Saltar al conteníu

Kerala

Coordenaes: 10°00′N 76°18′E / 10°N 76.3°E / 10; 76.3
Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Kerala
Alministración
PaísBandera de India India
ISO 3166-2 IN-KL
Tipu d'entidá estáu de la India
Capital Thiruvananthapuram
Chief Minister of Kerala (en) Traducir Pinarayi Vijayan (Partido Comunista de la India (Marxista) (es) Traducir)
Nome oficial Kerala (en)
കേരളം (ml)
Nome llocal കേരളം (ml)
Llingües oficiales Idioma malabar
inglés
Xeografía
Coordenaes 10°00′N 76°18′E / 10°N 76.3°E / 10; 76.3
Superficie 38863 km²
Llenda con Tamil Nadu, Karnataka y Puducherry
Puntu más altu Anai Mudi (es) Traducir
Puntu más baxu Kuttanad (es) Traducir
Demografía
Población 34 523 726 hab. (2017)
Densidá 888,34 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+05:30
Fundación 1r payares 1956
kerala.gov.in
Cambiar los datos en Wikidata

Kerala (Plantía:Lang-ml) ye unu de los ventinueve estaos que, xunto colos siete territorios de la Unión, formen la República de la India. La so capital ye Thiruvananthapuram (Trivandrum). Ta allugáu nel estremu sur del país, llindando al norte con Karnataka, al este con Tamil Nadu y al oeste col mar de Laquedivas o mar Arábigu (océanu Índicu), coincidinte cola mariña de Malabar .[1] Con 38 863 km² ye l'octavu estáu menos estensu —per delantre de Megalaya, Manipur, Mizorán, Nagaland, Tripura, Sikkim y Goa, el menos estensu— y con 859 hab/km², el terceru más densamente pobláu, por detrás de Bihar y Bengala Occidental. Tamién ye l'estáu con más indice de desenvolvimientu humanu (IDH) de la India. Aparte, ye tamién l'estáu con menos probeza.

Conocer por ser el más alfabetizado del país, con una tasa de más del 90%. L'idioma oficial ye'l malabar anque tamién esiste un numberosu grupu de falantes de tamil.

Etimoloxía

[editar | editar la fonte]

Una inscripción en roca datada del sieglu III e.C., nel Imperiu Maurya del emperador Asoka el Grande, referir al gobernante local como Keralaputra (sánscritu pa "fíu de Kerala" o "fíu de Chera [s]"). Esto ye contradictoriu a una teoría popular que señala que la etimoloxía "kerala" deriva de "kera", o d'un árbol de cocu en malayalam.

Dos mil años tras, unu de los trés estaos de la rexón llamábase Cheralam en tamil clásicu: Chera y Kera son variantes de la mesma pallabra. El mapa del comerciu grecorromanu Periplu Maris Erythraei refier a esti Keralaputra como Celobotra. Ralston Marr deriva "Kerala" de la pallabra "Cheral" que fai referencia a la dinastía más antigua conocida de los reis de Kerala. De la mesma la pallabra "Cheral" derivar de la pallabra proto-tamil-malayalam pa "llagu". Otra teoría suxer que'l nome derivar del árabe "Alá Khair", árabe: خير الله.

Xeografía

[editar | editar la fonte]
Anamudi del Parque nacional de Eravikulam

Kerala ta llindáu pol mar Arábigu al oeste y los Ghates Occidentales al este. Los estaos vecinos son el de Karnataka y Tamil Nadu.
Mahe, parte del territoriu de la unión de Puducherry, ta asitiáu nel interior de Kerala.

Xeográficamente, Kerala ta estremáu en tres rexones: les tierres altes o zones montascoses; les tierres medies o de llombes; y les tierres baxes o zones costeres.

L'estáu ta travesáu por 44 ríos. Dalgunos d'ellos son pequeños regueros que s'enllenen namái mientres el periodu del monzón.

Atópase subdivido en catorce distritos, que se listan de siguío coles sos respeutives capitales:

La lleenda tradicional keralita proclama que Parashurama, avatar de Visnú, llanzó'l so hachu nel mar. Consecuentemente, la tierra de Kerala presentóse y foi reclamada de les agües. El rexistru escritu conocíu más antiguu que mente a Kerala ye'l poema épicu sánscritu conocíu como Aitareya araniaka. Más palantre, figures tales como Katiaiana (escontra'l sieglu IV e. C.) y Patañjali (escontra'l sieglu II e. C.) amuesen nos sos escritos una familiaridá ocasional cola xeografía de Kerala.

Nel añu 77 d. C., l'antiguu filósofu romanu Pliniu'l Vieyu menta nel so Naturalis historia (6.26) a Muziris (quiciabes les modernes Kodungallur o Pattanam) como primer puertu de la India. Más palantre, l'autor desconocíu del Periplu pela Mar Eritrea repara que "Muziris y Nelkunda (modernu Kottayam) son agora llugares ocupaos".

Tanto'l budismu como'l xainismu, amás del cristianismu nestoriano llegaron a Kerala bien llueu (de los nestorianos ye derivada l'actual Ilesia católica siro-malankara que los sos integranrtes suelen ser llamaos familiarmente mapila -hermanu-). Estes creencies convivieron coles del shivaísmu. Nesti estáu —al igual que nel restu del sur de la India— la presencia del brahmanismu foi siempres marxinal.

En 1498, el navegante Vasco da Gama llegó a Kerala procedente de Portugal. Estableció la primer fortaleza europea en Kochi (1503) lo que sirvió a los portugueses pa establecer un mayor control de les rutes utilizaes pal comerciu de les especies.

Los holandeses vieron que'l control d'esti prósperu negociu taba en peligru y consiguieron espulsar a los portugueses de los sos fuertes.

A principios del sieglu XVII, los ingleses establecer d'una manera consolidada na zona de Kerala. El control británicu nun sumió d'esti estáu hasta la llegada de la independencia del país en 1947.

El modernu estáu de Kerala creóse gracies a l'axuntadura de tres rexones: el reinu de Travancore, el reinu de Kochi y la provincia de Malabar. Thiruvithaamcoore y Kochi, antiguos estaos principescos, xuniéronse'l 1 de xunetu de 1949 pa formar Thiru-Kochi. Malabar xunir a Thiru Kochi el 1 de payares de 1956 pa formar l'actual estáu de Kerala.

Kerala ye unu de los pradesh o estaos federales de la India actual con más baxa natalidá, esto atribúyese al so eleváu grau d'escolaridá, pol cual cada muyer keralí anguaño tien solo un fíu.

Con alredor de 120 a 140 díes d'agua al añu, Kerala tien un clima tropical húmedu y marítimu influyíu poles fuertes agües estacionales del monzón del suroeste y nordés del branu del monzón d'iviernu.

  Parámetros climáticos permediu de Kerala 
Mes Xin Feb Mar Abr May Xun Xnt Ago Set Och Pay Avi añal
Temperatura máxima media (°C) 28.0 30 31 32 34 34 30 29 29 30 30 31 34
Temperatura mínima media (°C) 22 23 24 25 25 24 23 23 23 23 23 22 22
[ensin referencies]

Política

[editar | editar la fonte]

Nel estáu predominaron los comunistes. Kerala tuvo'l primer gobiernu comunista de la India dirixíu por Y. M. S. Namboodiripad, en venciendo les eleiciones nel estáu en 1957, cuando'l partíu comunista taba xuníu (el so gobiernu foi sustituyíu de manera pocu ortodoxa pol Partíu del Congresu). Más tarde el Partíu Comunista de la India Marxista dirixó otros gobiernos en Kerala. En 1996, el frente d'esquierda venció nes eleiciones del estáu con 80 escaños (de 140) de los cualos 44 correspondieron al PCI-M, unu de que los sos miembros dirixentes, Y. K. Nayanar, asumió'l gobiernu.

Economía

[editar | editar la fonte]
Muyeres rurales procesando filos de fibra de cocu.

Dempués de la independencia, l'estáu xestiónase como una economía del bienestar socialista democrática. Dende los años 90, la lliberalización de la economía mista dexó onerosas restricciones de llicencia Raj contra'l capitalismu y l'inversión estranxera direuta al ser esaniciada, lo que llevo a la espansión económica y l'aumentu del emplegu. Nos años fiscales 2007-2008, el productu estatal brutu internu nominal (GSDP) foi INR162414.79 millones de rupies (EE.XX. $ 26 billones).

Kerala ye un destín bien popular pa los turistes, tantu los nacionales como los estranxeros. Ente les principales atraiciones turístiques del estáu destaquen les sos sableres, dalguna de guapura especial como les de Kovalam o la de Varkala. Kerala tien tamién estaciones de monte como les de Ponmudi y Munnar. Destaquen tamién les reserves de vida selvaxe como la de Periyar y los Backwaters, llagunes de gran guapura ente les que destaquen les d'Alleppey y Kumarakom. Dellos edificios del estáu merecen tamién una visita como'l Palaciu de Padmanabha Puram.Sultan Bathery ye un llugar turísticu formosu en Kerala.

Theyyam de Kerala.
Un artista de Kathakali.

La cultura de Kerala ye compuestu y cosmopolita na naturaleza y ye una parte integral de la cultura india. Ellaboróse al traviés de sieglos de contautu coles cultures vecines y del estranxeru. Sicasí, la insularidad xeográfica de Kerala dende'l restu del país traducióse nel desenvolvimientu d'un estilu de vida distintivu, l'arte, l'arquiteutura, la llingua, la lliteratura y les instituciones sociales. Hai alredor de 10.000 fiestes que se celebren nel estáu. El calendariu malayalam, un calendariu solar empezó a partir de 825 CE en Kerala, atopa l'usu común na planificación de les actividaes agrícoles y relixosos.

La campaña en cursu a partir de marzu de 2009 por Praveen JH et al del grupu social Petla pa la propuesta de dominiu de nivel cimeru de. Ker de Kerala, centrar na creación d'una identidá n'Internet independiente pa diverses comunidaes llingüístiques y culturales de Kerala. Ellos fueron inspiraos principalmente pol ésitu de la cat. Creáu pa los sitios web nel Cornish o llinguaxe catalán y Cornualles (Kernow), o sobre la so cultura. Reclamación previa del World Magacín Cornish pa esti TLD propuestu dende 2008, entá nun se remató, y en mayu de 2014, el TLD permanez ensin asignar.

Onam

Onam (Malayalam: ഓണം) ye un festival de la collecha celebráu pola xente de Kerala, India. Ye tamién el festival d'estáu de Kerala, con díes festivos estatales de 4 díes a partir de Onam Eva (Uthradom) al cuartu día de Onam. Festival Onam cai mientres el mes Malayalam de Chingam (agostu-setiembre) y marca la conmemoración de Vamana Avatara de Vishnu y el posterior regresu al llar del Rei Mahabali. Onam ye una reminiscencia del pasáu agrícola de Kerala, yá que se considera que ye un festival de la collecha.

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. S. C. Bhatt, Gopal K. Bhargava (2006) "Land and People of Indian States and Union Territories: Volume 14.", p.18

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]