Schwarzè Schtai

d Schaffhuuser Sitè vom Schwarzè Schtaa

d Infodaflè bim Schwarzè Schtaa

d Imfotafle vom 3. Mai 2015

Uff èm Hochè Randè, unwit vom Übbergang vom Schwizer Jura zu dè Baar, lyt dè nördlichschte Gränzpunkt vo dè Schwiz, wo Schwarzè Schtai odder Gatterschtai resp. im Randemer Dialèkt Schwarzè Schtaa heissè duèt. Dè Schwarze Schtai befindet sich uff dè dirèkte Vobindigslinniè zwûschèm badischè Randè Dorf un èm schaffhuusischè Bargè.

Gschichtè

Dè Schwarze Schtai isch sit annèdubaki dè nördlichschte Gränzpunkt vom schaffhuusischè Hoheitsgebièt. Mit èm Bydritt vo dè Stadt Schaffuusè zu dè Eidgenossèschaft im Johr 1501 hèt au d Karrierè vom Schwarzè Schtai als zuèkümpftigè Gränzschtai von èrè Staatsgränz aagfangè. Uff dè andèrè Sitè vom Schwarzè Schtai hèt sich s Hoheitsgebièt vo dè Fürschtebärger befundè. Sowoll geo- bzw. topographisch hèt sich dè uss dè Sicht vo dè Schaffhuuser un dè Fürschtèbärger zimli entlègene Pungt uff èm Randè obbè als Gränz vom Herrschaftsgebièt durchuus aabotè. D Hoheitsaaschprüch zwǜschè dennè beidè isch bis 1806, un mit èm Land Baddè ab 1806 nit immer subber definyrt gsi. Drum hèt mò 1839 d Hoheitsaaschprüch z Faddè gsschlagè un bis hüt (Stand: 2019) gültig feschtglait. D Schaffhuuser hèn diè Hoche Juschtiz un dè Wildbann übber Epfèhofè abgää. Dõmit isch s Gebièt umittelbar weschtlich vom Schwarzè Schtai a s Land Baddè gangè, un d Gränz uff èm Randè isch als spitzigs Dreiegg voloffè. Nõch èm Bydritt vom Großherzogdum Baddè zum Dütschè Rych isch dè Schwarze Schtai èndgültig vo dè Land- zuè nèrè Staatgränz uffgschtigè.

Fungtion

Nebbè sinèrè Fungtion als Gatterschtai, d. h. Gränzmarkyrig, hèn d Schaffhuuser sellèn Ort bruucht, um Vobannti un vourteilti Vobrecher devò z jagè bzw. uuszwisè.

Infodaflè

Èn Rundumbligg übber m Schwarzè Stai, im nördlichschtè Gränzpungt vo dè Schwyz, un èn Druffbligg mit Landung uff dè Gränzschtai.

Als Ersatz für dè urschrüngliche schwarze odder Gatter-Schtai, wo bi dè Gränzkorrektur 1839 durch èn normalè Gränzschtei ersetzt worrè isch, hèn d Blummbärger è Infodaflè uumittelbar näbbèm Gränzschtai uffgschtellt, wo èn churzè Abriss übber d Hischtory git, un d Legendè vo dè Gränzschtaibeschriftig beinhaaltet.

Weblink

 Commons: Schwarze Schtai – Sammlig vo Multimediadateie

47.8084478.568026500