Anas penelope

Anas penelope;
Estáu de caltenimientu
	; Esmolición menor (IUCN 3.1)
Clasificación científica
Reinu:	Animalia
Filu:	Chordata
Clas:	Aves
Orde:	Anseriformes
Familia:	Anatidae
Xéneru:	Anas
Especie:	A. penelope; Linnaeus, 1758
Distribución
Sinonimia
	Mareca penelope
Consultes
	[editar datos en Wikidata]

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como ^NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.

El coríu xiblador^[3]^NOA (Anas penelope) ye una especie d'ave anseriforme de la familia Anatidae. Ye un coríu migratoriu qu'añera nes árees septentrionales d'Eurasia y pasa l'iviernu nel sur d'Europa y Asia, el norte d'África y América del Norte. Ye invernante n'España.

Descripción

El coríu xiblador algama los 42-50 cm de llargor y un valumbu alar de 71-80 cm, y suel presentar un pesu ente los 500 y 1073 g.^[4]^[5] El machu adultu en dómina reproductiva tien la parte cimera y los lladrales de color buxu, la parte trasera y cola de color negru y el banduyu de color blancu. El so pechu ye rosáu nun tonu tintu claro, ente que la so tiesta ye castaña acoloratada con una franca amarellentada clara na frente y frontal del pileu.^[6] El patrón de la parte cimera de les sos ales componer d'un espéculu verde escuru bordiáu por dos llistes negres y una gran franxa blanca nes coberteres alares. El plumaxe d'eclís del machu ye más asemeyáu al de la fema.

La fema ye principalmente de color marrón claro, sacante nes plumes de la so parte cimera que son de color pardu escuru con cantos más claros, y el banduyu blancu como los machos. Arriendes les femes puen presentar dos morfo: unu cola tiesta más acoloratada y l'otru cola tiesta más abuxada.^[6]

La fema de xiblador tien un plumaxe asemeyáu al de la fema de coríu xiblador americanu. Puede estremase de la fema d'otros coríos, sacante de la de xiblador americanu, poles sos formes. La fema del xiblador européu estrémase de la del xiblador americanu, porque esta postrera tien la tiesta más clara y tien blanca la parte inferior de les ales xunto a l'axila.

Distribución

El coríu xiblador européu reproduzse nes árees más septentrionales d'Europa y Asia.^[7] En Norteamérica ye sustituyíu pol so pariente'l xiblador americanu. Ye un coríu migratoriu de llarga distancia que pasa l'iviernu bien al sur del so área reproductiva. Migra al sur d'Asia y Europa y África.^[7] Supón un invernante común na metá sur d'España ente los meses de setiembre y payares. Pueden atopase escasos exemplares visitando pel iviernu les costes pacífiques y atlántiques. Nel restu d'Estaos Xuníos ye bien raru sacante na rexón de les cuatro esquines y el sur de los Apalaches.^[4]^[6]

Comportamientu y hábitat

El siblador européu ye coríu de güelgues abiertes, como les marismes o yerbazales húmedos con dalguna vexetación más alta. Xeneralmente aliméntase de plantes na superficie de l'agua o pastiando. Pel iviernu habita próximu a la mariña, n'agües salaes y salobres, yá seyan marismes, estuarios, o nel mar. Sicasí en dómina de cría instálase n'agües duces. Les agües interiores onde podemos atopar a esta especie son llagunes, llagos y banzaos. Añera nel suelu, a cubiertu cerca de l'agua.

Ye una ave bien gregaria fuera de la dómina de cría y suel formar grandes bandaes. N'Estaos Xuníos xúnese a les bandaes de xiblones americanos, y puede hibridar con ellos.^[4] Ye una especie ruidosa. Los machos emiten un claru xiblíu de tipu "pyiiu pjiiu", ente qu'hai fema emite bramíu tipu: "rawr".

El coríu xiblador européu ye una de les especies incluyíes nel Alcuerdu de caltenimientu d'aves acuátiques migratories euroafricanes (AEWA applies). Clasifícase como especie so esmolición menor.^[1]

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 BirdLife International (2014). «Mareca penelope» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2014.2. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2014.
↑ Linnaeus, C (1758). Holmiae. (Laurentii Salvii).: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio decima, reformata.. (en llatín)
↑ Sabencia. Nomenclator de seres vivos n'asturianu, Anas penelope.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Floyd, T. (2008)
↑ CRC Handbook of Avian Body Masses by John B. Dunning Jr. (Editor). CRC Press (1992), ISBN 978-0-8493-4258-5.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Dunn, J. (2006)
↑ ^7,0 ^7,1 Clements, J. (2007)

Bibliografía

Clements, James, (2007) The Clements Checklist of the Birds of the World, Cornell University Press, Ithaca (n'inglés)
Dunn, J. & Alderfer, J. (2006) National Geographic Field Guide to the Birds of North America 5ª Ed. (n'inglés)
Floyd, T (2008) Smithsonian Field Guide to the Birds of North America Harper Collins, NY (n'inglés)

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Anas penelope.

[UICN-1] 1,0 ^1,1 BirdLife International (2014). «Mareca penelope» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2014.2. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2014.

[2] Linnaeus, C (1758). Holmiae. (Laurentii Salvii).: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio decima, reformata.. (en llatín)

[3] Sabencia. Nomenclator de seres vivos n'asturianu, Anas penelope.

[Floyd-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Floyd, T. (2008)

[CRC-5] CRC Handbook of Avian Body Masses by John B. Dunning Jr. (Editor). CRC Press (1992), ISBN 978-0-8493-4258-5.

[Dunn-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Dunn, J. (2006)

[Clements-7] 7,0 ^7,1 Clements, J. (2007)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]