Kiçik Asiya: Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: ckb:ئەنادۆڵ |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| (28 istifadəçi tərəfindən edilmiş 43 dəyişiklik göstərilmir) | |||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Yarımada |
|||
{{qaralama}} |
|||
| Adı = Kiçik Asiya |
|||
[[Şəkil:Anatolia composite NASA.png|thumb|250px|Anadolu yarımadası]] |
|||
| Təsvir = Anatolia composite NASA.png |
|||
'''Kiçik Asiya''', və ya '''Anadolu''' - cənub-qərbi [[Asiya]]da [[yarımada]]. [[Türkiyə]]nin Asiya hissəsi burda yerləşir. |
|||
| Akvatoriyası = [[Aralıq dənizi]], [[Qara dəniz]], [[Egey dənizi]] |
|||
| lat_dir = N |
|||
| lat_deg = 40 |
|||
| lat_min = 15 |
|||
| lat_sec = 00 |
|||
| lon_dir = E |
|||
| lon_deg = 36 |
|||
| lon_min = 00 |
|||
| lon_sec = 00 |
|||
| Sahəsi = 757.000 |
|||
| Ölkə = Türkiyə |
|||
}}'''Kiçik Asiya''' — [[Qara dəniz]], [[Mərmərə dənizi]], [[Egey dənizi]] və [[Aralıq dənizi|Aralıq]] dənizlərinin əhatə etdikləri [[yarımada]]. Avropadan [[Bosfor]] və [[Dardanel]] boğazları ilə ayrılır. [[Türkiyə]]nin Asiya hissəsi burada yerləşir. |
|||
Kiçik Asiya |
Kiçik Asiya termini [[fransızlar]]ın ''Minor Asia'' sözündən götürülüb. [[Türkiyə]]də və [[Yaxın Şərq]]də [[Anadolu]] adlanır. |
||
== Tarixi == |
|||
[[af:Anatolië]] |
|||
[[Qədim Roma|Romalılar]] Kiçik Asiyanı fəth etdikdən sonra burada Asiya əyalətini qurmuşlar. Eramızdan əvvəl 133-cü ildə kral [[III Attal]]ın vəsiyyəti ilə Perqamın Romaya birləşdirilməsindən sonra keçmiş [[Perqam çarlığı]]nın ərazisində formalaşmışdır. Eramızdan əvvəl I əsrdə – eramızın I əsrində ərazisi genişləndirilmişdir. Əyalət əmri eramızdan əvvəl 126-cı ildə qəbul edildi. Eramızdan əvvəl 27-ci ildən senator əyaləti, [[Diokletian]] dövründən (297-ci ildən) 7 ayrı əyalətə bölünmüşdür.<ref>Энциклопедический словарь. 2009. АЗИЯ (провинция).</ref> |
|||
[[an:Peninsula d'Anatolia]] |
|||
[[ang:Lǣsse Asia]] |
|||
== Çayları == |
|||
[[ar:أناضول]] |
|||
Kiçik Asiya yarımadasının çayları [[Qara dəniz|Qara]], [[Aralıq dənizi|Aralıq]], [[Egey dənizi|Egey]] və [[Mərmərə dənizi|Mərmərə]] dənizlərinə tökülür. Ən böyük çaylarından Qara dənizə Qızıl İrmak (950 km), Yaşıl İrmak (400 km, Kilkit qolu ilə), Çorox (360 km), Səkəriyə (690 km); Egey dənizinə Kiçik Məndərəs, İldiz, Böyük Məndərəs; Aralıq dənizinə isə Seyhan (450 km) və Ceyhan (350 km) çayları tökülür. Mesepatomiyanın böyük çaylarından Fərat öz mənbəyini və yuxarı axarında yerləşən qollarını Şərqi Anadoludan alır.{{coğrafiya-qaralama}} |
|||
[[arc:ܐܢܛܘܠܝܐ]] |
|||
[[arz:اسيا الصغرى]] |
|||
[[Kateqoriya:Türkiyə yarımadaları]] |
|||
[[ast:Anatolia]] |
|||
[[Kateqoriya:Asiya yarımadaları]] |
|||
[[be:Малая Азія]] |
|||
[[Kateqoriya:Anadolu]] |
|||
[[be-x-old:Малая Азія]] |
|||
[[bg:Мала Азия]] |
|||
[[bn:আনাতোলিয়া]] |
|||
[[bo:ཨན་ན་ཐོའོ་ལི་ཡ།]] |
|||
[[br:Anatolia]] |
|||
[[bs:Anadolija]] |
|||
[[ca:Anatòlia]] |
|||
[[ceb:Anatolya]] |
|||
[[ckb:ئەنادۆڵ]] |
|||
[[co:Anatolia]] |
|||
[[crh:Anadolu]] |
|||
[[cs:Malá Asie]] |
|||
[[cv:Анатоли çурутравĕ]] |
|||
[[cy:Asia Leiaf]] |
|||
[[da:Anatolien]] |
|||
[[de:Kleinasien]] |
|||
[[diq:Anatoliya]] |
|||
[[el:Μικρά Ασία]] |
|||
[[en:Anatolia]] |
|||
[[eo:Malgrand-Azio]] |
|||
[[es:Anatolia]] |
|||
[[et:Anatoolia]] |
|||
[[eu:Anatolia]] |
|||
[[ext:Península d'Anatólia]] |
|||
[[fa:آناتولی]] |
|||
[[fi:Anatolia]] |
|||
[[fo:Anatolia]] |
|||
[[fr:Anatolie]] |
|||
[[frp:Anatolie]] |
|||
[[fy:Anatoalje]] |
|||
[[ga:An Áise Bheag]] |
|||
[[gl:Anatolia]] |
|||
[[he:אסיה הקטנה]] |
|||
[[hi:अनातोलिया]] |
|||
[[hr:Anatolija]] |
|||
[[hu:Anatólia]] |
|||
[[hy:Անատոլիա]] |
|||
[[id:Anatolia]] |
|||
[[is:Anatólía]] |
|||
[[it:Anatolia]] |
|||
[[ja:アナトリア半島]] |
|||
[[ka:ანატოლია]] |
|||
[[ko:아나톨리아]] |
|||
[[ku:Anatoliya]] |
|||
[[la:Asia Minor]] |
|||
[[lb:Anatolien]] |
|||
[[lt:Mažoji Azija]] |
|||
[[lv:Anatolija]] |
|||
[[mk:Мала Азија]] |
|||
[[ml:ഏഷ്യാമൈനർ]] |
|||
[[mr:अनातोलिया]] |
|||
[[ms:Anatolia]] |
|||
[[nds:Anatolien]] |
|||
[[nl:Anatolië]] |
|||
[[no:Anatolia]] |
|||
[[nrm:P'tite Âsie]] |
|||
[[oc:Anatolia]] |
|||
[[pa:ਅਨਾਤੋਲੀਆ]] |
|||
[[pl:Anatolia]] |
|||
[[pnb:اناطولیہ]] |
|||
[[pt:Anatólia]] |
|||
[[ro:Anatolia]] |
|||
[[ru:Малая Азия]] |
|||
[[rue:Мала Азія]] |
|||
[[scn:Anatolia]] |
|||
[[sh:Anatolija]] |
|||
[[simple:Asia Minor]] |
|||
[[sk:Malá Ázia]] |
|||
[[sl:Anatolija]] |
|||
[[sq:Anadollia]] |
|||
[[sr:Мала Азија]] |
|||
[[stq:Littik Asien]] |
|||
[[sv:Anatolien]] |
|||
[[sw:Anatolia]] |
|||
[[ta:அனத்தோலியா]] |
|||
[[th:อานาโตเลีย]] |
|||
[[tl:Asya Menor]] |
|||
[[tr:Anadolu]] |
|||
[[tt:Кече Азия]] |
|||
[[uk:Мала Азія]] |
|||
[[ur:اناطولیہ]] |
|||
[[uz:Onadoʻli]] |
|||
[[vi:Tiểu Á]] |
|||
[[war:Anatolia]] |
|||
[[zh:安那托利亞]] |
|||
[[zh-yue:細亞細亞]] |
|||
Səhifəsinin 16:02, 6 oktyabr 2023 tarixinə olan son versiyası
| Kiçik Asiya | |
|---|---|
| Anadolu | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 757.000 km² |
| Yerləşməsi | |
| 40°15′00″ şm. e. 36°00′00″ ş. u. | |
| Akvatoriya | Aralıq dənizi, Qara dəniz, Egey dənizi |
| Ölkə |
 Türkiyə |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kiçik Asiya — Qara dəniz, Mərmərə dənizi, Egey dənizi və Aralıq dənizlərinin əhatə etdikləri yarımada. Avropadan Bosfor və Dardanel boğazları ilə ayrılır. Türkiyənin Asiya hissəsi burada yerləşir.
Kiçik Asiya termini fransızların Minor Asia sözündən götürülüb. Türkiyədə və Yaxın Şərqdə Anadolu adlanır.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Romalılar Kiçik Asiyanı fəth etdikdən sonra burada Asiya əyalətini qurmuşlar. Eramızdan əvvəl 133-cü ildə kral III Attalın vəsiyyəti ilə Perqamın Romaya birləşdirilməsindən sonra keçmiş Perqam çarlığının ərazisində formalaşmışdır. Eramızdan əvvəl I əsrdə – eramızın I əsrində ərazisi genişləndirilmişdir. Əyalət əmri eramızdan əvvəl 126-cı ildə qəbul edildi. Eramızdan əvvəl 27-ci ildən senator əyaləti, Diokletian dövründən (297-ci ildən) 7 ayrı əyalətə bölünmüşdür.[1]
Çayları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kiçik Asiya yarımadasının çayları Qara, Aralıq, Egey və Mərmərə dənizlərinə tökülür. Ən böyük çaylarından Qara dənizə Qızıl İrmak (950 km), Yaşıl İrmak (400 km, Kilkit qolu ilə), Çorox (360 km), Səkəriyə (690 km); Egey dənizinə Kiçik Məndərəs, İldiz, Böyük Məndərəs; Aralıq dənizinə isə Seyhan (450 km) və Ceyhan (350 km) çayları tökülür. Mesepatomiyanın böyük çaylarından Fərat öz mənbəyini və yuxarı axarında yerləşən qollarını Şərqi Anadoludan alır.
|
Coğrafiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
- ↑ Энциклопедический словарь. 2009. АЗИЯ (провинция).