ভেল্লোৰ বিদ্ৰোহ
ভেল্লোৰ বিদ্ৰোহ (ইংৰাজী: Vellore mutiny) নাইবা ভেল্লোৰ বিপ্লৱ (১০ জুলাই ১৮০৬) আছিল ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতীয় চিপাহীৰ দ্বাৰা বৃহৎ সংখ্যাত সূচনা হোৱা প্ৰথম পৰ্যায়ৰ হিংসাত্মক সংগ্ৰাম৷ ইয়াৰ পিছত প্ৰায় অৰ্ধ শতিকাৰ পিছত ১৮৫৭ চনত চিপাহী বিদ্ৰোহ আৰম্ভ হয়৷ ভেল্লোৰ বিদ্ৰোহৰ সূচনা হৈছিল দক্ষিণ ভাৰতীয় চহৰ ভেল্লোৰত৷ এই বিদ্ৰোহ সম্পূৰ্ণ এটা দিন জাৰি থাকে৷ বিদ্ৰোহীসকলে ভেল্লোৰ দূৰ্গ দখল কৰে আৰু ২০০জন ব্ৰিটিছ সৈন্যক হতাহত কৰে৷ এই বিদ্ৰোহটো আৰ্কোট ভেল্লোৰৰ অশ্বাৰোহী আৰু কামান বাহিনীৰ দ্বাৰা দমন কৰা হৈছিল৷ বিদ্ৰোহীসকলৰ প্ৰায় ৩০০ গৰাকী বিদ্ৰোহীৰ মৃত্যু হৈছিল৷ একাংশ চিপাহীক কৰ্ট মাৰ্শ্বেল কৰা হৈছিল৷[1]
উক্ত বিদ্ৰোহৰ তাৎক্ষণিক কাৰণ হিচাপে চিপাহীৰ পৰিৱৰ্তিত পোছাকৰ দিশটো উনুকিয়াব পাৰি৷ ১৮০৫ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত এই সিদ্ধান্তটো লোৱা হৈছিল৷ হিন্দুসকলক তেওঁলোকৰ কপালত পৰম্পৰাগত ধৰ্মীয় চিহ্ন আঁকিবলৈ বাধা দিয়া হৈছিল আৰু মুছলিমসকলক দাড়ি খুৰাবলৈ আৰু মোছ কাটিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়া হৈছিল৷ ইয়াৰ লগতে মাদ্ৰাছ আৰ্মীৰ সেনাধ্যক্ষ জেনেৰেল ছাৰ জন ক্ৰেডকে[2] এটা ঘূৰণীয়া টুপি পিন্ধিবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল৷ নতুনকৈ সংযোজিত হোৱা এই শিৰস্ত্ৰাণটোত চামৰাৰ টুকুৰা আছিল আৰু প্ৰচলিত পাগুৰিৰ ব্যৱহাৰ পৰিহাৰ কৰা হৈছিল৷[3] এই সিদ্ধান্তটোৱে হিন্দু আৰু মুছলমান চিপাহীৰ অনুভূতিত আঘাত হানে৷ [2]
এই পৰিৱৰ্তনসমূহে মানুহৰ "সৈনিকৰ ৰূপ"টো উন্নত কৰিবলৈ প্ৰয়াস কৰা হৈছিল, কিন্তু ইয়াৰ ফলত ভাৰতীয় সৈন্যৰ মাজত গভীৰ অসন্তুষ্টিৰহে সৃষ্টি কৰিছিল৷ ১৮০৬ চনৰ মে' মাহত নতুন নিয়মৰ বিৰোধিতা কৰা কেইজনমান বিদ্ৰোহীক মাদ্ৰাছৰ ছেইণ্ট জৰ্জ দূৰ্গলৈ পঠিওৱা হৈছিল৷ এই দুয়োজন হিন্দু আৰু মুছলিম ব্যক্তিক নবৈটা চাবুকৰ কোব শোধোৱা হৈছিল আৰু আৰ্মীৰ পৰা অপসাৰণ কৰা হৈছিল৷ ঊনৈশজন চিপাহীৰ বাবে ৫০টা চাবুকৰ কোবৰ শাস্তি ঘোষণা কৰা হৈছিল, কিন্তু তেওঁলোকে ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ পৰা 'ক্ষমা' লাভ কৰিছিল৷ [4][5][6]
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "John Company's bloody lesson: on Vellore Fort mutiny of 1806". The Hindu. https://www.thehindu.com/society/history-and-culture/a-little-over-200-years-ago-soldiers-at-vellore-fort-staged-indias-very-first-uprising-against-the-british/article28580104.ece। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-07-21.
- ↑ 2.0 2.1 Philip Mason, page 238, A Matter of Honour – an Account of the Indian Army, আই.এচ.বি.এন. 0-333-41837-9
- ↑ Hibbert, Christopher. The Great Mutiny. পৃষ্ঠা. 62. ISBN 0-14-004752-2.
- ↑ Mason, Philip (1986). A Matter of Honour – an Account of the Indian Army. পৃষ্ঠা. 240. ISBN 0-333-41837-9.
- ↑ The Hindu, 6 August 2006
- ↑ The Hindu, 11 July 2007