Kiçik Asiya: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
(15 istifadəçi tərəfindən edilmiş 19 dəyişiklik göstərilmir) | |||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Yarımada |
|||
'''Kiçik Asiya''' və ya '''Anadolu''' - cənub-qərbi [[Asiya]]da [[yarımada]]. [[Türkiyə]]nin Asiya hissəsi burda yerləşir. |
|||
| Adı = Kiçik Asiya |
|||
| Təsvir = Anatolia composite NASA.png |
|||
| Akvatoriyası = [[Aralıq dənizi]], [[Qara dəniz]], [[Egey dənizi]] |
|||
| lat_dir = N |
|||
| lat_deg = 40 |
|||
| lat_min = 15 |
|||
| lat_sec = 00 |
|||
| lon_dir = E |
|||
| lon_deg = 36 |
|||
| lon_min = 00 |
|||
| lon_sec = 00 |
|||
| Sahəsi = 757.000 |
|||
| Ölkə = Türkiyə |
|||
}}'''Kiçik Asiya''' — [[Qara dəniz]], [[Mərmərə dənizi]], [[Egey dənizi]] və [[Aralıq dənizi|Aralıq]] dənizlərinin əhatə etdikləri [[yarımada]]. Avropadan [[Bosfor]] və [[Dardanel]] boğazları ilə ayrılır. [[Türkiyə]]nin Asiya hissəsi burada yerləşir. |
|||
Kiçik Asiya |
Kiçik Asiya termini [[fransızlar]]ın ''Minor Asia'' sözündən götürülüb. [[Türkiyə]]də və [[Yaxın Şərq]]də [[Anadolu]] adlanır. |
||
== Tarixi == |
|||
[[Qədim Roma|Romalılar]] Kiçik Asiyanı fəth etdikdən sonra burada Asiya əyalətini qurmuşlar. Eramızdan əvvəl 133-cü ildə kral [[III Attal]]ın vəsiyyəti ilə Perqamın Romaya birləşdirilməsindən sonra keçmiş [[Perqam çarlığı]]nın ərazisində formalaşmışdır. Eramızdan əvvəl I əsrdə – eramızın I əsrində ərazisi genişləndirilmişdir. Əyalət əmri eramızdan əvvəl 126-cı ildə qəbul edildi. Eramızdan əvvəl 27-ci ildən senator əyaləti, [[Diokletian]] dövründən (297-ci ildən) 7 ayrı əyalətə bölünmüşdür.<ref>Энциклопедический словарь. 2009. АЗИЯ (провинция).</ref> |
|||
== Çayları == |
|||
Kiçik Asiya yarımadasının çayları [[Qara dəniz|Qara]], [[Aralıq dənizi|Aralıq]], [[Egey dənizi|Egey]] və [[Mərmərə dənizi|Mərmərə]] dənizlərinə tökülür. Ən böyük çaylarından Qara dənizə Qızıl İrmak (950 km), Yaşıl İrmak (400 km, Kilkit qolu ilə), Çorox (360 km), Səkəriyə (690 km); Egey dənizinə Kiçik Məndərəs, İldiz, Böyük Məndərəs; Aralıq dənizinə isə Seyhan (450 km) və Ceyhan (350 km) çayları tökülür. Mesepatomiyanın böyük çaylarından Fərat öz mənbəyini və yuxarı axarında yerləşən qollarını Şərqi Anadoludan alır.{{coğrafiya-qaralama}} |
|||
{{coğrafiya-qaralama}} |
|||
[[Kateqoriya:Türkiyə yarımadaları]] |
[[Kateqoriya:Türkiyə yarımadaları]] |
||
[[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə yarımadalar]] |
|||
[[Kateqoriya:Asiya yarımadaları]] |
[[Kateqoriya:Asiya yarımadaları]] |
||
[[Kateqoriya:Anadolu]] |
16:02, 6 oktyabr 2023 tarixinə olan versiya
Kiçik Asiya | |
---|---|
Anadolu | |
Ümumi məlumatlar | |
Sahəsi | 757.000 km² |
Yerləşməsi | |
40°15′00″ şm. e. 36°00′00″ ş. u.HGYO | |
Akvatoriya | Aralıq dənizi, Qara dəniz, Egey dənizi |
Ölkə | Türkiyə |
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Kiçik Asiya — Qara dəniz, Mərmərə dənizi, Egey dənizi və Aralıq dənizlərinin əhatə etdikləri yarımada. Avropadan Bosfor və Dardanel boğazları ilə ayrılır. Türkiyənin Asiya hissəsi burada yerləşir.
Kiçik Asiya termini fransızların Minor Asia sözündən götürülüb. Türkiyədə və Yaxın Şərqdə Anadolu adlanır.
Tarixi
Romalılar Kiçik Asiyanı fəth etdikdən sonra burada Asiya əyalətini qurmuşlar. Eramızdan əvvəl 133-cü ildə kral III Attalın vəsiyyəti ilə Perqamın Romaya birləşdirilməsindən sonra keçmiş Perqam çarlığının ərazisində formalaşmışdır. Eramızdan əvvəl I əsrdə – eramızın I əsrində ərazisi genişləndirilmişdir. Əyalət əmri eramızdan əvvəl 126-cı ildə qəbul edildi. Eramızdan əvvəl 27-ci ildən senator əyaləti, Diokletian dövründən (297-ci ildən) 7 ayrı əyalətə bölünmüşdür.[1]
Çayları
Kiçik Asiya yarımadasının çayları Qara, Aralıq, Egey və Mərmərə dənizlərinə tökülür. Ən böyük çaylarından Qara dənizə Qızıl İrmak (950 km), Yaşıl İrmak (400 km, Kilkit qolu ilə), Çorox (360 km), Səkəriyə (690 km); Egey dənizinə Kiçik Məndərəs, İldiz, Böyük Məndərəs; Aralıq dənizinə isə Seyhan (450 km) və Ceyhan (350 km) çayları tökülür. Mesepatomiyanın böyük çaylarından Fərat öz mənbəyini və yuxarı axarında yerləşən qollarını Şərqi Anadoludan alır.
- ↑ Энциклопедический словарь. 2009. АЗИЯ (провинция).