Loch

El llagu Ness col Castiellu de Urquhart a la derecha.

Un loch o lough (proveniente del gaélicu, pronunciación n'inglés: /ˈlɒx/, y como /ˈlɒk/ por aquellos que nun pueden articular /x/) ye una masa d'agua asemeyao a un llagu, anque tamién puede ser un brazu de mar, que puede ser tamién llamáu firth, fiordu, estuariu o badea. La pallabra «loch» significa llagu en gaélicu.^[1] Los entrantes de mar suélense llamar sía lochs (llagos marinos).

Munchos d'estos llagos (loches) tán n'Escocia ya Irlanda, pero hai en Ḥawai, cerca de Pearl Harbor. Seique'l llagu escocés más famosu ye'l llagu Ness, anque hai otros exemplos de gran tamañu como llagu Awe, llagu Lomond y llagu Tay.

Orixe del términu

Esti nome d'un cuerpu d'agua ye d'orixe gaélicu^[1] y aplícase a la mayoría de los llagos d'Escocia y a munchos entrantes de mar nel oeste y norte d'Escocia. La pallabra ye n'orixe indoeuropea, ccf. llatín lacus, n'inglés lake («llagu»).

La ortografía de les tierres baxes d'Escocia, como l'escocés gaélicu y l'irlandés, representa /x/ con «ch», como fixo esta pallabra.

Los ingleses usen la pallabra nuna serie de loughs en Northumbria y Cumbria. Les formes antigües del inglés incluyíu'l soníu de /x/ como gh (compárese col escocés bricht col inglés bright). Esta forma foi utilizada cuando l'inglés colonizó Irlanda. Sicasí, nel momentu que Escocia ya Inglaterra xunir so un solu parllamentu, l'inglés perdiera'l soníu /x/, polo que la convención escocesa del usu de la CH permaneció, poro, nel inglés modernu escocés loch.

Munchos de los loughs nel norte d'Inglaterra tamién fueron primeramente llamaos meres (una pallabra del dialeutu del inglés del Norte pa lake y una pallabra arcaica del inglés estándar, que significa «un llagu que ye ampliu en rellación a la so fondura») como'l Black Lough en Northumberland.^[2] Sicasí, la referencia a esti postreru como lochs or loughs), más que como lakes o inlets, ye inusual.

Anque nun esiste una definición estricta de tamañu, un pequeñu llagu ye de cutiu conocíu como un lochan (escritu asina tamién en gaelico escocés; n'Irlanda ye lochán).

Seique'l loch escocés más famosu ye'l llagu Ness, más conocíu como llagu Ness, anque hai otros exemplos de gran tamañu como llagu Awe, llagu Lomond y llagu Tay. Exemplos de llagos marinos (sía lochs, xeneralmente fiordos) d'Escocia son llagu Long, llagu Fyne, llagu Linnhe, llagu Eriboll, llagu Tristan y Trisloch.

L'usu de loch

Dalgunos de los nuevos banzaos hidroeléctricos fueron nomaos siguiendo fielmente la forma de nomar los cuerpos d'agua natural; por casu: el proyeutu de llagu Sloy y los llagos Laggan y Treig (que formen parte del plan hidroeléctricu Lochaber, cerca de Fort William). Otres estensiones llámense a cencielles banzaos, por casu: Blackwater Reservoir, percima de Kinlochleven.

Los loches d'Escocia

Escocia cunta con bien pocos cuerpos d'agua natural que se llamen lakes (llagos). El llagu de Menteith, una anglicación del escocés Laich o Menteith esto ye, «cachu de tierres baxes en Menteith», aplicar al llagu ellí por cuenta de la semeyanza de los soníos de les pallabres laich y lake. El Llagu de los Hirsel, el llagu Pressmennan y el llagu Louise (nos fundamentos de Skibo Castle), son otros cuerpos d'agua n'Escocia, que se llamen llagos y toos son fechos pol home. Dellos escoceses van correxir a cualquier persona que se refier a los loches como lakes.

La pallabra loch utilízase como un shibboleth pa identificar a los nativos d'Inglaterra, porque'l duru soníu ch (AFI: [x]) utilizar n'Escocia, ente que la mayoría de la xente inglés pronunciar la pallabra como lock.

Loches fora d'Escocia ya Irlanda

Como loch ye una pallabra en gaélicu común, tamién s'atopa nel raigañu de dellos topónimos en idioma manés (Islla de Man).

L'estauxunidense puertu naval de Pearl Harbor, alcontráu na mariña sur d'Oahu, la principal islla de de les isla Hawaii, ye un exemplu d'estos complexos brazos de mar. Dellos d'estos son nomaos como loches, a saber: South East Loch, Merry Loch, East Loch, Middle Loch and West Loch.

Brenton Loch nes islles Malvines ye un llagu marín cercanu a Lafonia, islla Soledá.

Ver tamién

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 La pallabra esiste nos siguientes idiomes: gaélicu escocés, irlandés, manés y escocés; amás del inglés escocés, inglés irlandés y inglés estándar.
↑ Stan Beckensall (2004). Northumberland Place-Names. Butler Publishing, Thropton, Morpeth, Northumberland, NE65 7LP. ISBN 094692841X

Enllaces esternos

Base de datos en llinia UKLakes Online Database
Bellu video del Loch Morar, Escocia

[afgh-1] 1,0 ^1,1 La pallabra esiste nos siguientes idiomes: gaélicu escocés, irlandés, manés y escocés; amás del inglés escocés, inglés irlandés y inglés estándar.

[2] Stan Beckensall (2004). Northumberland Place-Names. Butler Publishing, Thropton, Morpeth, Northumberland, NE65 7LP. ISBN 094692841X

[1]

[2]