Zum Inhalt springen

Stans

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Stans
Wappe vo Stans
Wappe vo Stans
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Nidwalde (NW)
Bezirk: (Dr Kanton Nidwaudä kännt käi Bezirk.)
BFS-Nr.: 1509i1f3f4
Poschtleitzahl: 6370
UN/LOCODE: CH SAN
Koordinate: 670635 / 201377Koordinate: 46° 57′ 35″ N, 8° 22′ 0″ O; CH1903: 670635 / 201377
Höchi: 452 m ü. M.
Flächi: 11.08 km²
Iiwohner: 8119 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.stans.ch
Charte
Charte vo StansBannalpseeBlausee OWEngstlenseeEugeniseeLauerzerseeLuterseeMelchseeSeelisbergseeRotseeSarnerseeSeefeld OWTannenseeTrübseeVierwaldstätterseeWichelseeZugerseeKanton BernKanton LuzernKanton ObwaldenKanton ObwaldenKanton SchwyzKanton UriKanton ZugBeckenriedBuochsDallenwilEmmettenEnnetbürgenEnnetmoosHergiswil NWOberdorf NWStansStansstadWolfenschiessen
Charte vo Stans
www

Stans isch dä Haiptort vum Kanton Nidwaldä.

Mid 7803 Eywoner isch Stans diä bevelkärigsschtärchscht Gmäind vu Nidwaldä. Stans isch abär ai diä chliinscht Gmäind mit ärä Flechi vu guet elf Quadratkilometär. Vu dr Gmeindflechi sind 43,7 % landwirtschaftlechi Flechi, 36,5 % Waud, 17,2 % Sidligsflechi und 2,6 % suschtigi Flechi.[2]

Stans liid am Stanserhorn, oder Horn, won ä turistischi Attrakzioon isch. Zum Uifäfaarä bruichd mä zwee Baanä: d Standsäilbaan im underä Täil und diä niiwartig Luftsäilbaan mid ärä Terrassä ufem Tach («Cabrio-Baan») im obrä Täil.

Stans isch zum eerschte Mau gnennt wordä im Jaar 1100 aus Tannis (1124 Stannes/Stannis).

Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005[3]

Jaar 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Eywoner 1877 2028 2084 2208 2458 2798 2944 2980
Jaar 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Eywoner 2916 3449 3992 4337 5180 5681 6217 6983

Dr Ussländeraateiu isch 2015 bi 12 % gläge.[4]

76,7 % vu dr Eywoner sind im Jaar 2000 remisch-katholisch gsii, 10,8 % evangelisch-reformiert.[2]

Im Dezember vom Jaar 1481 isch es a de Tagsatzig z Stans zum sogenanntä Stanser Verkommnis cho, wo de Rat vom Brueder Chlais e wichtigi Rolle gspillt hed. Bis 1996 isch z Oberdorf bi Stans all Jaar d Landsgmäind vom Kanton Nidwaldä abghalte worde.[5]

Zur Zit sind folgendi Persone i de Gmäindsläitig: (Stand 2020)[6]

  • Lukas Arnold (Griäni Nidwalde, sit 2016, Präsidänt sit 2020)
  • Florian Grendelmeier (FDP, sit 2020, Vizepräsidänt sit 2020)
  • Markus Elsener (CVP)
  • Lyn Gyger Erni
  • Marcel Käslin (FDP)
  • Martin Mathis (SP)
  • Sarah Odermatt
  • Bernadette Würsch (Gmäindschriiberi)

Spraach und Tialäkt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Volchszeuuig 2000 hend vu dr 6983 Eywoner 91,6 % Teytsch aus Haiptspraach aaggää und 8,4 % anderi Spraache.[2]

Dr Tialäkt vu Stans gheerd zum Heechschtalemannisch.

 Commons: Stans – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
  2. 2,0 2,1 2,2 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Mai 2012
  3. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  4. Kanton Nidwauldä: Statistik Einwohner 2015 uf nw.ch
  5. Kantons-Serie (9), Nidwalden – Eigensinnig und frei. Artikel i de Weltwuche vom 30. April 2008 (Uusgob 18/2008)
  6. Gemeinderat uf stans.ch, abgriäft am 30. Septämber 2020