Zum Inhalt springen

Mäder

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Mäder
Wappe vo Mäder
Wappe vo Mäder
Mäder (Österreich)
Mäder (Österreich)
Mäder
Mäder
Basisdate
Staat: Östriich
Bundesland: Vorarlberg
Politische Bezirk: Feldkirch
Kfz-Kennzeiche: FK
Fläche: 0003.23 3,23 km²
Koordinate: 47° 21′ N, 9° 37′ OKoordinate: 47° 21′ 0″ N, 9° 37′ 0″ O
Höchi: 414 m ü. A.
Iiwohner: 4.183 (1. Jän. 2023)
Bevölkerigsdichti: 1.295,05 Iiw. pro km²
Poschtleitzahl: 6841
Vorwahl: 05523
Gmoandskennziffer: 8 04 12
Adress vo dr
Gmoandsverwaltig:
Alte Schulstr. 7
6841 Mäder
Website: www.maeder.at
Politik
Burgermoaschter: Rainer Siegele
Gmoandsvertrettig: (2010)
(24 Mitgliider)
17 ÖVP, 7 FPÖ
Lag vo dr Gemeinde Mäder im Bezirk FeldkirchVorlage:Infobox Gemeinde in Österreich/Wartung/Lageplan vorhandenVorlage:Infobox Gemeinde in Österreich/Wartung/Lageplan Imagemap explizit
Lage der Gemeinde Mäder im Bezirk Feldkirch (anklickbare Karte)AltachDünsDünserbergFeldkirchFrastanzFraxernGöfisGötzisKlausKoblachLaternsMäderMeiningenRankweilRönsRöthisSatteinsSchlinsSchnifisSulzÜbersaxenViktorsbergWeilerZwischenwasserVorarlberg
Lage der Gemeinde Mäder im Bezirk Feldkirch (anklickbare Karte)
Vorlage:Infobox Gemeinde in Österreich/Wartung/Lageplan Imagemap
Gmoandsamt Mäder
Gmoandsamt Mäder
(Quelle: Gmoanddate bi Statistik Austria)
Dialäkt: Vorarlbärgisch

Mäder ischt a Gmoand in Öschtriich z'Vorarlberg im Bezirk Fealdkirch mit 4.183 Iiwohner.

Dr Ort liet im Vorarlberger Rhiital und ischt uane vo da Grenzgmoanda zur Schwiz wia z. B. o Ems, Luschnou oder Hökscht. Mäder liet uf 414 Meter Seehöhe und hot a Fläche vo 3,42 km².

Im Mittlalter hot Mäder zum Reichshof Krissern khört und ischt urkundlich s erschte mol 1294 als in den Mederen erwähnt wora. 1513 isch däs Gebiat zu Öschtriich koh. D'Habsburger hond dia Orte z'Vorarlberg amol vo Tirol und amol vo Vorderöschtriich (Friburg im Brisgau) us regiert. Vo 1805 bis 1814 hot Mäder zu Bayern khört und denn wieder zu Öschtriich. Bis 1806 ischt dia Gmoand deam Gricht Rankl-Sulz i da Herrschaft Fealdkirch igliedert gsi.

Wandbild am Gmoandsamt in Mäder

Mäder ischt früaner all wieder vo Übrschwemmiga vom Rhii troffa wora. Im Rhiital ischt as am 15. Juni, 2. Juli und 28. Auguscht 1817 zu Übrschwemmiga koh, bsundrigs am 28. Auguscht hot as viele Dammbrüch gia. Uf da Vorarlberger Sita hot da Rhii bi Ruggäll, Bangs, Moaniga, zwüschad Kobla und Mäder, bi Brugg und z'Gaißau d'Dämm durchbrocha und hot uf bedna Sita große Schäda agrichtat.[1] 1824 ischt da Ortsvorsteher vo Mäder, Johann Josef Ender ge Wian gritta und hot döt durchgsetzt, daß da Staat dia Rhiiregulierig und da Bau vo neua Dämm übrniet.

Zum öschtriichischa Bundesland Vorarlberg khört Mäder sit da Gründig 1861. 1892 hot ma dia Internationale Rhiiregulierig mit am Staatsvertrag beschlossa und i da Johr druf umgsetzt. Vo 1945 bis 1955 ischt Mäder an Toal vo da französischa Besatzigszona z'Öschtriich gsi.

Quella: Statistik Austria: Bevölkerung seit 1869 für Gemeinden. STATcube

Johr 1869 1880 1890 1900 1910 1923 1934 1939
Iiwohner 547 623 636 595 706 653 681 658
Johr 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Iiwohner 786 960 1.619 2.239 2.724 3.142 3.689 4.092

D'Gmoandsvertreatig bestoht us 24 Mitglieder. D'Zemmatsetzig noch dar Wahl 2010 ischt: ÖVP und Parteifreie 17 Sitz, FPÖ und Parteiunabhängige 7 Sitz. Bürgermoaschtr ischt da Rainer Siegele. Zemmat mit Götzis, Alta und Kobla, wo o alle rund umma Kummaberg liegend, bildat Mäder dia Arbatsgmuanschaft "amKumma".[2]

Würtschaft und Infrastruktur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im Ort hots im Johr 2003 43 Betriebe vo da gwerblicha Würtschaft mit 386 Beschäftigta und 33 Lehrling gia. Lohnstüerpflichtige Erwerbstätige hots 1.059 gia. D'Landwürtschaft spielt all no a wichtige Rolle, da Atoal vo landwürtschaftlicha Flächa a dr Gesamtfläche ischt 56,6 %.

Dr Dialekt vo Mäder khört zum Bodeseealemannisch.

E Dialektschriftsteller vo Mäder isch dr Adolf Vallaster.

 Commons: Mäder – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Rhiiübrschwemmiga (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.vol.at us dr Vorarlberg-Chronik
  2. amKumma. Götzis, Altach, Koblach, Mäder - Netz-Uuftritt



Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Mäder“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.