Etnik qrup: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
 
(16 istifadəçi tərəfindən edilmiş 21 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
'''Etnik qrup''' — müəyyən qrup fərdlərin, adətən dil, əcdad, tarix, cəmiyyət, mədəniyyət, milliyət və ya sosial davranış bənzərliklərinə və ya eyniliyinə əsaslanaraq digər insanlar tərəfindən təsnifləndirilməsidir. Etnik qrup anlayışı tez-tez milliyət, etnik milliyət və bir qrup insanın digərlərindən milli zəmində fərqləndirilməsi üçün istifadə edilir.
'''Etnikon''' - toponim ilə əlaqələndirilən, müəyyən rayonun (dairənin) sakinlərinin adı. Məsələn: Bakı - Bakılı, Moskva - Moskvalı və s.


Etnik qrup — etnososial təhsil, xüsusi etnik, oxşar etnopsixoloji, etnomədəni, dil və dini əlamətlərə malikdir. Onun başa düşülməsi siyasi-hüquqi terminlərdə "milli azlıq" kimi şərh edilir. Beynəlxalq hüquqi aktlarda, BMT Konvensiyalarında "milli azlıq" və "etnik azlıq" (qrup) çox zaman adekvat kimi işlənilir.<ref>Azlıq Anlayışı, Cavid, '''Xalq Cəbhəsi.- 2016.- 22 aprel.- S.13'''http://www.anl.az/down/meqale/xalqcebhesi/2016/aprel/486773.htm {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220318090907/http://www.anl.az/down/meqale/xalqcebhesi/2016/aprel/486773.htm |date=2022-03-18 }}</ref> Etnik qruplar '''etnik ərazidə''' yaranır və inkişaf edir. Etnik ərazi dedikdə, müəyyən xalqın yerləşdiyi vilayət başa düşülür. Bu ərazi onu başqa xalqlardan fərqləndirən mühüm əlamətlərdən biridir.
Çox tez-tez etnikon rayonun tarixi adından formalaşdırılır. Məsələn, çoxlu Avropa dilində, müasir toponimlərdən formalaşan etnikon ilə birlikdə, Latın adlarından formalaşan etnikon geniş istifadə edilir. Məsələn, mankunianlar - Mançesterin sakinləri ([[Latın dili]]ndən - Mancunium, bunu əsasən [[Mançester Yunayted FK|Mançester Yunayted]] futbol klubunun oyunçularını adlandırmaq üçün istifadə etdirlər).


== Azərbaycanda etnik qruplar ==
{{etnos-qaralama}}
Azərbaycanda ləzgilər, avarlar, saxurlar, rutullar, udinlər, xınalıqlar, qrızlar, buduqlar, gürcülər, talışlar, tatlar, türklər, [[ruslar]] kimi onlarla fərqli etnik qrup yaşayır. Etnik qruplar tatlar, talışlar, kürdlərin dilləri – Avropa dil ailəsinin İran budağına aiddir. Qafqaz dilli xalqlar isə ləzgilər, avarlar, saxurlar, udinlər, buduqlar, qrızlar, xınalıqlar, yengiloylardır ki, bunlar da başlıca olaraq Azərbaycanın şimalşərq və şimal-qərb rayonlarında məskunlaşmışlar.
hyuj,i.;
';lkkkolkikoll'



[[Kateqoriya:Xalqlar]]
== İstinadlar ==
{{istinad siyahısı}}

== Mənbə ==
* N. Quliyeva "Etnoqrafiya və etnologiya", Bakı-2009

[[Kateqoriya:Etnik qruplar]]
{{etnos-qaralama}}

Səhifəsinin 09:56, 13 oktyabr 2024 tarixinə olan son versiyası

Etnik qrup — müəyyən qrup fərdlərin, adətən dil, əcdad, tarix, cəmiyyət, mədəniyyət, milliyət və ya sosial davranış bənzərliklərinə və ya eyniliyinə əsaslanaraq digər insanlar tərəfindən təsnifləndirilməsidir. Etnik qrup anlayışı tez-tez milliyət, etnik milliyət və bir qrup insanın digərlərindən milli zəmində fərqləndirilməsi üçün istifadə edilir.

Etnik qrup — etnososial təhsil, xüsusi etnik, oxşar etnopsixoloji, etnomədəni, dil və dini əlamətlərə malikdir. Onun başa düşülməsi siyasi-hüquqi terminlərdə "milli azlıq" kimi şərh edilir. Beynəlxalq hüquqi aktlarda, BMT Konvensiyalarında "milli azlıq" və "etnik azlıq" (qrup) çox zaman adekvat kimi işlənilir.[1] Etnik qruplar etnik ərazidə yaranır və inkişaf edir. Etnik ərazi dedikdə, müəyyən xalqın yerləşdiyi vilayət başa düşülür. Bu ərazi onu başqa xalqlardan fərqləndirən mühüm əlamətlərdən biridir.

Azərbaycanda etnik qruplar

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Azərbaycanda ləzgilər, avarlar, saxurlar, rutullar, udinlər, xınalıqlar, qrızlar, buduqlar, gürcülər, talışlar, tatlar, türklər, ruslar kimi onlarla fərqli etnik qrup yaşayır. Etnik qruplar tatlar, talışlar, kürdlərin dilləri – Avropa dil ailəsinin İran budağına aiddir. Qafqaz dilli xalqlar isə ləzgilər, avarlar, saxurlar, udinlər, buduqlar, qrızlar, xınalıqlar, yengiloylardır ki, bunlar da başlıca olaraq Azərbaycanın şimalşərq və şimal-qərb rayonlarında məskunlaşmışlar.


  1. Azlıq Anlayışı, Cavid, Xalq Cəbhəsi.- 2016.- 22 aprel.- S.13http://www.anl.az/down/meqale/xalqcebhesi/2016/aprel/486773.htm Arxivləşdirilib 2022-03-18 at the Wayback Machine
  • N. Quliyeva "Etnoqrafiya və etnologiya", Bakı-2009