunikasiyasını idarə edən nəqliyyat təbəqəsi və proqramlar üçün process-to-process məlumat mübadiləsini təmin edən tətbiq səviyyəsi.

İnternet protokol dəstinin və onun tərkib protokollarının əsasını təşkil edən texniki standartlar IETF tərəfindən qorunur. İnternet protokol dəsti ümumi şəbəkə sistemləri üçün daha əhatəli istinad çərçivəsi olan OSI modelindən əvvəl yaranmışdır.

Həmçinin bax

• BBN Report 1822
• Fast Local Internet Protocol
• Avtomatlaşdırma protokollarının siyahısı
• İnformasiya texnologiyaları akronimlərinin siyahısı
• IP protokol nömrələrinin siyahısı
• Şəbəkə protokollarının siyahısı
• TCP və UDP port nömrələrinin siyahısı

İstinadlar

Əlavə ədəbiyyat

• Douglas E. Comer. Internetworking with TCP/IP – Principles, Protocols and Architecture. CET [i. e.] Computer Equipment and Trade. 2001. ISBN 86-7991-142-9.
• Joseph G. Davies; Thomas F. Lee. Microsoft Windows Server 2003 TCP/IP Protocols and Services. Microsoft Press. 2003. ISBN 0-7356-1291-9.
• Forouzan, Behrouz A. TCP/IP Protocol Suite (2nd). McGraw-Hill. 2003. ISBN 978-0-07-246060-5.
• Craig Hunt. TCP/IP Network Administration. O'Reilly. 1998. ISBN 1-56592-322-7.
• Maufer, Thomas A. IP Fundamentals. Prentice Hall. 1999. ISBN 978-0-13-975483-8.
• Ian McLean. Windows 2000 TCP/IP Black Book. Coriolis Group Books. 2000. ISBN 1-57610-687-X.
• Ajit Mungale. Pro .NET 1.1 Network Programming. Apress. September 29, 2004. ISBN 1-59059-345-6.
• W. Richard Stevens. TCP/IP Illustrated, Volume 1: The Protocols. 1994. ISBN 0-201-63346-9.
• W. Richard Stevens; Gary R. Wright. TCP/IP Illustrated, Volume 2: The Implementation. Addison-Wesley. 1994. ISBN 0-201-63354-X.
• W. Richard Stevens. TCP/IP Illustrated, Volume 3: TCP for Transactions, HTTP, NNTP, and the UNIX Domain Protocols. Addison-Wesley. 1996. ISBN 0-201-63495-3.
• Andrew S. Tanenbaum. Computer Networks. 2003. ISBN 0-13-066102-3.
• Clark, D. The Design Philosophy of the DARPA Internet Protocols (PDF) // Proceedings of the Sigcomm '88 Symposium on Communications Architectures and Protocols. ACM. 1988. 106–114. doi:10.1145/52324.52336. ISBN 978-0897912792. İstifadə tarixi: 2011-10-16.
• Cerf, Vinton G.; Kahn, Robert E. "A Protocol for Packet Network Intercommunication" (PDF). IEEE Transactions on Communications. 22 (5). May 1974: 637–648. doi:10.1109/TCOM.1974.1092259.

Xarici keçidlər

• Internet History – Pages on Robert Kahn, Vinton Cerf, and TCP/IP (reviewed by Cerf and Kahn).
• The Ultimate Guide to TCP/IP
• The TCP/IP Guide – A comprehensive look at the protocols and the procedure and processes involved
• A Study of the ARPANET TCP/IP Digest, 2021-12-04 tarixində arxivləşdirilib